Sozialistische Einheitspartei Deutschlands: verschil tussen versies

Nadat het [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Leger]] het oosten van [[Duitsland]] had veroverd en drie weken na het einde van de tweede wereldoorlog werd er een militair bestuur ingesteld voor de [[Sovjet-bezettingszone (Duitsland)|Sovjet-bezettingszone]] (SBZ), de [[Sovjetrussische Militaire Administratie in Duitsland]] (SMAD). De SMAD vaardigde op [[10 juni]] [[1945]] "Bevel Nr. 2" uit, welke voorzag in de stichting van "[[antifascisme|antifascistische]] partijen" en "vrije vakverenigingen." Eén dag na de uitvaardiging van "Bevel Nr. 2" werd de [[Kommunistische Partei Deutschlands]] (KPD) in de SBZ (her)opgericht, op [[15 juni]] de [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (SPD). In de weken daarna werden de "burgerlijke partijen" [[CDUD|Christlich-Demokratische Union Deutschlands]] en de [[Liberaldemokratische Partei Deutschlands|Liberal-Demokratische Partei Deutschlands]] in de SBZ. Onder pressie van de SMAD en de KPD sloten de vier antifascistische partijen zich reeds op [[14 juli]] aaneen in het [[Nationaal Front (DDR)|Blok van Antifascistische Democratische Partijen]].<ref>[In [[1948]] werden de [[Demokratische Bauernpartei Deutschlands]] (DBD) en de [[Nationaldemokratische Partei Deutschlands|National-Demokratische Partei Deutschlands]] (NDPD) in het "Blok" opgenomen]</ref>. Binnen het Blok werkten de partijen nauw samen voor de opbouw van Duitsland. De KPD en de SPD sloten een akkoord om gezamenlijk de arbeidende klasse te vertegenwoordigen. In [[december]] [[1945]] besloten de hoofdbesturen van de KPD en de SPD tijdens een conferentie dat de beide partijen moesten fuseren ''(Verschmelzung)''. Het idee van een fusie werd gesteund door de meerderheid van de KPD'ers en een deel van de SPD'ers. Volgens de voorstanders van de fusie was zij noodzakelijk opdat er geen splijting in het [[socialisme|socialistisch]] kamp zou bestaan, maar juist eenheid. Bovendien kon een gezamenlijke socialistische partij beter optreden tegen extreem-rechts. Volgens de lijn van de KPD en een groot deel van de SPD was [[Adolf Hitler|Hitler]] mede aan de macht gekomen door de verdeeldheid in het linkse kamp.<ref>[Dit is waarheidsgetrouw, gezamenlijk optreden van de KPD, de SPD en ook burgerlijke partijen hadden Hitlers machtsovername kunnen voorkomen.]</ref> Wat niet vergeten mag worden is dat de SPD het bij lokale en regionale verkiezingen in de SBZ betere resultaten had geboekt dan de KPD en dit zeker een rol speelde bij de SMAD om aan te dringen op een fusie. Er waren natuurlijk ook felle tegenstanders van een fusie, met name binnen de SPD. De rechtervleugel was gekant tegen de fusie omdat zij geen dogmatisch [[marxisme]] meer voorstonden. Men noemde de KPD soms ook "roodgelakte fascisten" en vonden een fusie tussen KPD en SPD onwenselijk. Binnen de KPD waren er ook tegenstanders van een fusie, met name te vinden onder leden die voorheen ook altijd tegen de [[Volksfront]]politiek in de [[1930-1939|jaren '30]] waren. Zij noemden de SPD een "roodfascistische partij." (Deze leus werd gebezigd door de [[Comintern]] vóór de [[jaren '30]].)

Aan het einde van de [[1940-1949|jaren '40]] was de [[Koude Oorlog]] een feit. Een verenigd Duitsland was voor zowel de [[Sovjet-Unie]] als de Westerse mogendheden niet gewild. De Sovjet-Unie streefde naar een neutraal niet-gebonden verenigd Duitsland, de Westerse mogendheden streefden naar een Westers georiënteerd verenigd Duitsland. Omdat de Sovjet-Unie en het Westen het niet eens werden over de status van een verenigd Duitsland lag het voor de hand dat vereniging uitbleef. Er ontstonden in [[1949]] daarom twee Duitslanden: de [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]], een samenvoeging van de [[Verenigd Koninkrijk|Britse]], [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] en [[Frankrijk|Franse]] bezettingszones en de [[Duitse Democratische Republiek]] die bestond uit de vroegere SBZ.

Eind [[1960-1969|jaren '60]] trad een zekere liberalisering in. [[Walter Ulbricht]] werd in [[1971]] als eerste secretaris aan de kant geschoven en vervangen door [[Erich Honecker]] ([[3 mei]] [[1971]]). Honecker beloofde voortzetting van de liberalisering en moedigde kunstenaars en intellectuelen aan om voorzichtig af te wijken van het [[socialistisch realisme]]. Maar al gauw kwam deze liberalisering tot stilstand en verstarde het leven in de DDR.