Wikipedia

Roodwangschildpad: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Taal
Taal
Regel 40:
[[Bestand:Tartaruga-ouvido-vermelho.jpg|thumb|260px|right|Vooraanzicht van de schildpad.]]
[[Bestand:Albino Slider1.jpg|thumb|260px|right|Soms komen [[albinisme|albino's]] voor, die geen pigmenten aanmaken en geheel wit blijven.]]
De schildpad bereikt een schildlengte van ongeveer 25 centimeter. De vrouwtjes worden aanzienlijk groter dan de mannetjes. De lichaamskleur is groen. Vooral jonge dieren hebben een complexe tekening van gele lijnen op de huid en het schild, die echter verdwijnt als de dieren ouder worden. Oudere exemplaren hebben vaak een donkerbruine kleur. De buikzijde is altijd geel met donkere vlekken. Op ieder buikschild is een vlek aanwezig. Bij oudere exemplaren zijn de vlekken vaak versmolten tot een enkele grote donkere vlek.
 
De roodwangschildpad kent net als sommige andere schildpadden een sterke [[Seksueel dimorfisme|seksuele dimorfie]], dit betekent dat de geslachten er anders uitzien. Het vrouwtje wordt bijna de helft tot twee keer zo lang als het mannetje. Een mannetje heeft een schildlengte tot ongeveer 20 centimeter, terwijl een vrouwtje een schildlengte tot maximaal 30 cm kan bereiken.<ref name="FAUNA">{{citeer boek | Achternaam = Raymond C M Creemers, Jeroen J C W van Delft, en anderen - Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland ism Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis en European Invertebrate Survey Nederland | Titel = '''De Nederlandse Fauna 9: De Amfibieën en Reptielen van Nederland''' | Bladzijdes = Pagina 334 - 336 | Datum = 2009 | Uitgever = KNNV Uitgeverij (distributie) | ISBN = 978 9050 113007}}</ref> Omdat een vrouwtje groter wordt, is ze ook aanmerkelijk zwaarder; ze kan een lichaamsgewicht tot twee kilogram bereiken.<br>Behalve door het kleinere lichaam zijn mannetjes van vrouwtjes te onderscheiden door de veel langere nagels aan de voorpoten, de dikkere staart en de meestal grotere en meer afstekende rode vlek, hoewel dit laatste niet altijd te zien is.
Regel 57:
===Schild===
[[Bestand:Trachemys scripta elegans08 tagged.png|right|thumb|260px|Hoornplaten van het rugschild.]]
Het schild is koepelvormig en het middendeel is verhoogd zodat het schild een aan beide zijden aflopende vorm heeft. Het schild bestaat uit een rugschild of [[carapax]] en een buikschild of [[plastron]]. Deze twee delen zijn aan weerszijden van het schild, tussen de poten, verbonden met een benen brug.Het rugschild is groen van kleur met een lichtere lijnentekening. De groene kleur wordt bij oudere dieren donkerbruin en de lijnentekening gaat verloren.
 
De roodwangschildpad beschikt net als andere schildpadden over een inwendig schild, bestaande uit vergroeid botweefsel en daarnaast hebben alle soorten een uitwendig schild bestaande uit verharde huidplaten, die de [[hoornplaat|hoornplaten]] worden genoemd. De botten van het inwendige schild groeien met de schildpad mee, maar de huidplaten worden net zoals bij alle andere reptielen regelmatig afgeworpen. De onderliggende hoornplaat is zachter en vormt zich over het grotere lichaam, vervolgens hardt de plaat uit tot de volgende [[vervelling]] zich aandient.
 
De hoornplaten van schildpadden kennen een afwijkende structuur waardoor ze te herkennen zijn. De hoornplaten zijn verdeeld in verschillende typen, afhankelijk van de configuratie, en worden onderscheiden door verschillende namen. Op de afbeelding rechts zijn de hoorplaten van de schildpad weergegeven. Bij de roodwangschildpad zijn er vijf schildplaten aanwezig aan de bovenzijde die een lengterij vormen, dit zijn de [[wervelschild|wervelschilden]] of vertebrale schilden '''(V)'''. Aan weerszijden van de wervelschilden zijn de [[ribschild]]en of costalen '''(C)''' gelegen, dit zijn er steeds vier aan iedere zijde. Aan de randen van het schild zijn de [[randschild]]en of marginaalschilden '''(M)''' aanwezig, dit zijn er altijd 12 aan iedere zijde van het schild. Op de afbeelding zijn niet alle marginalen weergegeven maar slechts de platen aan de rechteronderzijde van het schild. Aan de voorzijde van het schild, boven de nek, is het enkelvoudige [[nekschild]] '''(N)''' of nuchale schild gelegen.
Regel 71:
===Onderscheid met andere soorten===
[[Bestand:Trachemys scripta head.JPG|thumb|260px|right|De [[geelbuikschildpad]] heeft een gele vlak aan iedere zijde van de kop.]]
De roodwangschildpad is door de aanwezigheid van de rode oorvlekken slechts met weinig andere schildpadden te verwarren. Een gelijkende soort is ''[[Trachemys callirostris]]'', die eveneens een rode vlek achter het oog heeft, maar deze soort heeft een opvallende tekening aan de voorzijde van de snuit. ''[[Trachemys yaquia]]'' heeft een lichtere postorbitale vlek die kleiner is.<ref name="WORLD">{{voetnoot web | url = http://wbd.etibioinformatics.nl/bis/turtles.php?selected=beschrijving&menuentry=soorten&record=Trachemys%20scripta | titel = Turtles of the World | auteur = C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour}}</ref> De [[zaagrugschildpad]] (''Graptemys pseudogeographica'') lijkt ook enigszins op de roodwangschildpad, maar is te onderscheiden door de sterkere kiel bij de volwassen dieren en de zaag-achtigezaagachtige hoornplaten op het midden van het rugschild van de jongere dieren.
 
