|
De '''molecuulmassamoleculaire massa''' van een stof (ten onrechte ''moleculair gewicht'' of ''molecuulgewicht'' genoemd), doorgaans afgekort tot '''MW''' (van het [[Engels]]e ''molecular weight''), is de [[Massa (natuurkunde)|massa]] van één [[molecuulmolecule]] van die stof, uitgedrukt in [[Atomaire massa-eenheid|atomaire massa-eenheden]] (u).
== Molecuulmassa ==
De molecuulmassa is de som van de [[atoommassa]]'s van de afzonderlijke atomen waaruit het molecuul is opgebouwd. Omdat de atomen van een element meestal een mengsel zijn van verschillende [[isotoop|isotopen]], gaat men daarbij standaard uit van de normale verhouding van deze isotopen voor elk element. Alleen als het molecuul speciaal gemaakt is met bepaalde isotopen (bijvoorbeeld [[zwaar water]]) wordt hiervan afgeweken. ▼
== Moleculaire massa ==
Om de molecuulmassa van bijvoorbeeld [[water]] (H<sub>2</sub>O) te berekenen wordt de som genomen van de massa's van de atomen waaruit een molecuul water bestaat. De atoommassa's van [[Waterstof (element)|waterstof]] en [[Zuurstof (element)|zuurstof]] zijn respectievelijk 1,00784 en 15,999 u. De moleculaire massa van water is dus: ▼▲De molecuulmassamoleculaire massa is de som van de [[atoommassa]]'s van de afzonderlijke atomen waaruit hetde molecuulmolecule is opgebouwd. Omdat de atomen van een element meestal een mengsel zijn van verschillende [[isotoop|isotopen]], gaat men daarbij standaard uit van de normale verhouding van deze isotopen voor elk element. Alleen als hetde molecuulmolecule speciaal gemaakt is met bepaalde isotopen (bijvoorbeeld [[zwaar water]]) wordt hiervan afgeweken.
Om de moleculaire massa te berekenen wordt de som genomen van de [[Atoommassa|atoommassa's]] van de atomen waaruit de molecule is opgebouwd.
: 2 × 1,00784 u + 15,999 u = 18,015 u
=== Molaire massaVoorbeeld ===
▲OmEen devoorbeeld molecuulmassa van bijvoorbeeldis [[water]] (H<sub>2</sub>O) te berekenen wordt de som genomen van de massa's van de atomen waaruit een molecuul water bestaat. De atoommassa's van [[Waterstof (element)|waterstof]] en [[Zuurstof (element)|zuurstof]] zijn respectievelijk 1,00784 en 15,999 u. De moleculaire massa van water is dus:
De [[molaire massa]] ''M'' (Engels: ''molar mass'') van een stof is de massa per [[Mol (eenheid)|mol]] van die stof, uitgedrukt in g·mol<sup>-1</sup>. ▼De molaire massa (M) is gelijk aan de massa van een portie (m, in gram) gedeeld door de hoeveelheid stof ervan (n, in mol):
M=m/n
:<math>\mathrm{MW_{H_2O}} = 2 \times 1,00784 \mathrm{u} + 15,999 \mathrm{u} = 18,015 \mathrm{u}</math>
De getalswaarde van de molaire massa van een stof in g.mol<sup>-1</sup> is gelijk aan de molecuulmassa in u. ▼
== Molaire massa ==
▲De [[molaire massa]] ''M'' (Engels: ''molar mass'') van een stof is de massa per [[Mol (eenheid)|mol]] van die stof, uitgedrukt in g·mol<sup>-1</sup>. De molaire massa is gelijk aan de massa van een portie (m, in gram) gedeeld door de hoeveelheid stof ervan (n, in mol), oftewel:
:<math>M = \frac{m}{n}</math>
Zo is de molaire massa van water 18,015 g·mol<sup>-1</sup>, want de molecuulmassa is 18,015 u.
▲De getalswaarde van de molaire massa van een stof in g .·mol<sup>-1</sup> is gelijk aan de molecuulmassamoleculaire massa in u.Zo is de molaire massa van water 18,015 g·mol<sup>-1</sup>, want de moleculaire massa bedraat 18,015 u.
Elke stof die is opgebouwd uit moleculen, heeft een specifieke molecuulmassamoleculaire massa, maar een molecuulmassamoleculaire massa identificeert niet direct het molecuul (zie:de [[isomeer]])molecule.
Met behulp van [[massaspectrometrie]] kan de molecuulmassamoleculaire massa van een verbinding bijna direct worden gemeten.
== Moleculaire massa van polymeren ==
In tegenstelling tot kleine moleculen als water, [[benzeen]] of [[ethanol]] heeft een [[polymeer]] niet één exacte moleculaire massa, maar bestaat het uit een mengsel van moleculenmacromoleculen met verschillende moleculaire massa's. Bijvoorbeeld bijBij [[polyetheen]] bijvoorbeeld varieert dat van ca 500.000 tot een paar miljoen. De verdeling van de moleculaire massa's heeft een zeer grote invloed op de eigenschappen van het polymeer. Het meten van een dergelijke verdeling wordt bijvoorbeeld gedaan met [[gelpermeatiechromatografie]], [[dampdrukosmometrie]] of [[viscosimetrie]]. Een meer geavanceerde methode is [[MALDI-TOF]] (afkorting voor ''matrix assisted laser desorption ionization-time of flight analyzer''), een vorm van massaspectrometrie waarbij het polymeer wordt ingebed in een organische [[Matrixeffect|matrix]] en via een [[Laser (licht)|laser]] in de gasfase wordt gebracht. Een polymeer dat bestaat uit een driedimensionaal netwerk zoals hard [[polyurethaan]]schuim heeft een moleculaire massa vandie oneindig groot is. Een stuk schuim is dan één molecuulgigantische molecule. BreekIndien jemet hetde schuim in twee stukken breekt, danheeft heb jemen twee moleculen. Behalve door mechanische krachten kunnen zeer grote moleculen ook breken door [[straling]].
[[Categorie:Chemische grootheid]]
| 