Stralingsziekte: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kleuske (overleg | bijdragen)
k Wijzigingen door 195.241.136.50 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 81.83.152.157
Eenheden met kleine letter, alleen het symbool heeft een hoofdletter
Regel 1:
De '''stralingsziekte''' is een ziekte die optreedt bij [[ioniserende straling]], meer bepaald wanneer het slachtoffer in korte tijd een dosis van meer dan 0.,7 Graygray (Gy) ontvangt. De [[Gray (eenheid)|Graygray]] is de eenheid van de geabsorbeerde ioniserende straling in een bepaalde massa. De symptomen van de ziekte zijn vermoeidheid, misselijkheid, braken en diarree. Omdat deze symptomen ook optreden bij [[griep]] wordt een diagnose vaak laat gesteld. Wanneer de dosis die van 8 Gy overschrijdt, is die dodelijk. Volgens onderzoek overlijdt 99% van de mensen die 8 Gy in het beenmerg te verduren kregen, aan de stralingsziekte.
 
== Geschiedenis ==
Regel 12:
== Voorwaarden ==
Als aan de volgende voorwaarden voldaan wordt ontwikkelt zich vaak stralingsziekte:
* De dosis geabsorbeerde straling moet hoog genoeg zijn. Meestal ontwikkelt men vanaf 0.,7 Graygray symptomen, hoewel dit per persoon verschilt.
* De bron moet extern zijn. Indigestie van radioactieve materialen geldt eveneens als extern. Reeds in het lichaam voorkomende radioactieve stoffen veroorzaken niet snel (meer) stralingsziekte.
* De straling moet penetrerend zijn. Alfastraling wordt vrij makkelijk tegengehouden, maar neutronen- en gammastraling hebben een hoog doordringend vermogen.
Regel 24:
* Manifestatiefase: De patiënt krijgt opnieuw symptomen. De aard en ernst van deze symptomen hangen van de ontvangen dosis af.
* Herstel of de dood, afhankelijk van de dosis. Dit kan enkele weken tot 2 jaar duren.
Over het algemeen geldt dat, naarmate de dosis hoger wordt, de acute symptomen sneller optreden en langer aanhouden, de latente fase korter en de herstelperiode langer duurt, en de kans op overleven kleiner wordt. De [[LD50]] voor radioactieve bestraling ligt op 3.,5 Gy bij goede conditie en goede medische verzorging, en op 2.,5 Gy bij slechte conditie zonder medische verzorging. Vanaf ongeveer 8 Gy wordt de kans op overleven zeer onwaarschijnlijk en kan eventuele behandeling slechts pijnbestrijdend zijn.
 
== Effecten ==
Regel 34:
* Longbeschadiging, leidend tot longoedeem en ademproblemen.
* Oedeem in verschillende organen waaronder ledematen, longen, hersenen, testes.
* Vernietiging van het [[beenmerg]] (vanaf 0.,7 Gy). Hierdoor kan het lichaam geen witte bloedcellen meer produceren en krijgt het slachtoffer infecties en interne bloedingen. Wanneer de dosis niet al te hoog is kan het beenmerg zich herstellen.
* Vernietiging van de cellen van het [[gastro-intestinale stelsel]] (vanaf ca. 10 Gy). Hierdoor kan het lichaam geen voedsel meer opnemen en sterft het slachtoffer aan ondervoeding.
* Cardiovasculaire effecten en beschadiging van het centraal zenuwstelsel (vanaf 20-50 Gy).
Regel 50:
 
Afhankelijk van de dosis is het waarschijnlijk dat de volgende symptomen optreden:
* minder dan 0.,5 Gy: Geen externe symptomen. Het risico op kanker kan toenemen en er kan een tijdelijke verlaging van het aantal witte bloedcellen optreden.
* 0.5-1 Gy: Hoofdpijn en wellicht tijdelijke steriliteit bij mannen. Verhoogde kans op infecties.
* 1-2 Gy: Milde stralingsziekte. Hoofdpijn, misselijkheid en braken treden na enkele uren op en houden enkele uren tot een dag aan. Na een latente fase van rond de 2 weken vermoeidheid en algeheel gevoel van malaise. Infecties kunnen optreden. Mannen worden meestal tijdelijk steriel, en bij zwangere vrouwen kan een [[miskraam]] optreden. Na 30 dagen is 10% van de slachtoffers overleden.