Karl Marx: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+link (means of production < essentieel dat artikel er komt) |
k →Jeugd en studententijd: link |
||
Regel 15:
Trier gold als de meest [[kosmopolitisme|kosmopolitische]] streek van Duitsland, omdat het tot 1814 bij het [[Eerste Franse Keizerrijk]] had gehoord. In de streek heerste een economische terugval, door de slechte prestaties van de lokale wijngaarden. Een vierde van de bevolking leefde van de armensteun, en [[socialisme|socialistische]] theorieën als die van [[#Saint-Simon|Saint-Simon]] en [[Charles Fourier|Fourier]] vonden aanhang.<ref name=" McLellan1973">McLellan 1973</ref><ref name="Russell194690">Russell 1946/1990</ref>
Marx' ouders waren oorspronkelijk [[Joden|Joods]] en stamden beiden uit [[rabbijn]]engeslachten. Heinrich Marx heette voorheen Hirschel Mardochai, maar bekeerde zich tot het [[protestantisme]] en veranderde zijn naam omdat het, nadat het voordien tot [[Napoleon Bonaparte|Napoleons]] keizerrijk behorende Trier in 1815 bij het [[reactionair]]e [[Pruisen]] kwam, als jood voor Heinrich onmogelijk werd in staatsdienst te blijven werken. De bekering was voor vader Marx geen grote stap; hij was [[liberalisme|liberaal]], beïnvloed door de [[Franse Revolutie]], geen belijdend jood en achteraf waarschijnlijk ook geen belijdend christen.<ref name="Kwant1975">Kwant 1975</ref> Karl groeide op in een gezin dat een zekere welstand genoot, maar niet rijk was. Karl voltooit het gymnasium in Trier in 1835. Het voor zijn examen geschreven opstel "Beschouwing van een jongeling over de keuze van een beroep" is bewaard gebleven. In oktober 1835 gaat Marx rechten studeren aan de [[universiteit van Bonn]]. Daar komt van studeren niet veel terecht omdat hij meer tijd besteedt aan het studentenleven. Na een jaar besluit Karls vader dat het beter voor hem is, in [[Berlijn]] te gaan studeren, aan de [[Humboldt Universiteit Berlijn|universiteit van Berlijn]], die wat beter aangeschreven staat dan die van Bonn.<ref>[[Ludwig Feuerbach]] gaf aan dat andere universiteiten, vergeleken met die van Berlijn, overkomen als bordelen. (L. Feuerbach in seinen Briefwechsel und Nachlass, ed. K. Grün (Leipzig, 1876) I 813.)</ref> Ondertussen verlooft Karl zich (aanvankelijk in het geheim) met [[Jenny von Westphalen]]. In Berlijn krijgt de jonge Marx meer belangstelling voor intellectuele zaken, en stapt hij over van rechten naar filosofie. Hij verdiept zich in de ideeën van [[Immanuel Kant]] en [[Johann Gottlieb Fichte]], maar raakt vooral zeer sterk onder de invloed van [[Georg Hegel]]. Hegel zelf was in 1831 overleden, maar zijn filosofie beheerst de universiteit na zijn dood nog sterker dan bij zijn leven. Er tekenen zich onder zijn [[leerling]]en verschillende stromingen af. Sommige zijn zeer conservatief (de Hegeliaanse filosofie gold in die tijd nog als de Pruisische staatsfilosofie), maar er zijn ook linkse leerlingen. Aan deze laatste, die wel de [[jong-Hegelianen]] genoemd worden, voelt Marx zich verwant: [[Bruno Bauer]], Arnold Ruge. Zij zijn vooral kritisch wat betreft de religie.
Marx besluit om niet in Berlijn op zijn proefschrift te promoveren, omdat het slecht ontvangen zou worden, vanwege zijn negatieve reputatie als jong-Hegeliaan. Hierdoor gaat Marx naar de Universiteit van Jena en promoveert daar in 1841 op "Het verschil tussen de natuurfilosofie van Democritus en Epicurus". Na het beëindigen van zijn studie verhuist Marx naar Bonn. Hij hoopt hier op een aanstelling als universitair docent. Dat lukt hem in het conservatieve Bonn echter niet. Marx wordt dan journalist.
| |||