Chaostheorie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 33668911 van 178.117.168.90 (overleg) ongedaan gemaakt - de chaos, die
GrouchoBot (overleg | bijdragen)
clean up, replaced: de zelfde → dezelfde met AWB
Regel 21:
 
== De Ljapoenov-exponent ==
De [[exponentiële groei]] van afwijkingen is een eigenschap van de instabiliteit van het systeem zelf en kan worden uitgedrukt met de [[Aleksandr Ljapoenov|Ljapoenov]]-exponent (lambda). Deze geeft aan of systemen die bijna de zelfdedezelfde begintoestand hebben in de loop van de tijd al of niet uit elkaar groeien. Chaotische systemen zijn zeer gevoelig voor een klein verschil in begintoestand. Dat leidt tot enorme verschillen later. We kunnen drie parametergebieden van lambda (<math>\lambda \!</math>) onderscheiden.
 
* <math>\lambda < 0 \!</math>
Het systeem is niet chaotisch. Een goed voorbeeld is een [[iteratie]]ve [[wortel (wiskunde)|wortelfunctie]]. Begin met een willekeurig getal (zeg 1000) en blijf de wortel daarvan nemen. Uiteindelijk kom je heel dicht bij 1 uit. Neem een klein verschil (zeg 1002) en blijf de wortel ervan nemen en je komt weer dicht bij 1 uit. Kortom, de waarden kruipen naar elkaar toe, karakteristiek voor een niet-chaotisch systeem en een negatieve Ljapoenov-exponent.
 
Regel 48:
== Kosmologie ==
In de moderne [[kosmologie]] wordt ook gebruikgemaakt van de wiskundige chaostheorie. Volgens sommige interpretaties van de [[M-theorie]] is 'ons' universum een bel die (samen met oneindige aantallen andere 'universa-bellen') in een multidimensionale 'chaos' zweeft.
 
 
 
== Zie ook ==
Regel 62 ⟶ 60:
 
{{Link GA|de}}
 
[[ar:نظرية الشواش]]
[[ba:Хаос теорияһы]]