Sudeten-Duitsers: verschil tussen versies

Nadat zich een dominerend koningschap had ontwikkeld boven de vele Slavische stamvorsten, zochten de Boheemse koningen een plaats onder de keizer van het Heilige Roomse (Duitse) Rijk. De relaties met het westen brachten Duitse en ook Franse kooplieden naar het nieuwe koninkrijk en in de randgebieden werden kolonisten aangetrokken om bossen te rooien en in cultuur te brengen. Sinds de [[12e eeuw]] en de [[13e eeuw]] zouden grote aaneengesloten delen van [[Bohemen]] en [[Moravië (regio)|Moravië]] door Duitstaligen bewoond raken: door Saksen in het noorden en door Beieren in het westen en zuiden, terwijl in de centrale gedeelten van deze landen zogenaamde Duitse taaleilanden - clusters van dorpen - rondom de steden ontstonden. De streek rond de stad [[Cheb|Eger]], een [[Rijksstad]] met [[keizerpalts]], en de stad Asch ([[Aš]]) en het omringende [[Vogtland|Boheemse Vogtland]] behoorde al sinds de [[9e eeuw]] tot [[Oost-Francië]] en daarmee tot het [[Heilige Roomse Rijk]] en kwam pas in 1315 aan Bohemen.

 

 

Dat was het [[Hussitisme]], een ketterse geloofsrichting die zich tegen Rome keerde, en aan het begin van de 15de eeuw een revolutionaire omwenteling veroorzaakte waarin het Duitstalige patriciaat uit de meeste steden in centraal Bohemen werd onttroond en alleen in de ontginningsgebieden aan de grenzen van het land nog een Duitstalig element voortbestond. Langzaamaan zou echter het Duitse element weer gaan toenemen, vooral toen de Habsburgse vorsten invloed kregen en na twee eeuwen hun kans grepen in een religieuze reactie. In de [[Slag op de Witte Berg]] in 1621 werd de Hussitische en protestantse lagere adel uitgeschakeld en daarna koos de hogere adel de zijde van de [[Contrareformatie]] onder de leiding van de Habsburgers. Bohemen en Moravië kwamen onder de [[Habsburgse monarchie|Habsburgse kroon]] en werden deel van een groter Oostenrijks staatsverband. Het Rooms-katholicisme gold nu als staatsgodsdienst, het Hussitisme en ook het Lutheranisme werd verboden en zijn 'verstokte' aanhangers onteigend en het land uitgewezen. Hiermee kreeg het Duitstalige element opnieuw een dominante positie. In de deels ontvolkte noordelijke en westelijke grensgebieden vestigden zich katholieke Duitstaligen aan wie de daar achtergebleven Tsjechen zich na enkele generaties in taal en cultuur aanpasten. Ook in de steden germaniseerde de burgerij zich onder ionvloed van de dominante Habsburgse cultuur. Ook in [[Praag]] werd de Duitse taal dominant. Aan het begin van de [[20e eeuw]], toen Bohemen en Moravië nog steeds tot [[Oostenrijk-Hongarije]] hoorden, bedroeg het aandeel van de Duitstaligen in de zwart aangegeven gebieden (zie bijgaande kaart) ruim 90 %, in de rest van het land maakten zij ongeveer een tiende van de bevolking uit. In de tweede helft van de 19de eeuw verdween het Duitse element uit de centraal gelegen steden, ook omdat de tweetalige burgerij daar, onder invloed van het Tsjechische nationalisme en het verwerven van steeds meer taalrechten in bestuur en onderwijs, terugkeerde naar haar Tsjechische oorsprong.