Theravada (boeddhisme): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 56 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q132265
Mexicano (overleg | bijdragen)
Regel 1:
{{Zijbalk boeddhisme}}
Het '''Theravada''' ([[paliPali (taal)|Pali]], letterlijk ''''Traditie van de Ouderen'''') is de traditie die de oorspronkelijke [[Boeddhisme|boeddhistische leer]] en conventies navolgt. Soms wordt het Theravada ook het 'Boeddhisme van het Zuiden' genoemd, omdat het zich vanuit India naar het zuiden ([[Sri Lanka]]) verspreidde. Het Theravada wordt vooral aangehangen in [[Sri Lanka]], [[Myanmar]], [[Thailand]], [[Cambodja]] en [[Laos]]. Ook in [[Indonesië]] en [[Chittagong bibhag|Chittagong]] ([[Bangladesh]]) wordt het Theravada sinds lange tijd gepraktiseerd, maar daar is het een minderheidsbeweging. Tegenwoordig verspreidt het Theravada zich ook steeds meer in de [[Westerse wereld|Westerse]] landen.
 
De Therevada wordt ook wel "het kleine voertuig" genoemd, in tegenstelling tot het "grote voertuig" of [[Mahayana]]. Beide boeddhistische stromingen bestaan naast elkaar maar er zijn ook andere vormen van boeddhisme.
Regel 7:
De geschiedenis van het Theravada loopt terug naar de [[Sangha (boeddhisme)|Sangha]] (de gemeenschap van [[bhikkhu|boeddhistische monniken]]) in de tijd van de Boeddha. Na het [[Parinibbana]] (overlijden) van de [[Gautama Boeddha|Boeddha]] ontstonden er door splitsingen in de Sangha achttien verschillende scholen; de [[vroege boeddhistische scholen]]. Het Theravada was de hoofdstroming, waar de andere scholen uit voortkwamen door afsplitsingen. Het Theravada is de enige van deze vroege boeddhistische scholen die nog steeds bestaat.
 
Het Theravada stond soms ook bekend onder de namen [[Sthaviravada|Sthaviravāda]] en [[Vibhajyavada|Vibhajyavāda]]. 'Sthavira' is [[Sanskriet]] voor het [[Pali (taal)|Pali]] woord 'Thera', en werd gebruikt in de Sanskriet literatuur over de vroege boeddhistische scholen. 'Vibhajya' refereert aan 'analyse', en werd voor relatief korte tijd gebruikt, gedurende de periode van Koning [[Asoka]].
 
''Zie ook: [[Vroege geschiedenis van het boeddhisme]] en [[Verspreiding van het Theravada]]''
Regel 18:
Het brengen van een einde aan het lijden ([[dukkha]]) is het hoofddoel van het Theravada boeddhisme. Iemand die dat bereikt heeft, wordt een [[Arahant]] (''heilige'') genoemd. De Arahant heeft in essentie dezelfde realisatie als de [[Boeddha (verlichte)|Boeddha]]: het [[Nirwana|Nibbana]], oftewel het einde aan het lijden. Het verschil is dat de Boeddha deze realisatie op eigen kracht (zonder leraar) bereikte. De Arahant heeft het bereikt met de Boeddha als zijn leraar. Hij volgde de instructies van de Boeddha en hoefde het pad naar verlichting dus niet helemaal zelf opnieuw te ontdekken. De Boeddha had naast de realisatie van Nibbana echter ook vele andere spirituele krachten en capaciteiten, en geen enkele Arahant was op dat niveau zijn gelijke.
 
De Boeddha legde verder een zeer gedetailleerde gedragscode voor de monniken (bhikkhus) neer: de [[vinaya]]. Over het algemeen worden monniken door de Boeddha aangemoedigd om wereldse aangelegenheden en passies achter zich te laten, zodat zij gemakkelijker in staat zijn een staat van vrede en wijsheid te bereiken, en sterke ongezonde emoties zoals haat, verlangen en lust te overwinnen. Het uiteindelijke doel van de vinaya is het ondersteunen van de monnik om de dingen te zien zoals ze echt zijn, en zich zo van onwetendheid ([[Pali (taal)|Pali]]: avijjā) te ontdoen. Voor monniken is er ook een beperkte (en vrijwillige en optionele) mogelijkheid om zich op [[ascese]] te richten.
 
== Geschriften ==