Valkenswaard (plaats): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 127:
====Gemeentelijke monumenten====
* Bakkerstraat 57, in de volksmond '''t Fabriekske'', sigarenfabriek van de Gebroeders Neijnens, gebouwd in 1904, dit vervallen pand werd in 1998 gerestaureerd, uitgebreid en tot woning bestemd.
* Bergstraat 3, deze voormalige molenaarswoning uit 1843 is, ondanks de wijzigingen, toch een goed voorbeeld van een molenaarshuis.
* Brakenstraat 10-12, het gaat hier om een dubbelpand, gebouwd in 1899 en verbouwd in 1921. Het is een voormalige linnenfabriek annex woonhuis. De linnenfabriek ‘Gebroeders Boot’ was operationeel tussen 1899 en circa 1921.
* Dommelseweg 141, dit pand uit circa 1900 heeft een wolfsdak met een aanbouw onder zadeldak en mooie metselwerkversieringen.
[[Bestand:Villa Zonnekant.jpg|thumb|ontwerp woonhuis voor Frans van Best door L. en J.A. van der Laan, 1928]]
* Dorpsstraat 49, Borkel, een langgevelboerderij met dwarsdeel uit 1846 en eind 19de eeuw, die nu in gebruik is als woonhuis. Het is het geboortehuis van Mgr. Kuijpers, die apostolisch vicaris van Suriname is geweest. Dit pand is een gaaf voorbeeld van een deftige langgevelboerderij met motieven van het Kempense dorpshuis.
* Dorpsstraat 50a, Borkel, in het centrum van Borkel, ten zuiden van de Dorpsstraat is tussen 1867 en 1869 een ronde stenen bergkorenmolen gebouwd. Deze molen die in 1966 op de Rijksmonumentenlijst is geplaatst werd rond 1900 in oostelijke richting uitgebreid met een bedrijfsruimte ten behoeve van een maalderij, graan- en meelopslag. In 1913 vond wederom een uitbreiding aan de oostkant plaats. In genoemd jaar liet mulder J. Theeuwes de molenaarswoning aanbouwen. Sinds de realisering van een vrijstaande woning in 1970 voor het gezin van de toenmalige molenaar, is de woning uit 1913 als opslagruimte in gebruik. Samen met de molen is er een unieke compositie ontstaan die aan het complex een heel eigen identiteit geeft.
* Dorpsstraat 51, Borkel, hier gaat het om het voormalige raadhuis uit 1857. Het is een goed voorbeeld van een eenvoudig dorpsraadhuis. Het pand werd gerestaureerd in 1982.
* Dorpsstraat 74, Borkel, deze langgevelboerderij met dwarsdeel uit het midden van de 19de eeuw heeft een prachtige landschappelijke ligging. Drie oude lindebomen voor het pand completeren het pittoreske beeld.
* Hofstraat 2 / Bakkerstraat 1, de villa Den Hoek met een typerende hoekoplossing met ronde erker en balkon is gebouwd in 1936. Opdrachtgever was de dorpsarts dr. Van Rooij. Dit pand, dat Amsterdamse-Schoolmotieven en traditionele bouwvormen vermengt, is architectuurhistorisch van belang.
* Hoppenbrouwers 19-21, aan de Hoppenbrouwers 19-21 ligt een boerderij en woonhuis. De boerderij bestond al in 1832. In 1844 wordt het perceel gesplitst in woongedeelten, die ook al op de kaart van 1832 zichtbaar zijn.
* Keersop 32, langgevelboerderij met dwarsdeel (1763). Het pand is gerestaureerd en verbouwd. Fraai restant van de oorspronkelijke bebouwing van het oude gehucht nabij de voormalige watermolen op de Keersop.
