Basklarinet: verschil tussen versies

De klarinettist [[Anton Stadler]], die veel met Mozart optrok, had klarinetten laten maken, de zogenaamde [[bassetklarinet]], die 4 halve tonen lager konden spelen dan een gewone klarinet. Dit instrument dient niet verward te worden met de [[bassethoorn]], dit is een lager instrument uit de klarinetfamilie, ongeveer te beschouwen als de tenor van de familie. [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] gebruikte de bassetklarinet in zijn beroemde klarinetconcert, maar ook in het klarinetkwintet en in de opera "[[Così fan tutte]]". Na Mozart verdween de interesse voor dit type klarinet, al heeft [[Franz Xaver Süszmayr|Süssmayr]], die het [[Requiem (Mozart)|requiem van Mozart]] voltooide, nog een eerste deel van een bassetklarinetconcert geschreven. (Dit deel is tegenwoordig ook op cd te beluisteren).

[[Adolphe Sax]] bedacht een nieuw kleppensysteem met 24 kleppen. Er bestond blijkbaar al zoiets als een 'basklarinet', maar datdie stelde niet veel voor. Het was waarschijnlijk een poging tot het verbeteren van de Contrabassethoorncontrabassethoorn. In 1834 presenteerde Sax deze ‘basklarinet’ met zijn 24-kleppensysteem. Hij verbeterde deze basklarinet doordat hij de ergonomische ligging van de kleppen verbeterde. Doorgaans staat een basklarinet in [[Bes (muziek)|Bes]], net als de gewone Bes-klarinet, maar dan een [[octaaf (muziek)|octaaf]] lager.

De eerste vermelding van een basklarinet duikt op in een [[Parijs]]e krant van [[11 mei]] [[1772]]. Daarin wordt verteld dat [[Gilles Lot]] een instrument gebouwd heeft dat hij "basse tube" noemt. Uit de verdere beschrijving van dit instrument blijkt dat het om een basklarinet gaat. Hierdoor zouden we Gilles Lot kunnen beschouwen als de uitvinder van de basklarinet, maar zeker is het niet. Waarschijnlijk heeft Gilles Lot een soort van verbetering gemaakt van de bassethoorn die twee jaar eerder was uitgevonden en noemde hij het een basklarinet.

* De basklarinet hoort tot de standaardbezetting van een modern [[harmonieorkest]].

* In muziek voor symfonieorkesten komt sinds eind negentiende eeuw regelmatig een basklarinetpartij voor. Deze partij wordt dan vaak ingevuld door één van de besklarinettisten, tenzij de basklarinet "doorlopend" aangewend wordt. Dan komt er een speler bij enkel voor dit instrument.

* Sommige klassieke componisten lietennegeerden de basklarinet quasivrijwel helemaal links liggengeheel, anderenterwijl schrevenondere zeandere courant voor ([[Richard Strauss]], [[Richard Wagner]], [[Maurice Ravel]], [[Gustav Mahler]] dit instrument veelvuldig voorschreven...)

*In klarinettenkorenKlarinettenkoren zittentellen altijd één of meer basklarinettisten, en zelfs nog lagere instrumenten.

Sinds de tweede helft van de twintigste[[20e eeuw]] heeft de basklarinet snel ingang gevonden als solo-instrument. Dit is te danken aan de inspanningen van eerst de Tsjech [[Josef Horák]], maar vooral door de Nederlandse virtuoos [[Harry Sparnaay]]. Hij schreef alle componisten die hij van naam kende een brief met een verzoek om een stuk voor hem te componeren. Naarmate steeds meer componisten uitvoeringen van dergelijke werken hoorden, kwamen er steeds meer bij, voor basklarinet solo, basklarinet met één of meer andere instrumenten en voor basklarinet(ten) in allerlei grotere combinaties. Onder anderen [[Iannis Xenakis]], [[Ton de Leeuw (componist)|Ton de Leeuw]], [[Jos Kunst]] en [[Luciano Berio]] hebben stukken voor het instrument geschreven. De Nederlandse componist [[Kees Vlak]] schreef een [[Concerto for Bass Clarinet (Vlak)|Concert voor basklarinet]] en harmonieorkest in 1982. [[Pierluigi Billone]] componeerde een werk voor twee basklarinetten: ''[[1+1=1]]''. <br>