Regiolect: verschil tussen versies

''Dialect'' is in wezen de algemene term voor een omgangstaal in een locaal of regionaal bepaalde groep. De kleinste homogene taaleenheid is die van het dorps- en stadsdialect. Een breder verband van samenhangende dorpsdialecten kan in een groter gebied kan dan streektaal heten. Hiervoor worden dan bekende provincienamen gebruikt (Brabants, Gronings enz.) hoewel die aan de vaak aanzienlijke verschillen geen rechtsrecht doen. Een regiolect is die moderne vorm van een streektaal waarin veel locale verschillen zijn geëgaliseerd en een aanpassing aan de (Nederlandse) standaardtaal heeft plaatsgevonden. Dit is een dynamisch proces wat nog geen eindpunt heeft gevonden. Verschillende sociale en leeftijdsgroepen hebben binnen de regiolectisering van de streektaal een eigen positie. De naamgeving schept vaak weinig duidelijkheid. Zo is het [[Limburgs]] volgens deze definities een streektaal, maar daarbinnen bestaan dan wel zeer grote verschillen die het Zuid-Limburgs een sterk eigen karakter geven maar eraan voorbij gaan dat het Midden- en Noord-Limburgs meer overeenkomsten hebben met het Oost-Brabants en de streektalen in het Land van Maas en Waal, het Rijk van Nijmegen en het Land van Kleef. Taalkundig zijn zij daarmee dan ook meerméér verwant dan met hetde Zuid-LimburgsLimburgse streektaal. Het dialect van Kerkrade en omgeving is zelfs uitgesproken verwant met Keuls-Rijnlands. Het verschil kan zo groot zijn dat de sprekers van de (uiterste) varianten elkaars taal wel als 'Limburgs' herkennen maar niet kunnen verstaan. Een soortgelijke grote variatiebreedte bestaat ook onder de vele dialecten die worden samengevat onder de noemer [[Nedersaksisch]].

In het bijzonder slaat de term ''regiolect'' op een merkbare tendens binnen een streektaal om specifieke kenmerken van plaatselijke dialecten te vervagen ([[dialectnivellering]]) in een streektaal als gezamenlijke noemer. Tegelijk wordt ook die streektaal aangepast aan eende nationalenationaal overkoepeling namelijk die van deoverkoepelende standaardtaal. Toch blijft een aantal kenmerken, vaak welbewust, gehandhaafd als regionale identiteitsmarker, en dan vooral in de uitspraak ([[fonologie]]) die zich nu eenmaal het minst makkelijk laat aanpassen.