Van de andere ondersoorten van de [[lettersierschildpad]], de [[geelwangschildpad]] en de [[geelbuikschildpad]] is de roodwangschildpad gemakkelijker te onderscheiden. De geelwangschildpad heeft altijd twee gele strepen aan de zijkant van de kop die evenwijdig aan elkaar lopen. De geelwangschildpad heeften een geel buikschild met altijd meer dan vier donkere vlekken. De geelbuikschildpad heeft een wat boller schild en bezit een dwarsverbinding die een dikke, '''S'''- vormige streep vormt op de zijkant van de kop tussen de twee parallelle strepen achter het oog. De geelbuikschildpadHij heeft eveneens een gele buik, maar deze heeft maximaal vier donkere vlekken.<ref name="BEYENS">{{voetnoot web | url = http://doks.khk.be/eindwerk/do/files/FiSe413ebf17093f9ba2010943c8d41907f8/thesis2006264.pdf?... | titel = Houden van waterschildpadden - Complexer dan men denkt | auteur = KHK - An Beyens}}</ref>
 
De roodwangschildpad, de geelbuikschildpadgeelwangschildpad en de geelwangschildpadgeelbuikschildpad zijn alle drie ondersoorten van dezelfde soort en kunnen dus met elkaar kruisen ([[hybride (biologie)|hybridiseren]]). De nakomelingen van deze dieren zijn vaak moeilijk op naam te brengen, omdat ze de kenmerken van de ouderdieren delen.
 
==Levenswijze==
[[Bestand:Tortoise1_cepolina.jpg|260px|thumb|right|Een zonnende roodwangschildpad.]]
De roodwangschildpad is een dagactieve ondersoort die zich 's nachts terugtrekt in het water om te slapen. Overdag wordt zowel 's ochtends als aan het eind van de middag een [[zonnebaden|zonnebad]] genomen. Op het heetst van de dag bevinden de dieren zich in het water. Het nemen van een zonnebad heeft verschillende doeleinden, de belangrijkste is dat een opgewarmde schildpad veel sneller is dan een exemplaar dat lang in het water heeft gezwommen. Dit komt omdat schildpadden [[koudbloedig]] zijn. Ook werken de lichaamsprocessen sneller bij een hogere lichaamstemperatuur.
 
Het schild wordt bij het zonnen naar de zon gekeerd, zodat de schildpad sneller opwarmt. De poten worden ook ingezet bij het nemen van een zonnebad,: ze worden dan gebruikt om het lichaamsoppervlak te vergroten en functioneren als [[zonnepaneel|zonnepanelen]]. De achterpoten worden hiertoe achterwaarts omhoog geklapt, de voorpoten worden gekromd en enigszins gedraaid, zodat het aan de zon blootgestelde oppervlak wordt vergroot. Tijdens het zonnen worden de ogen vaak dichtgeknepen, bij de minste verstoring echter worden ze geopend. De schildpadden tolereren elkaar bij het zonnen en kruipen vaak op elkaar als er te weinig plaats is.<ref name="FAUNA"/>
 
Door het opwarmen van het lichaam door de zon werkt bijvoorbeeld de [[spijsvertering]] veel sneller. Daarnaast zorgt een zonnebad voor het uitdrogen van het huidoppervlak, zodat in het water levende parasieten zoals [[bloedzuigers]] zich van de huid laten vallen.<ref name="SPECTRUM">{{citeer boek | Achternaam = D Hillenius ea | Titel = Spectrum Dieren Encyclopedie Deel 6 | Bladzijdes = Pagina 1961 - 1963 | Datum = 1971 | Uitgever = Uitgeverij Het Spectrum| ISBN = 90 274 2097 1}}</ref>
 
In gematigde gebieden moet de roodwangschildpad een ruststadium aannemen om de koude en voedselarme winter door te komen. In sommige gebieden gaat de schildpad in [[winterslaap|dormatie]];: het dier rust op koelere tijden, maar als de zon zich laat zien worden zonplaatsen opgezocht om zich op te warmen. In koudere streken overwintert de schildpad in de modder op de bodem van grotere wateren. Dergelijke exemplaren houden een echte [[winterslaap]] waarbij ze maandenlang geen enkele activiteit wordt vertoondvertonen.
 
===Voedsel===
De roodwangschildpad is een alleseter die graag planten eet zoals groene bladeren, maar ook diverse groenten en fruit. Een groot deel van het menu bestaat uit [[vissen (dieren)|vissen]], [[regenwormen|wormen]] en [[slakken]], en; aas wordt ook wel gegeten. Het dieet verandert naarmate de schildpad ouder wordt. De jongere dieren eten vooral dierlijk materiaal, terwijl de oudere schildpadden voornamelijk planten eten. De roodwangschildpad staat niet bekend als [[kannibalisme|kannibalistisch]], zoals bij andere waterschildpadden. het geval is.
 
De roodwangschildpad kent twee manieren van eten. Soms wordt een prooi buitgemaakt die klein genoeg is om in één keer door te slikken. Vaak wordt echter een brok voedsel van een groter geheel afgebeten, zoals een deel van een [[waterplant]]. In het laatste geval wordt het op te eten deel eerst goed in geschatingeschat waarbij de schildpad duidelijk focust. Onderwijl wordt langzaam de bek geopend en wordt de kop naar het voedsel bewogen waarna met een snelle beweging van de kaken wordt toegehapt. deDe ogen worden hierbij gesloten om eventuele schade te voorkomen. DeOok de voorpoten worden hierbij ingezet, de bek knijpt het voedsel af, terwijl met de geklauwde poten het voedseldeel wordt afgescheurd. Als een brok voedsel is losgemaakt, wordt het in de keel ingebracht. De schildpad zuigt hiertoe zijn duidelijk zichtbare keelzak vol water, zodat het voedsel vanzelf de keel in wordt gezogen. Vervolgens wordt het water uit de keelzak gevoerd waarna het voedsel kan worden doorgeslikt zonder dat het water in de maag terecht komtterechtkomt.
 
