Tactiek van de verschroeide aarde: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 15:
 
== Voorbeelden in de geschiedenis ==
[[Bestand:Fireofmoscow.jpg|thumb|Napoleon verlaat het brandende Moskou]]
[[Herodotus]] vermeldt al dat de [[Scythen]] deze tactiek met succes toepasten tegen [[Xerxes I|Xerxes]].
Later had de Griekse huurlingengeneraal in het Perzische generaalleger [[Memnon van Rhodos|Memnon]] deze strategie tegen het oprukkende leger van [[Alexander de Grote]] willen gebruiken., Maarmaar de [[satrapie|satrapen]] van Perzië weigerden hem dit uit te laten voeren, waarna Alexanders leger dat van Memnon wist te vernietigen tijdens de [[Slag aan de Granicus]].
 
[[Vercingetorix]] boekte ook succes met deze tactiek toen [[Julius Caesar]] [[Gallië]] wilde veroveren. Maar daarna werd hij verslagen in [[Alesia]].
Regel 24 ⟶ 25:
In de [[Tachtigjarige Oorlog]] gebruikte [[Lubert Ulger]] de tactiek tegen de Spanjaarden.
 
[[Ezéchiel du Mas, Comte de Mélac|Ezéchiel du Mas]] gebruikte de tactiek in de 17e eeuw teneinde de landen van de [[Palts]] te brandschatten.
 
Toen de [[veldtocht van Napoleon naar Rusland|napoleontische legers Rusland binnenvielen in 1812]], pasten ook de Russen deze tactiek toe. Toen de [[Grande Armée]] uiteindelijk Moskou bereikte, waren de troepen zeer verzwakt na de [[Slag bij Borodino]] en niet meer in staat om grootse prestaties neer te zetten en moest men zich zonder strategisch voordeel en met politiek gezichtsverlies terugtrekken. Door de verschroeide aarde, de ontwijkende strategie van de Russische troepen en de plotse aanvallen van de [[Kozakken]] werd het Franse leger, dat met 500.000 man de oorlog inging, uiteindelijk (meer dan) gedecimeerd. Slechts rond de 20,000 man keerden terug naar de Russische westgrens.
 
In de [[Eerste Wereldoorlog]] en daarvoor was de tactiek van de Duitsers er bewust op gebaseerd zich vooral '''niet''' te laten verleiden tot gedurfde aanvallen diep in het Russische achterland. Enerzijds had dit te maken met de militaire doctrine van voor het [[Von Schlieffenplan]], die het gevaar van te lange aanvoerlijnen en de tactiek van de verschroeide aarde onderkende. Anderzijds kwam het door de bittere noodzaak zich voorzichtig op te stellen omdat de meeste troepen in het westfront gebonden waren. Men was er daarom eerder op gericht voorzichtig stukken gebied van de Russen 'weg te knabbelen' in voorzichtige aanvallen, waarna eventuele tegenaanvallen opgevangen werden. De tactiek was succesvol en leidde eind 1917 tot de volledige bezetting van Polen en West-Rusland. Toen daarna de Russische regering ten val kwam en de nieuwe communistische machthebbers tijd probeerden te rekken lieten de Duitsers hun voorzichtigheid varen en bezetten ze de [[Oekraïne]]. Het feit dat de Duitsers hiermee geholpen door omstandigheden de oorlog tegen Rusland konden winnen, droeg later bij tot een onderschatting van de Russische gevechtskracht in de [[Tweede Wereldoorlog]].
 
[[Mustafa Kemal Atatürk]] paste de tactiek toe tegen de Grieken in de [[Grieks-Turkse oorlog]]. De Grieken rukten op tot bij [[Ankara]], maar werden hierbij steeds kwetsbaarder door hun steeds langere aanvoerlijnen. Toen de Turken de Griekse aanvoerlijnen uiteindelijk wisten af te snijden, waren de Grieken kansloos, diep in vijandelijk gebied zonder bevoorrading.
 
De grootste toepassing was wel in 1941 door [[Jozef Stalin|Stalin]] tijdens [[Operatie Barbarossa]]. Hij werd hiertoe gedwongen, omdat het Rode Leger in eerste instantie werd overweldigd door de nazi's. In afwachting van een grondige reorganisatie van het leger wilde hij de Duitse aanvoerlijnen uitrekken. Ook liet hij veel fabrieken uit Europees Rusland overbrengen naar steden achter het [[Oeral (gebergte)|Oeralgebergte]], zodat de Duitsers ze niet konden gebruiken en de Russische [[defensie-industrie]] gewoon door kon produceren buiten het bereik van de Duitse vliegtuigen. Nadat het Sovjetleger zich had hersteld van de mokerslagen in de eerste zes maanden van de oorlog in het oosten, schakelden de Russen over op een andere tactiek: ''Ni sjagoe nazad!'' (Geen stap terug!). Aangezien ook [[Adolf Hitler|Hitler]] deze order uitvaardigde (''Sieg um jeden Preis'', zege om elke prijs), mondde de strijd uit in immense veldslagen met zeer hoge verliezen voor beide partijen. Een andere plek waar de Duitsers het gedurende WO2 toepasten was in Lapland tijdens de [[Laplandoorlog]].
 
Toen Duitsland zelf uiteindelijk van beide kanten werd binnengevallen, vaardigde Hitler zijn [[Nero-bevel]] uit op 19 maart 1945. Alle zaken van militaire of economische waarde, alle voorraden en transportfaciliteiten, moesten worden vernietigd zodat de geallieerden ze niet konden benutten en iedere verovering dus geen enkel voordeel voor de aanvallers zou opleveren. En als de oorlog hierdoor niet een keer zou nemen, dan zou, aldus Hitler, het Duitse volk maar beter uitgeroeid kunnen worden. Het had immers bewezen niet te kunnen winnen, en bovendien waren alle sterkere mannen in de oorlog gesneuveld. [[Albert Speer]], verantwoordelijk voor de uitvoering, weigerde het bevel te implementeren. Terwijl hij de generaals en Gauleiters[[Gauleiter]]s probeerde te weerhouden van het uitvoeren van het bevel, probeerde hij Hitler te overtuigen dat hij de te vernietigen zaken later nodig zou hebben als de gebieden heroverd waren, en dat de oorlog ook gekeerd kon worden zonder uitvoering van het Nerobevel. Uiteindelijk pleegde Hitler zelfmoord en gaf Duitsland zich over zonder dat het bevel was uitgevoerd.