Versie van 12 mrt 2013 15:25 bewerken Addbot (overleg \| bijdragen) 914.850 bewerkingen k Robot: Verplaatsing van 29 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q194070 ← Oudere bewerking		Versie van 13 jun 2013 23:43 bewerken ongedaan maken Taalvos (overleg \| bijdragen) 11.892 bewerkingen kGeen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 5: Al tijdens de [[middeleeuwen]] probeerde men soms een facsimile van een oorkonde te maken. Zo'n natuurgetrouwe nabootsing van een [[oorkonde]] noemt men een ''copie figuré''. Formeel gaat het dan om een [[vervalsing]], omdat het document iets voorgeeft te zijn dat het niet is. In moderne zin heeft een facsimile de bedoeling een kostbaar of kwetsbaar handschrift toegankelijk te maken voor onderzoek en het origineel te beschermen tegen de gevolgen van raadpleging of tentoonstelling. Hoewel [[perkament]] op zich de tand des tijds goed doorstaat, kan een handschrift toch op den duur te lijden krijgen onder inktvraat en vochtigheid. Ook kan de [[boekband]] te kwetsbaar zijn om raadpleging nog toe te staan. ~~Met name~~Vooral de afbeeldingen in handschriften zijn zeer gevoelig voor atmosferische omstandigheden. [[Boekverluchting\|Miniaturen]] waren bovendien al vroeg een geliefd doelwit voor dieven. Sommige handschriften zijn dermate uniek dat ze nog maar uiterst zelden mogen worden aangeraakt. Vaak vormt een [[restauratie (kunst)\|restauratie]] waarbij het handschrift uit de band wordt gehaald de aanleiding en de beste gelegenheid voor de vervaardiging van een facsimile. Bij recentere ~~drukken~~drukwerken is ook de kwetsbare aard van het [[papier]] na 1860 de aanleiding om hiertoe overgaan. Dit papier verkruimelt binnen afzienbare tijd. Vaak zijn drukken uit de late [[19e eeuw\|negentiende eeuw]] en de [[20e eeuw\|twintigste eeuw]] er slechter aan toe dan oudere drukken en handschriften. Als het [[auteursrecht]] van het oorspronkelijke werk is verlopen, blijft dat zo: op de facsimile zit geen auteursrecht, ook niet als de [[uitgever]] van het facsimile zegt dat het auteursrechtelijk beschermd is. Voor het Nederlandse recht is hierover een uitspraak gedaan in het [[arrest Van Dale/Romme]]. == Technische aspecten == Een facsimile wordt tegenwoordig gedrukt op duurzaam [[zuurvrij papier]]. Om het origineel zo goed mogelijk na te bootsen, worden de pagina's van een facsimile meestal niet omgeven met een witte rand. Met een witte rand zouden de pagina's van de vaak zeer dure facsimile zelf feitelijk beter tegen gebruik bestand zijn. Er bestaat wereldwijd een relatief klein aantal gespecialiseerde uitgeverijen van facsimile's voor oude handschriften. Een groter aantal uitgeverijen verzorgt ~~facsimiles~~facsimile's van oude drukken. Er vallen talloze voorbeelden van ~~facsimiles~~facsimile's te geven, net als aanleidingen voor de vervaardiging ervan: * een handschrift is de volstrekt unieke getuige van een tekst, bijvoorbeeld de [[Gotische Bijbel]] van [[Wulfila]], de [[Codex Argenteus]] te [[Uppsala (stad)\|Uppsala]] * een handschrift is een [[autograaf]], door een [[schrijver]] zelf geschreven Regel 18: * een handschrift bevat qua stijl unieke afbeeldingen of miniaturen, bijvoorbeeld het ''[[Utrechts Psalter]]'' (Universiteitsbibliotheek Utrecht, hs. 32) uit de negende eeuw Ook van andere beroemde middeleeuwse verluchte handschriften bestaan facsimile-uitgaven, zoals ''Les [[Très Riches Heures du Duc de Berry]]'', het ''[[Boek van Kells\|Book of Kells]]'', het ''[[Codex Manesse\|Manessische Liederhandschrift]]'' en de ''[[Cantigas de Santa Maria]]'' van koning [[Alfons X van Castilië\|Alfonso el Sabio]]. Er bestaan ook ~~facsimiles~~facsimile's van werken van auteurs uit het recente verleden. == Zie ook ==

Facsimile: verschil tussen versies