===Vijanden===
[[Bestand:Alligator en Louisiane.jpg|thumb|260px|right|De [[Amerikaanse alligator]] is een van de natuurlijke vijanden.]]
De juvenielen en de volwassen schildpadden worden gegeten door verschillende soorten [[slangen]], [[roofvis]]sen, [[watervogels]] en grotere, vleesetende schildpadden zoals de [[bijtschildpad]]. Tenslotte worden de grotere exemplaren gegeten door de [[Amerikaanse alligator]] (''Aligator mississippiensis''), die in een deel van het verspreidingsgebied van de roodwangschildpad voorkomt en regelmatig schildpadden eet. ▼
 
De belangrijkste natuurlijke vijanden van de roodwangschildpad zijn echter niet de roofdieren jagendie op de schildpad zelf jagen. Dieren die de nesten van de roodwangschildpad opsporen en buitmaken, hebben een veel grotere negatieve impact. In Noord-Amerika leven verschillende dieren die de nesten plunderen, zoals [[beren]], [[opossums]], [[stinkdieren]] en [[wasberen]]. Vaak gaat het gehele nest verloren en deze rovende zoogdieren eten ook de jonge schildpadjes. <ref name="LEHRER">{{citeer boek | Achternaam = John Lehrer| Titel = Land- en zeeschildpadden| Bladzijdes = Pagina 58 - 60| Datum = 1990 - 1998| Uitgever = Uitgeverij Rebo Productions| ISBN = 90 366 10303}}</ref> In veel landen waar de schildpad als exoot voorkomt, zoals in westelijk Europa, komen veel natuurlijke predatoren zoals krokodillen echter niet voor en heeft de roodwangschildpad weinig vijanden. In Nederland is bijvoorbeeld geen enkele predator van de schildpad bekend. ▼
▲De juvenielen en de volwassen schildpadden worden gegeten door verschillende soorten [[slangen]], [[roofvis]]sen, [[watervogels]] en grotere, vleesetende schildpadden zoals de [[bijtschildpad]]. Tenslotte worden de grotere exemplaren gegeten door de [[Amerikaanse alligator]] (''Aligator mississippiensis''), die in een deel van het verspreidingsgebied van de roodwangschildpad voorkomt en regelmatig schildpadden eet.
 
De enige verdediging van de schildpad is zijn bek,. dieDeze kan bij grotere exemplaren beter ontzien kan worden vanwege de krachtige kaken en de gekromde, puntige en scherpe rand van de bek.▼
▲De belangrijkste natuurlijke vijanden van de roodwangschildpad zijn echter niet de roofdieren jagen op de schildpad zelf. Dieren die de nesten van de roodwangschildpad opsporen en buitmaken hebben een veel grotere negatieve impact. In Noord-Amerika leven verschillende dieren die de nesten plunderen, zoals [[beren]], [[opossums]], [[stinkdieren]] en [[wasberen]]. Vaak gaat het gehele nest verloren en deze rovende zoogdieren eten ook de jonge schildpadjes. <ref name="LEHRER">{{citeer boek | Achternaam = John Lehrer| Titel = Land- en zeeschildpadden| Bladzijdes = Pagina 58 - 60| Datum = 1990 - 1998| Uitgever = Uitgeverij Rebo Productions| ISBN = 90 366 10303}}</ref>In veel landen waar de schildpad als exoot voorkomt, zoals in westelijk Europa, komen veel natuurlijke predatoren zoals krokodillen echter niet voor en heeft de roodwangschildpad weinig vijanden. In Nederland is bijvoorbeeld geen enkele predator van de schildpad bekend.
 
▲De enige verdediging van de schildpad is zijn bek, die bij grotere exemplaren beter ontzien kan worden vanwege de krachtige kaken en de gekromde, puntige en scherpe rand van de bek.
 
===Voortplanting en ontwikkeling===
[[Bestand:Thrachemys scripta elegans egg.JPG|thumb|260px|right|Ei van de roodwangschildpad.]]
De roodwangschildpad is pas na enkele jaren volwassen, de schildpadhij wordt bij een bepaalde schildlengte geslachtsrijp. Mannetjes zijn meestal na 2twee tot 5vijf jaar volwassen, maar bij de vrouwtjes duurt dit minstens vijf jaar. De mannetjes zijn volwassen bij een schildlengte van ongeveer 9 tot 10 centimeter en de vrouwtjes als ze ongeveer 15 tot bijna 20 cm lang zijn.
 
De roodwangschildpad kent een uitgebreid voorspel waarbij het mannetje eenhet vrouwtje verleid. Het mannetje heeft lange nagels en gebruikt deze om het vrouwtje het hof te maken. De nagels van de voorpoten zijn een [[Secundaire geslachtskenmerken|secundair geslachtskenmerk]]. Het mannetje streelt met zijn nagels langs de kop van het vrouwtje wat haar seksueel prikkelt. Tijdens de paring brengt het mannetje zijn cloaca onder die van het vrouwtje en vindt de zaadoverdracht plaats. De paringen vinden meestal plaats tussen maart toten juni.<ref name="CALIFORNIA">{{voetnoot web | url = http://www.californiaherps.com/turtles/pages/t.s.elegans.html#description | titel = ''Trachemys scripta elegans'' - Red-eared Slider | auteur = California Herps}}</ref>
 
De vrouwtjes graven holen in losse grond waarin de eieren worden afgezet. VrouwtjesZe zetten jaarlijks meerdere legsels af -meestal een tot drie.<ref name="CALIFORNIA"/> Het aantal eieren varieert sterk; meestal worden 4 tot 15 eieren afgezet, dit kan oplopen tot maximaal 25.<ref name="FAUNA"/> Nadat de eieren zijn gedeponeerd, wordt het nest afgedekt met zand.
 
