Vorstendom Palts-Sulzbach (1615-1791): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 41:
[[Bestand:Christian August von Pfalz-Sulzbach.jpg|{{largethumb}}|left|Portret van [[Christiaan August van Palts-Sulzbach|Christiaan August]].]]
===Oprichting en oorlog===
In [[1614]] stierf paltsgraaf [[Filips Lodewijk van Palts-Neuburg|Filips Lodewijk]] van Neuburg. Als oudste zoon erfde [[Wolfgang Willem van Palts-Neuburg|Wolfgang Willem]] het vorstendom Palts-Neuburg en de [[Nederrijn (Duitse regio)|Nederrijnse]] hertogdommen [[Hertogdom Gulik|Gulik]] en [[Hertogdom Berg|Berg]]. Na een lange strijd met zijn jongere broers stond Wolfgang Willem in [[1615]] het noordelijke deel van Palts-Neuburg als [[apanage]]s aan hen af. [[August van Palts-Sulzbach|August]] kreeg Sulzbach, Floß, Vohenstrauß en een aandeel in [[Parkstein-Weiden]], [[Johan Frederik van Palts-HiltpoltsteinHilpoltstein|Johan Frederik]] kreeg [[Palts-HiltpoltsteinHilpoltstein|HiltpoltsteinHilpoltstein]]. De twee nieuwe vorstendommen waren niet volledig zelfstandig: de territoriale soevereiniteit of ''[[landeshoheit]]'' bleef bij Palts-Neuburg. De twee vorstendommen waren daarom niet vertegenwoordigd in de [[Beierse Kreits]] of op de [[Rijksdag (Heilige Roomse Rijk)|Rijksdag]].
 
De gebieden die Wolfgang Willem aan zijn broers afstond waren al eerder als apanage voor niet erfgerechtigde leden van de dynastie gebruikt. Tussen [[1569]] en [[1604]] werden [[Vorstendom Palts-Sulzbach (1569-1604)|Sulzbach en HipoltsteinHilpoltstein]] geregeerd door [[Otto Hendrik van Palts-Sulzbach|Otto Hendrik]]. [[Palts-Vohenstrauß|Vohenstrauß, Floß en Parkstein-Weiden]] waren tussen [[1569]] en [[1597]] in het bezit van [[Frederik van Palts-Vohenstrauß|Frederik]]. Beide waren jongere broers van Filips Lodewijk van Palts-Neuburg. Toen Otto Hendrik en Frederik kinderloos stierven waren hun gebieden weer onderdeel van Palts-Neuburg geworden.
 
Wolfgang Willem had zich in [[1613]] bekeerd tot het rooms-katholicisme. Zijn broers waren echter luthers gebleven. De religieuze tegenstelling leidde meteen tot conflicten tussen de broers. Volgens het principe "''[[Cuius regio, eius religio]]''", dat in [[1555]] met de [[Godsdienstvrede van Augsburg|vrede van Augsburg]] was vastgelegd, had de heerser van een gebied het recht om het geloof van zijn onderdanen te bepalen. Wolfgang Willem beweerde dat dit recht afhing met zijn ''landeshoheit'' en probeerde tegen de wil van zijn broer August het rooms-katholicisme in Palts-Sulzbach te ondersteunen. In [[1627]], tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]], liet Wolfgang Willem Palts-Sulzbach bezetten en voerde hij de [[contrareformatie]] door. Alleen in de hofkerk bleef de Lutherse dienst toegestaan. Na de Zweedse inval in Duitsland in [[1630]] trad August in dienst van de [[Koninkrijk Zweden (1523-1814)|Zweedse]] koning [[Gustaaf Adolf van Zweden|Gustaaf Adolf]]. Terwijl August in [[1632]] in het gevolg van de Zweedse koning [[München]] binnentrok werd Sulzbach door Beierse troepen ingenomen en geplunderd. Korte tijd later wist een groep Zweedse ruiters de stad te heroveren. Na de Zweedse [[Slag bij Nördlingen|nederlaag bij Nördlingen]] in [[1634]] werd Sulzbach weer door Beieren bezet.