Asklepios: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Asklepios, antik staty, nu i Louvre, Nordisk familjebok.png|thumb|right|Naar een beeld in het [[Louvre]]]]
 
'''Asclepius''' ([[Grieks]]: Ασκληπιός, ''Asklepios''; [[Latijn]]: Aesculapius; [[Nederlands]] ook wel: [[Esculaap|Aesculaap]]) is in de [[Griekse mythologie]] de [[god]] van geneeskunde en genezing.
 
[[Bestand:Museum of Anatolian Civilizations114 kopie1.jpg|thumb|left|200px150px|Asclepios (Museum der Anatolische Beschavingen, Ankara)]]
Hij was de zoon van [[Apollon]] en [[Coronis]] (Bij [[Homerus]] is hij echter nog geen god, maar een kundig arts; pas vanaf de 5e eeuw v.Chr. wordt hij vereerd als de god van de geneeskunst). De zwangere Coronis werd echter verliefd op de sterfelijke [[Ischys]]. Apollon doodde zijn ontrouwe geliefde en transformeerde (volgens [[Ovidius]]) de witte raaf die het nieuws had overgebracht in een zwarte. Hij onttrok het kind van het lichaam van de dode moeder en Asclepius kwam in [[Epidaurus (Griekenland)|Epidaurus]] ter wereld. Asclepius werd door Apollon toevertrouwd aan de wijze [[centaur (mythologie)|centaur]] [[Chiron]], die hem onderwees in de geneeskunde. Asclepius bleek echter zo getalenteerd dat hij in staat was doden tot leven te wekken, een bekwaamheid die hij meerdere malen zou hebben toegepast (onder meer op [[Theseus]]' zoon [[Hippolytus (mythologie)|Hippolytus]]). [[Zeus]] vond echter dat het opwekken van de doden een aantasting was van de orde en hij doodde Asclepius met zijn bliksem. Apollon nam echter wraak door de [[Cycloop|Cyclopen]] (de vervaardigers van Zeus' bliksemschichten) te doden. Apollon werd bestraft en moest zich één jaar ten dienste stellen van een sterfelijke, [[Admetos|Admetus]], maar hij was wel in zijn opzet geslaagd aangezien Zeus Asclepius opnieuw tot leven riep. De dochters van '''Asclepius''' waren [[Hygieia]] (godin van de gezondheid) en [[Panacea]] (godin van de geneesmiddelen). Hij zou ook twee zonen hebben gehad, de bekwame geneesheren [[Podalirius]] en [[Machaon]] (genoemd door Homerus in de [[Ilias]]). Ook de bekende arts [[Hippokrates van Kos|Hippokrates]] geldt als een afstammeling van Asclepius.
 
[[Bestand:Museum of Anatolian Civilizations114 kopie1.jpg|thumb|left|200px|Asclepios (Museum der Anatolische Beschavingen, Ankara)]]
Wat precies de waarheid is zal onzeker blijven. Of Asclepius ook daadwerkelijk in Epidaurus heeft gewerkt blijft iets uit de overlevering. In Epidaurus is zeker een [[kuuroord]] geweest en waarschijnlijk een van de eerste georganiseerde [[ziekenhuis|ziekenhuizen]] waarvan men het bestaan weet. De legende wil dat men naar Epidaurus ging als men ziek was. Wanneer men in een [[droom]] een slang zag, was men genezen (zie ook de [[incubatie (tempelslaap)|Asclepiuscultus]] in Epidaurus). Zodoende wordt Asclepius meestal afgebeeld met een staf waar een slang omheen kronkelt, de asclepiusstaf of esculaap. Het is al sinds eeuwen het symbool voor [[arts]]en. Ook voor [[apotheker]]s wordt dit symbool gebruikt, met bovenaan de asclepiusstaf een schaal, waar de slang uit gevoed wordt. Deze schaal is het symbool van Hygieia, de godin van de gezondheid en dochter van Asclepius.
Het heiligdom van Asclepius wordt gekenmerkt door een tempel waaronder een [[Doolhof|labyrint]] is gebouwd, waarin slangen werden gehouden.
Regel 11 ⟶ 10:
Op diverse plaatsen in [[Griekenland]] zijn overblijfselen van [[Asklepieion|heiligdommen, gewijd aan Asclepius]], zoals het Asklepieion op het Griekse eiland [[Kos]], maar ook in [[Epidaurus (Griekenland)|Epidaurus]] en [[Trikala (departement)|Trikala]], en in [[Pergamon]] ([[Anatolië|Klein-Azië]]).
 
{{clearleft}}
== Zie ook ==
*[[Incubatie (tempelslaap)]]
 
Literatuur en bronnen
 
Aleshire, S.B., ''Asklepios at Athens: Epigraphic and Prosopographic Essays on the Athenian Healing Cults'' (Amsterdam 1991).
Caton, R., The temples and rituals of Asklepios at Epidauros and Athens. Two lectures delivered, at the Royal Institution of Great Britain (London 1900).
Edelstein, E.J. and Edelstein, L., ''Asclepius. Collection and Interpretation of the Testimonies'' (Baltimore/Maryland 1998).
Kerényi, C., ''Asklepios. Archetypical Image of the Physician’s Existence'' (London 1960).
Riethmüller, J.W., Asklepi''os: Heiligtümer und Kulte. Studien zu antiken Heiligtümern Band 2/1'' (Heidelberg 2005).
Riethmüller, J.W., ''Asklepios: Heiligtümer und Kulte. Studien zu antiken Heiligtümern Band 2/2'' (Heidelberg 2005).
 
{{Navigatie Thracische mythologie}}
Regel 30 ⟶ 21:
[[Categorie:Griekse halfgod]]
[[Categorie:Geschiedenis van de geneeskunde]]
 
]
 
[[af:Asklepios]]