De eieren van de roodwangschildpad zijn wit van kleur en ovaal van vorm, zeen hebben een dunne en lederachtige schaal. De eieren van de lijken enigszins op die van de inheemse [[ringslang]] (''Natrix natrix''). Het ei is wit van kleur en langwerpig van vorm, het ei is ongeveer 30 tot 45 millimeter lang en 20 tot 25 mm breed.<ref name="FAUNA"/> Na ongeveer anderhalve maand komen ze uit waarna de kleine schildpadden zich uitgraven en hun eigen weg gaan, ze hebben dan een schildlengte van ongeveer 2,5 tot 3,5 centimeter. Het eerste wat ze doen is het water opzoeken. Er is ook wel beschreven dat de juvenielen die later in het jaar geboren worden, in het nest blijven en hierer overwinteren voor ze de volgende lente aan de oppervlakte komen.
 
De roodwangschildpad kan in de natuur een leeftijd bereiken van enkele tientallen jaren. Van in gevangenschap gehouden exemplaren is bekend dat ze een leeftijd van meer dan 50 jaar kan wordenkunnen bereiktbereiken.<ref name="GLOBAL">{{voetnoot web | url = http://www.issg.org/database/species/ecology.asp?si=71 | titel = ''Trachemys scripta elegans'' | auteur = Global Invasive Species Database}}</ref>
 
==Verspreiding en habitat==
[[Bestand:Tracheymys scripta range.png|thumb|260px|left|De natuurlijke verspreiding van de roodwangschildpad in het rood. Het areaal van de geelbuikschildpad in het geel en de geelwangschildpad in het groen.]]
De roodwangschildpad komt van nature voor in delen van [[Noord-Amerika|Noord-]], [[Midden-Amerika|Midden-]] en noordelijk [[Zuid-Amerika]]. De schildpadHij komt voor in Mexico in de deelstaten [[Nuevo León]] en [[Tamaulipas]] en in een groot aantal staten van de [[Verenigde Staten]]. De ondersoort komt in de VS voor in [[Alabama]], [[Arkansas (staat)|Arkansas]], [[Florida (staat)|Florida]], [[Georgia (staat)|Georgia]], [[Illinois (staat)|Illinois]], [[Indiana]], [[Iowa (staat)|Iowa]], [[Kansas (staat)|Kansas]], [[Kentucky]], [[Louisiana (staat)|Louisiana]], [[Mississippi (staat)|Mississippi]], [[Missouri (staat)|Missouri]], [[Nebraska]], [[New Mexico]], [[Ohio (staat)|Ohio]], [[Oklahoma]], [[Tennessee]], [[Texas (staat)|Texas]] en [[West Virginia]]. De schildpad komt tenslotte ook voor in [[Brazilië]] in de deelstaat [[Espírito Santo (staat)|Espírito Santo]].
 
De roodwangschildpad is een typische vertegenwoordiger van de [[moerasschildpadden]] (Emydidae),; de schildpadhij is sterk aan water gebonden en komt nooit voor in omgevingen waar oppervlaktewater ontbreekt. De habitat bestaat uit wateren die stilstaand of langzaam stromend water bevatten, snel stromende wateren worden vermeden. Cruciaal is de aanwezigheid van voldoende plaatsen om te zonnen, zoals een niet te steile oever, eilandjes in het water of brede, overhangende of uit het water stekende takken die de schildpad kan beklimmen. De roodwangschildpad heeft verder een hogesterke voorkeur voor zachte bodems van modder en veel waterplanten om te schuilen en om van te eten. De ideale habitat bestaat uit dode rivierarmerivierarmen en moerassen. In tropische streken worden de schildpaddenze ook wel in andere delen van rivieren aangetroffen en vanwege hethun zeer grote verspreidingsgebied van de schildpad zijn er ondanks de voorkeur voor een bepaaldbepaalde habitat weinig watertypen waar de soort níet in is aangetroffen.<ref name="WORLD"/>
 
{{clearall}}
===Als exoot===
De roodwangschildpad is wereldwijd een van de bekendste schildpadden. Het dier is vanwege zijn decoratieve uiterlijk over de gehele wereld verspreid als [[huisdier]]. In sommige landen heeft de roodwangschildpad zich gemanifesteerd als een [[invasieve soort]] die andere schildpadden in hun natuurlijke leefgebied verdringt door bijvoorbeeld voedselconcurrentie. In sommigebepaalde landen kan de schildpad zich voortplanten en vermeerderen, dit is onder andere waargenomen in [[Frankrijk]], [[Italië]] en [[Spanje]].<ref name="NLSOORT">{{voetnoot web | url = http://www.nederlandsesoorten.nl/nsr/concept/0AHCYFBQASTK/presenceAndDistribution| titel = Roodwangschildpad (exoot) ''Trachemys scripta'' | auteur = Nederlands Soortenregister}}</ref>
<ref name="NAAM">{{voetnoot web | url = http://www.freewebs.com/trachemysadoption/articles/Ficetola%20et%20al.pdf| titel = First record of reproduction of ''Trachemys scripta'' in the Po Delta | auteur = Gentile Francesco Ficetola, Alessandro Monti & Emilio Padoa-Schioppa}}</ref>
In sommige landen is pas vrij recentelijkrecent ontdekt dat de schildpad zich kan voortplanten, zoals in 2001 in Italië.
 