* Leenderweg 7, ''Zonnekant'', fabrikantenwoning in [[Engelse landschapsstijl]], deze [[Villa (bouwkunde)|villa]] werd gebouwd in 1928-1929 in opdracht van de Valkenswaardse sigarenfabrikant [[Frans van Best]], ontwerp van de Leidse architecten [[Leo van der Laan|Leo]] en [[Jan van der Laan]]. De tuinmuur werd geplaatst in 1938.
* Leenderweg 36, nadat op 20 juli 1866 de spoorlijn door Valkenswaard was geopend kreeg het deel van de uitvalsweg naar Leende dat de Markt en het nieuwe station verbond, een extra ontwikkelingsimpuls. De straat won aan importantie en aanzien en trok daardoor ook notabelen aan die daar hun woning wilden bouwen. Burgemeester/zakenman Jasper van Best (1879-1903) liet er in 1881 op de splitsing van de Stationsstraat en de Achterstraat (thans Leenderweg resp. Hofstraat) een woonhuis bouwen uitgevoerd in één bouwlaag en vermoedelijk voorzien van een zadeldak. In 1898 kreeg het pand zijn huidige aanzien toen Jasper van Best het met een verdieping liet verhogen en voorzien van een met leien gedekte Franse kap. De aldus ontstane majestueuze villa in de toen gangbare eclectische stijl was een ontwerp van Ant. Van Hinsbergen (Nijmegen 1862-1926). Het pand bleef in de familie tot 1996 toen de laatste ongehuwde dochter er op ruim 100-jarige leeftijd overleed.
Regel 153 ⟶ 147:
* Markt 33, dit pand uit 1913 is nu in gebruik als kantoorgebouw. Opvallend is de asymmetrische gevelopbouw.
* Markt 45, dit winkelpand, tevens woonhuis met zadeldak, dateert uit circa 1890 en ligt op de hoek van de Peperstraat en Markt en is in Valkenswaard beter bekend als de voormalige winkel van de gezusters Van Zon.
* Mgr. Smetsstraat 29, aan de zuidgrens van het dorp Dommelen gelegen, uit ca. 1900 daterende 'T-boerderij' met de voorgevel parallel aan de straat en bestaat uit een éénlaags woonhuis onder zadeldak en haaks daarop een bedrijfsgebouw. Vermoedelijk betreft het een voormalige langevelboerderij waarvan het woongedeelte is vervangen door de huidige woning. Het is het geboortehuis van mgr. Smets naar wie ook de straat is genoemd. Bij het woonhuis snoeilinden, wilgen en een ligusterhaag. Het pand vormt één van de dragers van de cultuurhistorische waarde van het voormalige gehucht 'De Hei'. Dat was de meest zuidelijke nederzetting van Dommelen aan de grens van de hei die vroeger van belang was in het agrarische eco-systeem.
* Molenstraat 210, theehuisje en tuin, het huisje is tussen 1880 en 1900 gebouwd. De toen in zwang zijnde neo-renaissancestijl, gekenmerkt door de lichtkleurige horizontale 'speklagen', overheerst het beeld. Het tuin- of theehuisje aan de Molenstraat is wat betreft vormgeving uniek in Valkenswaard en staat op het historische grondgebied van de oude Postelse Hoeve. Het huisje geeft op sociaal en cultuurhistorisch gebied een mooi beeld van de vrijetijdsbesteding van de vermogende Valkenswaardse industriëlen van de 19e eeuw. Daarbij is ook de natuurlijke omgeving beeldbepalend, met de parkaanleg en boerderijen in de directe nabijheid.
* Oranje Nassaustraat 8, ''Carolus'' is een [[congregatie (kloostergemeenschap)|congregatie]][[klooster (gebouw)|klooster]] met ziekenhuis en bejaardentehuis, gebouwd in 1927, ontwerp van architect [[Alphons Boosten]] in stijlen verwant aan de [[Nieuwe Zakelijkheid]] en de [[Amsterdamse School (bouwstijl)|Amsterdamse School]]. Tegenwoordig zijn er de [[Vereniging voor Vreemdelingenverkeer|VVV]] en twee musea gehuisvest.