Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam: verschil tussen versies

Tijdens de alteratie van 1578 werden de kloosterbibliotheken van Amsterdam door de stad geannexeerd. Zij vormden de basis voor de nieuwe Stadsbibliotheek. Naast de stad faciliteerde de bibliotheek het in 1632 opgerichte [[Athenaeum Illustre]], de voorloper van de Universiteit van Amsterdam. Maar de meeste grote collecties werden verworven na 1850. De bibliotheek van de [[Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst|Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst]] werd bijvoorbeeld al in 1855 ondergebracht in de Stadsbibliotheek. In 1877 werd het Athenaeum Illustre verheven tot Universiteit van Amsterdam en de Stadsbibliotheek daarmee tot Universiteitsbibliotheek. Belangrijke schenkingen en bruiklenen gaven de universiteit een nieuwe impuls. In de loop van de twintigste eeuw werden daar veel collecties aan toegevoegd. Zij vormen de basis voor huidige zwaartepuntenverzamelgebieden bij de Bijzondere Collecties.

De schenking van een belangrijke collectie Joodse en Hebreeuwse werken van Leeser Rosenthal in 1880 leidde tot de oprichting van de eerste afdeling binnen de Universiteitsbibliotheek, de [[Bibliotheca Rosenthaliana]], met een eigen conservator en gehuisvest in een eigen zaal. Daarna werden er al snel afzonderlijke conservatoren aangesteld voor de gedrukte werken en de handschriften. Ordening op formaat leidde tot de inrichting van een platenkamer en een kaartenzaal. Verscheidene schenkingen en bruiklenen kregen hun eigen zaal, in 1901 bijvoorbeeld de verzameling van Vereeniging Vondelmuseum die samengevoegd werd met de al aanwezige Vondel-werken het Vondelmuseum vormde. Het Bilderdijkmuseum werd gevormd naar aanleiding van een tentoonstelling in 1908 en in 1918 in bruikleen gegeven, hoewel het lang opgesteld bleef in het [[Stedelijk Museum Amsterdam]], evenals het [[Multatuli Museum]]-museum. In 1926 kregen deze verzamelingen een eigen tentoonstellingsruimte in de Universiteitsbibliotheek. In 1935 volgde het Frederik van Eeden-museum, dat eveneens in deze zaal werd ondergebracht. Deze ‘musea’ waren in werkelijkheid collecties, die zo belangrijk werden gevonden dat zij eigen plek kregen, met enkele vitrinekasten.

== ZwaartepuntenVerzamelgebieden ==

Er worden twaalf zwaartepuntenverzamelgebieden onderscheiden bij de Bijzondere Collecties:

Binnen deze zwaartepuntenverzamelgebieden vallen meer dan 1000 collecties. Nog steeds wordt er actief verworven. In 2012 ontfermde de Bijzondere Collecties zich over diverse verzamelingen die in hun voortbestaan bedreigd werden, namelijk die van het [[NAGO]], [[Muziek Centrum Nederland]] en het [[Theater Instituut Nederland]].