In vele landen zijn de schildpadden uitgezet of ontsnapt en weten ze zich in de natuur te handhaven. Ze kunnen zich echter niet voortplanten, omdat de zomers te koud zijn. Dit is onder andere het geval in [[België]] en [[Nederland]], waardoor de schildpad zich niet kan vermeerderen. In gematigde streken zoals westelijk Europa worden wel eieren afgezet, maar de temperatuur van de bodem is te laag voor een succesvolle embryonale ontwikkeling. De eieren moeten gedurende enkele maanden worden blootgesteld aan een temperatuur van minstens 27 graden Celsius. Dan komen er echter alleen mannetjes uit het ei, want vrouwtjes ontstaan alleen bij nognóg hogere temperaturen. Bij de schildpadden wordt het geslacht namelijk bepaald door de omgevingstemperatuur van het zich ontwikkelende [[embryo]] in het ei.
 
De import van roodwangschildpadden is in Europa verboden sinds 1998. Aangezien de schildpadden zich in noordelijk Europa niet kankunnen voortplanten, zal het aantal exemplaren langzaam afnemen. Overigens mogen andere schildpadden nog wel worden ingevoerd, zoals de sterk verwante [[geelwangschildpad]]. Het aantal exemplaren van deze 'vervangers' van de roodwangschildpad zal daardoor vermoedelijk langzaam toenemen, omdat ze een vergelijkbare levenswijze hebben.
[[Bestand:Red Eared Slider laying egg.jpg|thumb|260px|right|Een vrouwtje zet een ei af in een zelfgegraven nest.]]
Als [[exoot]] vormt de roodwangschildpad geen gevaar voor de biodiversiteit in westelijk [[Europa (werelddeel)|Europa]], omdat het te koud is om de eitjes uit te laten komen, maar in sommige streken wordt de schildpad beschouwd als een ecologische dreiging, omdat hij andere soorten verdringt. In België en Nederland komen van nature geen schildpadden voor, wel komt de [[Europese moerasschildpad]] (''Emys orbicularis'') voor in Duitsland tot dicht bij de Nederlandse grens. Biologen vermoeden dat de aanwezigheid van de roodwangschildpad een drukkend effect heeft op de verspreiding van de Europese moerasschildpad. In landen waar deze Europese soort voorkomt, is gebleken dat roodwangschildpadden de beste zonplekken bezetten en de inheemse schildpadden het met kwalitatief slechtere zonplaatsen moeten doen. Met name in de lente als de voortplantingstijd aanvangt, is het voor schildpadden heel belangrijk om op voldoende temperatuur te komen. De roodwangschildpad heeft hierdoor indirect een negatieve impact op de Europese soorten.<ref name="RIVM">{{voetnoot web | url = http://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/607401001.pdf | titel = Exoten in oppervlaktewater
| auteur = [[Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu]]}}</ref> Ook in andere landen is bekend dat de roodwangschildpad een negatieve invloed heeft op de inheemse soorten. In de [[Verenigde Staten]] wordt de [[marmerschildpad]] (''Actinemys marmorata'') beconcurreerd door de roodwangschildpad.
 
Om de schildpadden te vangen kan men gebruikmaken van verschillende vallen. Een wat nieuwere en efficiënt gebleken val is de 'Aranzadi schildpaddenval' (Engels: Aranzadi Turtle Trap). Deze methode bestaat uit een vierkant, houten frame van ongeveer een meter bij een meter. De buitenzijde van het frame wordt bekleed met stukken kurk, waar de schildpadden graag op zonnen. De binnenzijde van het frame is voorzien van in de lengte doorgesneden regenpijpen of een andere plastic buis. De halve buis wordt met de bolle zijde naar de opening van het frame gemonteerd. Ten slotte wordt aan één opening van het frame een visnet bevestigd. Het frame wordt plat in het water gelegd, de zijde met het visnet in het water. De schildpadden zullen nu proberen te zonnen op het 'eiland' door op het kurk te klimmen. Exemplaren die in de binnenzijde van de val terechtkomen, kunnen er niet meer uit, omdat ze de bolle, gladde binnenrand niet kunnen beklimmen. Ook aan de onderzijde kunnen ze niet weg vanwege het visnet.<ref name="UPDATE">{{voetnoot web | url = http://www.aquaticinvasions.net/2010/AI_2010_5_3_Valdeon_etal.pdf | titel = Update of the pond slider Trachemys scripta (Schoepff, 1792) records in Navarre (Northern Spain), and presentation of the Aranzadi Turtle Trap for its population control| auteur = Aitor Valdeón, Ariñe Crespo-Diaz, Aitziber Egaña-Callejo en Alberto Gosá}}</ref>
 
De roodwangschildpad is lang niet zo populair meer en erg duur in vergelijking met enkele decennia geleden. Tegenwoordig is de verkoop van wildvangdieren namelijk verboden en is de ondersoort beschermd. Het importverbod heeft ertoe geleid dat andere soorten schildpadden nu op grote schaal worden ingevoerd, voorbeelden zijn de [[zaagrugschildpad]], [[geelbuikschildpad]], [[geelwangschildpad]] en [[Florida roodbuikschildpad|roodbuikschildpad]]. Daarnaast worden diverse andere (onder)soorten schildpadden ingevoerd, omdat deze nu als alternatief worden gezien. Een andere schildpad die regelmatig opduikt in het wilwild, onder andere in Nederland, is de [[bijtschildpad]] (''Chelydra serpentina''). Deze schildpad is zonder meer aan te merken als gevaarlijk vanwege de grote bek en zeer krachtige kaken.
 
