Dertiende penning: verschil tussen versies

De '''dertiende penning''' is een [[zakelijk recht]] metdat eenniet eeuwenoudein geschiedenisde wet geregeld is, maar dat nogal toteen 2015eeuwenoude geldtgeschiedenis heeft. Dit recht, dat van oudsher voorkwam in het [[Grote Ontginning|ontgonnen]] veengebied tussen [[Abcoude]] en [[Woerden]], in het noordwesten van de Nederlandse provincie [[Utrecht (provincie)|Utrecht]], houdt in dat de rechthebbende bij iedere verkoop van onroerend goed aanspraak heeft op een deel van de koopsom. Deze rechthebbende was oorspronkelijk de plaatselijke heer, maar de rechten zijn, waar ze niet al zijn verdwenen, overgegaan op de [[Staat der Nederlanden|Staat]], andereen rechtspersonen engroepen particulieren.<ref>H. van der Linden, &ldquo;De oorsprong van de dertiende penning in Abcoude en omgeving&rdquo;, in: ''De kerk en de Nederlanden: archieven, instellingen, samenleving'', Uitgeverij Verloren, Hilversum, z.j., ISBN 90-6550-558-X, [http://books.google.nl/books?id=6qI0D0y338YC&pg=PA129 p. 129 e.v.]</ref> DitDeze rechtrechten kankunnen niet meer gevestigd worden.

De dertiende penning komt nog voor in [[Abcoude]], [[Baambrugge]], [[Kamerik]], [[Loenen aan de Vecht]] en [[Vinkeveen]]. Bij wet van 1984 is de dertiende penning voor een periode van 30 jaar van 7,7% (1/13) naar 11% verhoogd, maar deze vervalt direct daarna (op 1 januari 2015).<ref>[http://wetten.overheid.nl/BWBR0003714/tekst_bevat_dertiende/geldigheidsdatum_07-08-2012 Wet regelen omtrent de opheffing van het recht van de Dertiende Penning]</ref> Op deze manier krijgen de rechthebbenden een compensatie voor de aanstaande afschaffing.

Op enkele plaatsen is het recht verdwenen door [[afkoop]] of door ''non-usus'' (het geen gebruik maken van het recht gedurende een langere periode). De dertiende penning komtbestaat nog voor in delen van [[Abcoude]], [[Baambrugge]], [[Kamerik]], [[Loenen aan de Vecht]] en [[Vinkeveen]]. De Stichting Beheer [[Kasteel Renswoude]] deed sinds 1997 geen beroep meer op de regeling, maar heeft in 2012 tientallen mensen over hun koop van de afgelopen jaren alsnog de heffing opgelegd.