Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: be-x-old:Альдэгіды
redactie
Regel 2:
Een '''aldehyde''' (ook wel '''alkanal''') is:
*een [[functionele groep]], bestaande uit een [[carbonylgroep]] waaraan een [[Waterstof (element)|waterstof]]atoom is gebonden.
*een [[organische chemie|organische]] [[chemische verbinding]] met zo'n groep.
 
Een aldehyde kan worden gemaakt door een primaire [[alcohol (scheikunde)| alcohol]] selectief te [[oxidatie|oxideren]].
 
DeHet eenvoudigste aldehyde verbinding is [[formaldehyde]] (H<sub>2</sub>C=O), dat in de vorm van een verdunde oplossing ([[formaline]]) als [[ontsmetting]]smiddels- en conserveringsmiddel wordt gebruikt. ("[[sterk Water"water]]).
 
Andere aldehyden zijn onder andere
* [[Aceetaldehyde]] (Ethanalethanal, CH<sub>3</sub>-CHO)
* [[Propanal]]
* [[Butanal]]
* [[Isobutyraldehyde]] (isobutanal)
 
De naamgeving van de aldehyden met 3 of meer C atomenkoolstofatomen wordt als volgt gedefinieerd:
naam alkaan (alkeen of, alkyn) + 'al'.
Voorbeeld:
*propaan → propanal
Regel 24:
 
==Reacties==
* Aldehyden reageren met waterstof via een [[additiereactie]] tot primaire [[alcohol (stofklasse)|alcoholalcoholen]].
* Aldehyden kunnen met zuurstof geoxideerd worden tot [[carbonzuur|carbonzuren]].
* Aldehyden kunnen aangetoond worden met [[Haines reagens]], [[Fehlingsreagens]], [[Benedicts reagens]] (alle op basis van Cu<sup>2+</sup> → Cu<sup>+</sup>) en [[Tollens reagens|Tollens' reagens]] (op basis van Ag<sup>+</sup> → Ag<sup>o</sup>). In deze reacties ontstaat een [[carbonzuur]] met hetzelfde koolstof-skeletkoolstofskelet als het aldehyde. Is niet zozeer de detectie van het aldehyde als de productie van het carbonzuur het doel van de reactie, dan wordt [[dichromaat-zwavelzuur]] als oxidator gebruikt.
 
== Synthese ==
De synthese van aldehyden kan op verschillende manieren gerealiseerd worden.
* De directe synthese van aldehyden uit hun overeenkomstige alcoholen lijkt een eenvoudige [[partiële oxidatie]], maar in de praktijk blijkt het lastig op deze wijze de aldehyden te bereiden. Vaak oxideert het aldehyde makkelijker dan het alcohol en is het [[carbonzuur]] het enige isoleerbare reactieproduct.
 
== Zie ook ==