===Verspreiding als exoot===
[[Bestand:Trachemys scripta.JPG|thumb|260px|right|Een groepje zonnende roodwangschildpadden in [[Rome (stad)|Rome]], [[Italië]].]]
De roodwangschildpad is over de gehele wereld uitgezet in de natuur en is aangetroffen als [[exoot]] in een groot aantal landen. In [[Europese Unie|Europa]] is de ondersoort te vinden in de landen [[België]], [[Cyprus]], [[Denemarken]], [[Duitsland]], [[Frankrijk]], [[Griekenland]], [[Groot-Brittannië]], [[Hongarije]], [[Ierland (land)|Ierland]], [[Italië]], [[Nederland]], [[Polen]], [[Portugal]], [[Rusland]], [[Slovenië]], [[Slowakije]], [[Spanje]], [[Tsjechië]], [[Zweden]] en [[Zwitserland]]. In Spanje is de schildpad zowel te vinden op het vasteland als op de eilanden [[Majorca]] en de [[Balearen]].
 
In [[Azië]] en het [[Midden-Oosten]] is de schildpad waargenomen inop de landen [[Bahama's]], in [[Bahrein]], [[Cambodja]], [[China]], [[Dominicaanse Republiek]], [[Filipijnen]], [[Indonesië]], [[Israël]], [[Japan]], [[Maleisië]], [[Micronesië]], [[Myanmar]], [[Saoedi-Arabië]], [[Sri Lanka]], [[Taiwan]], [[Thailand]], [[Trinidad (eiland)|Trinidad]], [[Vietnam]] en [[Zuid-Korea]]. In China beperkt het verspreidingsgebied zich tot het eiland [[Hongkong]], op het vasteland komt de ondersoorthij niet voor. Op de Filipijnen komt de roodwangschildpad voor op de eilanden [[Cebu (eiland)|Cebu]], [[Luzon (eiland)|Luzon]] en [[Mindanao]]. In Indonesië komt de ondersoorthij voor op de eilanden [[Java (eiland)|Java]], [[Kalimantan]], [[Papoea-Nieuw-Guinea|Papua]], [[Celebes]] en [[Sumatra]]. Op Japan komt de schildpad zowel voor op de hoofdeilanden als op de [[Riukiu-eilanden]].
 
Oorspronkelijk komt de roodwangschildpad alleen voor in een klein deel van Brazilië, maar zijhij is uitgezet in vele andere landen in [[Midden-Amerika|Midden-]] en [[Zuid-Amerika]]. De schildpad komt voor inop de [[Amerikaanse Maagdeneilanden]], in [[Brazilië]], [[Britse Maagdeneilanden]], [[Chili]], [[Colombia]], [[Ecuador]], [[Guadeloupe]], [[Guyana]], [[Honduras]], [[Kaaimaneilanden]], [[Martinique]], [[Nederlandse Antillen]], [[Puerto Rico]], [[Réunion]], [[Seychellen]] (alleen [[Mahé (Seychellen)|Mahé]]), [[Singapore]] en [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]]. In [[Oceanië]] is de schildpad uitgezet in [[Australië (land)|Australië]], [[Frans-Polynesië]], [[Nieuw-Zeeland]] en [[Palau (land)|Palau]]. In Australië komt de ondersoort voor in de deelstaten [[Nieuw-Zuid-Wales]], [[Queensland]] en [[Victoria (Australië)|Victoria]].
 
In Noord-Amerika komt de schildpad tot ver buiten zijn natuurlijke verspreidingsgebied voor; in [[Canada]] is de schildpadhij gevonden in de provincie [[Ontario]]. In de [[Verenigde Staten]] is de roodwangschildpad uitgezet in de staten [[Arizona (staat)|Arizona]], [[Californië]], [[Colorado (staat)|Colorado]], [[Connecticut]], [[Delaware]], [[Florida (staat)|Florida]], [[Hawaï]], [[Maine]], [[Maryland]], [[Massachusetts]], [[Michigan]], [[New Jersey]], [[New Mexico]], [[New York (staat)|New York]], [[North Carolina]], [[Ohio (staat)|Ohio]], [[Oregon]], [[Pennsylvania]], [[South Carolina]], [[Virginia (staat)|Virginia]] en [[Washington (staat)|Washington]]. Tenslotte komt de schildpad voor in [[Afrika]], waar de soort is uitgezet in de landen [[Egypte (land)|Egypte]] en [[Zuid-Afrika]].
 
===In België en Nederland===
In zowel België als Nederland komt de schildpad over het gehele land verspreid voor. De meeste exemplaren komen voor rond verstedelijkte gebieden, dit komt omdat hier de meeste mensen wonen en er dus ook meer schildpadden als huisdier worden gehouden.<ref name="NLSOORT"/> Ze worden aangetroffen in kanalen, vijvers en grote sloten. De roodwangschildpad komt in België verspreid over het land voor, maar is voornamelijk gevonden rond [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]].<ref name="WAARBE">{{voetnoot web | url = http://waarnemingen.be/soort/maps/1424?from=2011-06-24&to=2012-06-24 | titel = Roodwangschildpad - ''Trachemys scripta elegans'' | auteur = Waarneming.be}}</ref> In Nederland komen de dieren in het gehele land voor, en net als in België worden de grootste populaties aangetroffen waar veel mensen wonen;: in de [[Randstad (gebied)|Randstad]].<ref name="WAARNL">{{voetnoot web | url = http://waarnemingen.be/soort/maps/1424?from=2011-06-24&to=2012-06-24 | titel = Roodwangschildpad - ''Trachemys scripta elegans'' | auteur = Waarnemingen.nl}}</ref> InOok in [[Limburg (Nederland)|Limburg]] zijn veel populaties gevonden. Er is zelfs een waarneming bekend van de roodwangschildpad op [[Texel]].<ref name="NLSOORT"/> In Nederland zijn waarnemingen bekend van exemplaren die nesten graven en eieren afzetten, maar er zijn nog nooit uitgekomen schildpadden gezien.<ref name="NLSOORT"/>
 
