Hertog: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 49 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q166886
Rovers (overleg | bijdragen)
k Paar interne links erbij
Regel 6:
Oorspronkelijk was een hertog (Lat. ''dux'') een [[Germanen|Germaanse]] legeraanvoerder (van ''heir'', [[Oergermaans|Oudgermaans]] ''harja'' = 'leger' + ''tugan'' = 'trekken'<ref>Encarta - Encyclopedie (1993-2002) s.v. ''hertog''. Microsoft Corporation/Het Spectrum</ref>) die (tijdelijk) werd aangeduid om de koninklijke [[heerban]] aan te voeren. Ook in de [[Frankische Rijk|Frankische tijd]] komen we deze titel tegen. Een hertog is van dan af de militaire bestuurder, die als taak heeft de beveiliging en de integriteit van een bepaald gebied te verzorgen. Geleidelijk aan werden dit territoriale [[hertogdom]]men een ambtsleen (''beneficium''), waarbij koninklijke hoedanigheden werden gedelegeerd aan de titeldrager. Vanaf de 10e eeuw begint de titel erfelijkheidskenmerken te vertonen, onder meer doordat het ambt vaak binnen één stamgeslacht verankerd bleef. Het eindbeslissingsrecht bij de toekenning berustte steeds bij de Duitse koning.
 
Vanaf de 16e eeuw werd de titel hertog ten persoonlijke titel ook gegund aan veldheren en hoge dignitarissen. Hoewel de titel steeds gekoppeld was aan een geheel van heerlijkheden en grondbezit, was hij toen al ontdaan van vrijwel alle territoriale en juridische gezag. De traditioneel gezaghebbende hertogtitels ([[Hertogdom Brabant|Brabant]], [[Hertogdom Luxemburg|Luxemburg]], [[Hertogdom Gelre|Gelre]], ...) bleven in het [[Habsburgse monarchie|Habsburgse rijk]] bovendien aan de kroon.
 
Sommige hertogdommen zijn later verheven tot [[monarchie|koninkrijken]] (bijvoorbeeld [[Pruisen]], [[Koninkrijk Saksen|Saksen]] en [[Beieren]]).
Regel 19:
 
* '''Frankrijk'''
Frankrijk telt een groot aantal hertogelijke families. De hertogen hebben voorrang op de, oorspronkelijk niet Franse, titel van de [[Prins]]en. Tijdens de [[Franse Revolutie]] werden vele hertogelijke families verdreven uit hun kastelen en verschillende hertogen werden vermoord.
 
* '''Groothertogdom Luxemburg'''