Occitaans: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pompidombot (overleg | bijdragen)
k WPCleaner v1.20 - Link naar doorverwijspagina aangepast. Help mee! - New Age
taal
Regel 58:
 
== Terminologie ==
In de twaalfde12e eeuw was [[Frankrijk]] in twee taalgebieden te verdelen, waarbij men de taal benoemde met het respectievelijke woord voor 'ja': Oc ([[Latijn]]: ''hoc'') in het zuiden en Oïl (een oude vorm van oui, [[Latijn]]: ''hoc ille'') in het noorden. [[Dante Alighieri]], die deze namen voor de taalgroepen bedacht, gebruikte verder de term ''Langue di Si'' ([[Latijn]]: ''Sic'') voor de [[Italiaans (taal)|Italiaanse]] dialecten. Dante's term ''Langue d'Oc'' is heden overgebleven als naam.
 
== Hoogtijdagen van het Occitaans ==
De ''langue d'Oc'' was de juridische en bestuurlijke taal van de regio die onder invloed stond van het graafschap [[Toulouse]]. Veel [[Hoofse liefde|hoofse literatuur]] werd oorspronkelijk in de ''Langue d'Oc'' geschreven. De [[troubadours]] maakten de taal aan de hoven van Europa populair. Een van de eerste Bijbelvertalingen in een volkstaal, althans het [[Nieuwe Testament]], was in de ''Langue d'Oc''. Dit gebeurde door de [[Katharenkatharen]]. De taal stond internationaal in een dermate hoog aanzien, dat [[Dante Alighieri]] overwoog zijn Divina Commedia in de ''Langue d'Oc'' te schrijven (een aantal andere werken schreef hij daadwerkelijk in deze taal).
 
== Verval ==
Regel 68:
== De wedergeboorte ==
In de 18e en met name de 19e eeuw beleefde de geschreven taal een bescheiden wedergeboorte. Hiervoor zijn een aantal factoren te benoemen.
* Onder invloed van de [[Romantiek (stroming)|Romantiek]] beleeft de middeleeuwse literatuur een nieuwe populariteit en men herontdekt daarmee de Langue d'Oc. Er is zelfs sprake geweest van een eigen Occitaanse literatuur. [[Frédéric Mistral]] is de bekendste schrijver die in het Provençaals schreef. Hij werd in zijn tijd op nationaal niveau serieus genomen en won in [[1904]] zelfs de [[nobelprijsNobelprijs voor de literatuurLiteratuur]]. Op lexicografisch gebied betekende hij veel als schrijver van ''Lou tresor dou [[Félibrige]]'', 1878, een woordenboek van het Provençaals gesproken in de Rhône ValleiRhônevallei.
* Een andere belangrijke factor was de opkomst van de [[arbeidersbeweging]], waarbij het occitaansOccitaans eerst als "geuzentaal" gebruikt wordt maar al snel een officiëler tintje krijgt;
* De toenemende macht van de ''bourgeoisie'' die de taal als teken van regionaal zelfbewustzijn hanteert;
* het op schrift stellen van de grammatica en schrijfwijze door gedegen onderzoekers (Honorat en Frédéric Mistral).
 
== Huidige toestand ==
Door het onderwijs, de verstedelijking en toegenomen mobiliteit is het Occitaans een [[bedreigde taal|bedreigde]] [[minderheidstaal]] geworden. Ongeveer 65% van de inwoners van Occitanië begrijpt Occitaans en ongeveer 2 miljoen mensen zouden het nog dagelijks spreken. De meesten zijn ouderen en mensen die op het platteland wonen. Desondanks is er een cultureel circuit ontstaan dat veel en graag teruggrijpt op poëzie en muziek uit de twaalfde12e eeuw. Deze ''revival''-cultuur heeft aansluiting weten te vinden bij de ''[[New age (beweging)|New Age]]''-stroming. Ook is er een zeer levendige internet-gemeenschap ontstaan, waarbij er veel uitwisseling met het Catalaanse taalgebied plaatsvindt.
 
== Zie ook ==