==In gevangenschap==
[[Bestand:TurtleWithBaby.jpg|thumb|260px|right|Een volwassen exemplaar en een juveniel.]]
[[Bestand:2Pseudemys scripta.jpg|260px|thumb|right|De roodwangschildpad is schuw en zal niet snel bijten.]]
De roodwangschildpad is een van de bekendste soorten schildpadden ter wereld, ditwat iste danken is aan de massale import van de dieren tot eind [[1990-1999|jaren 90]]. In 1998 werd de invoer in Europa verboden, maar er zijn zulke enorme aantallen ingevoerd dat er nog vele exemplaren of nakomelingen daarvan in leven zijn. De schildpad dankt haar populariteit aan de levendigheid en het zeer schuwe karakter. ZijHij zal niet snel bijten als zijhij wordt opgepakt, maar trekt de kop en ledematen terug en blijft stil zitten. Daarnaast heeft de schildpad, vooral een juveniel exemplaar, een hoge decoratieve waarde door de groene lichaamskleur met gele vlekken en lijnen en de opvallende rode vlek op de zijkant van de kop. ▼
 
▲De roodwangschildpad is een van de bekendste soorten schildpadden ter wereld, dit is danken aan de massale import van de dieren tot eind [[1990-1999|jaren 90]]. In 1998 werd de invoer in Europa verboden maar er zijn zulke enorme aantallen ingevoerd dat er nog vele exemplaren of nakomelingen daarvan in leven zijn. De schildpad dankt haar populariteit aan de levendigheid en het zeer schuwe karakter. Zij zal niet snel bijten als zij wordt opgepakt, maar trekt de kop en ledematen terug en blijft stil zitten. Daarnaast heeft schildpad, vooral een juveniel exemplaar, een hoge decoratieve waarde door de groene lichaamskleur met gele vlekken en lijnen en de opvallende rode vlek op de zijkant van de kop.
 
===Invoer en verkoop===
De roodwangschildpad was lange tijd de populairste schildpad om als [[huisdier]] te houden in een terrarium. In 1998 werd de import van de schildpad naar Europa verboden. Het verbod had niets te maken met de status van de schildpad in het wild,. deDe roodwangschildpad is altijd al een algemeen voorkomende ondersoort geweest en het gros van alle geïmporteerde dieren werd opgekweekt in zogenaamde 'schildpaddenboerderijen' (Engels: turtle farms), zodat de wildpopulatie nooit echt onder druk is komen te staan. De vrouwtjes werden hiertoe verzameld uit de natuur waarna de eieren werden opgekweekt in gecontroleerde omstandigheden. De levensomstandigheden van de jonge schildpadjes op transport waren echter erbarmelijk. Omdat de ontlasting van schildpadden vreselijk stinkt, kregen ze niets te eten zodat ze hun omgeving tijdens het transport niet zouden vervuilen. De jonge schildpadden kwamen daardoor verzwakt aan. De belangrijkste reden voor het importverbod was de verspreiding van de ''[[Salmonella]]''-bacterie waarvan de roodwangschildpad een drager is. Ook kan de schildpadhij verschillende parasieten bij zich dragen die over kunnen springen op andere soorten. Met name in landen waar andere soorten schildpadden voorkomen, zijn deze parasieten gevaarlijk. Roodwangschildpadden die al voor het verbod zijn aangeschaft, mogen nog wel worden verhandeld.
 
Omdat veelal kleine kinderen in het dier geïnteresseerd waren en de schildpad meestal met een kant-en-klaar, maar te klein 'aquarium' werd verkocht, zijn een groot aantal in gevangenschap gehouden exemplaren niet erg oud geworden. DezeHun leefomgeving bestond veelal uit een ronde plastic bak met een diameter van 30 - 50 centimeter en een klein eilandje in het midden, vaak met een plastic palmboom als decoratie. Mogelijkheden tot het aansluiten van een waterfilter of verwarmingsapparatuur boden dergelijke behuizingen niet. Net uit het ei gekropen dieren kunnen enige tijd overleven in een dergelijke behuizing, maar schildpadden groeien ongeveer tien centimeter in de eerste jaren, en na enkele maanden heefthebben de schildpadze behoefte aan een echt [[aquarium]] met een groot watergedeelte en een eveneens behoorlijk landgedeelte met warmtelamp. Een filterinstallatie is onontbeerlijk in alle aquaria en kleine vijvers waarin de dieren gehouden worden. Laat men dit na, dan wordt de eigenaar al snel geconfronteerd met een indringende stank die veroorzaakt wordt door de rottende ontlasting van de dieren. Dergelijk water is altijd besmet met bacteriën en kan een gevaar vormen voor de eigenaar van de schildpad.
 
===Behuizing===
[[Bestand:Kapsup.jpg|thumb|260px|right|In deze kleine 'aquariums' zijn veel schildpadjes terechtgekomen.]]
Voor een koppeltje roodwangschildpadden wordt een aquarium met een minimumoppervlak van 120 bij 50 centimeter aangeraden.<ref name="BRUINS">{{citeer boek | Achternaam = Eugène Bruins | Titel = Terrarium Encyclopedie | Bladzijdes = Pagina 263, 264 | Datum = 1999 | Uitgever = Rebo Productions | ISBN = 90 366 1176 8}}</ref> De waterdiepte moet ongeveer 30 centimeter zijn en metmen moet er rekening mee houden dat de schildpad goed kan klimmen,; eventueleeventueel hoger geplaatste zonplaatsen moeten niet te dicht bij de rand van het aquarium geplaatstaangebracht worden.
 
