|
Een '''schisma''' ([[Grieks]]: σχίσμα, ''s-chisma'' of ''s-chísma'' van σχίζω, ''s-chizō'', ''schizein'' = splitsen, klieven, afscheuren, splijten) is een splitsing of afscheuring van een organisatie in twee verschillende kampen.
==Religieus==
Een schisma is gewoonlijk officieel het gevolg van onverzoenbare [[ideologie|ideologische]] of religieuze geschillen. Doorgaans gebruikt men deze term vooral bij de meer centralistisch geleide religies met een minder grote verdraagzaamheid ten aanzien van ideologische verschillen. Vaak spelen prestige en persoonlijke factoren een rol. Bij het [[Oosters Schisma]] in 1054 bijvoorbeeld werd in het Westen ''hun'' patriarchaat, Rome, belangrijker gevonden dan de patriarchaten van het Oosten en werd van de Oosterse kerken gevraagd de bisschop van Rome meer gezag toe te kennen dan de andere.
Bij het [[Westers schisma]] speelde politieke rivaliteit tussen het Duitse keizerrijk en de Franse koning een grote rol.
In historische context verwijst een schisma meestal naar een splitsing binnen het [[christendom]]. De twee belangrijkste voorbeelden hiervan zijn het [[Oosters Schisma]] van [[1054]] en het [[Westers Schisma]] dat duurde van [[1378]] tot [[1417]]. Er mag echter niet worden vergeten dat voorafgaand aan deze schisma's een aantal andere afscheuringen zijn gebeurd, de zg. [[vroege schismata]].
In de historische kerken wordt een schisma als een groot kwaad beschouwd, omdat men daarmee "het ene lichaam van Christus" (de Kerk) in stukken scheurt. Sommige kerkafdelingen voelden zich echter tot een scheuring genoodzaakt, wanneer de moederkerk - volgens hen - op essentiële punten het ware christelijke geloof vaarwel heeft gezegd.
In de [[middeleeuwen]] beschouwde men in Europa de stichting van de [[islam]] als een schisma, vanuit de opvatting dat [[Mohammed]] een christelijke priester zou zijn geweest.{{feit||2009|11|21}}
==Overig==
Het woord 'schisma' kan ook worden gebruikt, als men het heeft over een scheuring in bijvoorbeeld de:
* [[politiek]] ([[DS'70]] was een afsplitsing van de [[Partij van de Arbeid (Nederland)|PvdA]])
* [[kunst]] (de [[abstracte kunst|abstracten]] kregen de macht bij de [[Rijksacademie voor Beeldende Kunsten]] te Amsterdam en de [[Groep van de figuratieve abstractie|figuratieven]] 'scheurden af').
==Zie ook==
* [[Afscheiding van 1834]]
* [[Fitna (islam)|Fitna]]
[[Categorie:Geschiedenis van het christendom]]
[[Categorie:Schisma (kerkgeschiedenis)| Schisma]]
[[be:Схізма]]
[[bg:Схизма]]
[[ca:Cisma]]
[[cs:Schizma]]
[[cv:Схизма]]
[[da:Skisma]]
[[de:Schisma]]
[[el:Σχίσμα]]
[[en:Schism (religion)]]
[[eo:Skismo]]
[[es:Cisma]]
[[et:Skisma]]
[[eu:Zisma]]
[[fr:Schisme]]
[[ia:Schisma]]
[[id:Skisma]]
[[it:Scisma]]
[[ja:シスマ]]
[[la:Schisma]]
[[lb:Schisma]]
[[lt:Schizma]]
[[nn:Skisma]]
[[no:Skisma]]
[[pl:Schizma]]
[[pt:Cisma]]
[[ru:Схизма]]
[[sh:Raskol]]
[[simple:Schism (religion)]]
[[sk:Schizma]]
| 