De roodwangschildpad kan in de zomer in een vijver worden gehouden,. dezeDeze moet echter wel worden afgerasterd, omdat de dieren anders ontsnappen. De vijver mag niet te veel aan wind worden blootgesteld, aangezien de dieren op een beschutte plaats moeten worden gehouden. Een gedeelte van het oppervlak dient beschaduwd te zijn, zodat de dieren niet de gehele dag in volle zon verblijven. De ideale watertemperatuur is ongeveer 18 tot 22 graden Celsius.<ref name="BRUINS"/>
 
De roodwangschildpad zwemt graag, maar is daarnaast dol op zonnen. Hiertoe kan een blok hout in de bak geplaatst worden of een landgedeelte worden aangelegd. De randen mogen niet te steil zijn, de roodwangschildpad kan goed klimmen, maar hierer zijn wel grenzen aan zijn klimvermogen. Het landgedeelte kan het best verwarmd worden met een lamp in plaats van een warmtemat. Dit vanwege de gewoonte van de schildpad om de poten als [[zonnepaneel|zonnepanelen]] te gebruiken door de achterpoten op te heffen en deze zo breed mogelijk te maken. Schildpadden hebben zonlicht nodig voor de aanmaak van calcium en aangezien het schild van een schildpad voor een groot deel verbeend is, moeten de dieren aan het juiste licht worden blootgesteld. Dit kan worden nagebootst dordoor een zogenaamde 'reptielenlamp' (een uv-B-lamp die de zon nabootst) die de ideale lichtsoorten uitstraalt, maar relatief duur is. Dit is een uv-B-lamp die de zon nabootst, eenEen [[Fluorescentielamp|tl-buis]] bijvoorbeeld is hiertoehiervoor ongeschikt.
 
===Ziekten===
Als voedsel kan van alles aangeboden worden, maar er dienen vitaminen te worden toegediend om ziekten en vergroeiingen van het schild te voorkomen. De bekendste ziekte is [[schildrot]], dit wordtdie vaak wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van bacteriën in het water. Daardoor waardoorkunnen de kleinste huidafwijkingen, zoals een niet goed losgekomen hoornplaat na een vervelling, alsal tot een wond kan leiden die vervolgens hevig kan gaan rotten. (rotten van het schild),. Andere ziektes zijn verkoudheid/longontsteking (schildpad opent bek wijd, eet niet meer, belletjes op de neus) en oogontsteking (witte waas in de ogen).
 
===Voedsel in gevangenschap===
Als voedsel vanvoor in gevangenschap gehouden jongere dieren is er in de dierenspeciaalzaken kant -en -klare schildpaddenvoeding te koop. Vaak bestaanbestaat deze uit gedroogde waterkreeftjes waaraan vitaminen zijn toegevoegd. Deze voeding bevat ondanks de toevoegingen niet de noodzakelijke voedingsstoffen, en kan alleen als tussendoortje worden gegeven. Ook groenten en fruit zijn onontbeerlijk, als aanvulling kunnen [[meeltor|meel-]] of [[Moriokever|morioworm]]en gevoerd worden die levend worden verschalkt. Prooidieren die niet gegeten worden, verdrinken al snel,; dezeze kunnen het best met een netje verwijderd worden om verrotting tegen te gaan.
 
Grotere roodwangschildpadden eten met de pot mee,; andijvie (goed gewassen, geen azijn) (maar geen sla i.v.m. diarree) wordt evenals biefstuk ofen roze garnalen zeer gewaardeerd. Belangrijk is echter altijd na een maaltijd de resten op te vissen met een netje. Indien men dit nalaat, kan zowat iedere dag het water worden ververst, inclusief het gehele substraat, met name als men [[vissen (dieren)|vis-]] en [[vlees|vleesproductenvleesprodukten]] voert. Neem hiervoor daarom ook een goede, sterke buitenfilter. Vanwege het voedsel kunnen beter geen echte planten worden gebruikt ter decoratie, want deze worden opgegeten en sommige planten zijn giftig voor de roodwangschildpad. Als ze in een groep gehouden worden en een voornamelijk vleeshoudend dieet hebben, zijn de schildpadden agressiever tegen elkaar.▼
Grotere roodwangschildpadden eten
▲met de pot mee, andijvie (goed gewassen, geen azijn) (geen sla i.v.m. diarree) wordt evenals biefstuk of roze garnalen zeer gewaardeerd. Belangrijk is echter altijd na een maaltijd de resten op te vissen met een netje. Indien men dit nalaat kan zowat iedere dag het water worden ververst, inclusief het gehele substraat, met name als men [[vissen (dieren)|vis-]] en [[vlees|vleesproducten]] voert. Neem hiervoor daarom ook een goede sterke buitenfilter. Vanwege het voedsel kunnen beter geen echte planten worden gebruikt ter decoratie, want deze worden opgegeten en sommige planten zijn giftig voor de roodwangschildpad. Als ze in groep gehouden worden en een voornamelijk vleeshoudend dieet hebben zijn de schildpadden agressiever tegen elkaar.
 
===Ontsnapping===
Indien de schildpad in de tuin weet te ontsnappen, ziet men hethem waarschijnlijk niet meer terug. Als hethij in huis ontsnapt, kan men het beste een aantal vochtige doeken in de omgeving worden neergelegdneerleggen die regelmatig worden geïnspecteerd. De schildpad kan een tijdje overleven in een droge omgeving, maar niet langer dan enige weken. In een kurkdroge en warme omgeving als een slaapkamer is dit eerder enkele dagen. De schildpad kan water letterlijk ruiken en zal aangetrokken worden door vocht.
 
==Externe links==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Roodwangschildpad"