Brennus (vierde eeuw v.Chr.): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Datu (overleg | bijdragen)
links, schikking en literatuur
Datu (overleg | bijdragen)
link en taal; kopje gevolgen en context erbij op basis van eerder opgegeven literatuur; link
Regel 5:
 
== De naam Brennus ==
[[Titus Livius|Livius]] heeft het overigens over Brennus alsof dit de ''naam'' van de Gallische aanvoerder is. Dit zou zo kunnen zijn. Tegenwoordig neigt men er echter naar ''brennus'' als gelatiniseerde vorm van een Gallisch woord voor 'koning' te beschouwen, zoals ook de betekenis van het door Livius gebruikte Latijnse woord ''regulus'' is (letterlijk koning van een kleiner rijk). Het Welsh woord ''brennin'' "koning" wordt hiertoe als argument gebruikt. Een andere Gallische leider [[Brennus (derde eeuw v.Chr.)|Brennus]] viel rond [[279 v.Chr.]] Griekenland binnen.
 
== RichtingBelegering van Rome ==
Eén van de stammen die richting [[Po (rivier)|Povlakte]] oprukten waren de Gallische [[Senones (volk)|Senones]] onder leiding van Brennus. De eerste die onder hen te lijden kregen waren de volstrekt weerloze, maar tot dan toe machtigste steden in Italië, die van de [[Etrusken]]. Het dieptepunt voor de Etrusken kwam toen Brennus in [[390 v.Chr.]] het beleg sloeg voor [[Clusium]] (het huidige [[Chiusi]]). De Galliërs hadden hiermee het kernland van de Etrusken, [[Etrurië]], bereikt.
 
Regel 26:
 
== Gevolgen en context ==
Een belangrijk gevolg van de bezetting en plundering van Rome door de Galliërs was dat alle historische bronnen van de Romeinse geschiedenis van voor [[390 v.Chr.]] verloren gingen. Voor latere historici is het dan ook niet eenvoudig geweest om historische feiten te scheiden van legenden.
 
[[Bestand:FeldbergPanorama.jpg|thumb|Zwarte Woud panorama, [[Feldberg]], het westen van het Hercynische woud]]
Livius<ref>[[Ab urbe condita (boek)|Ab urbe condita]] V.4</ref> plaatst de komst van de Kelten op het Italiaans schiereiland in een context van grootschalige migratie als gevolg van overbevolking in centraal Gallië. Deze exodus, waar ook de [[Aedui]] zich bij aansloten, werd volgens hem naar het zuiden ingezet onder leiding van koning [[Bellovesus]] van de [[Carnutes|Carnuten]] en ging dan naar het [[Hercynische hoogland]] in zuid-Germanië, en vandaar verder richting Donau onder zijn broer, de Keltische prins [[Segovesus]].
Deze hele beweging zou twee eeuwen aan de historische invasie van Italië zijn voorafgegaan, aangezien ze teruggaat tot de bewindstijd van [[Lucius Tarquinius Priscus|Tarquinius de Oude]] en de stichting van [[Massilia]]. Volgens Livius zou het trouwens dankzij het leger van Bellovesus zijn geweest dat de Focische settlers zich konden vestigen en hun positie aan de kust versterken ondanks de vijandigheid van de lokale volksstammen.
Volgens Kruta <ref>Kruta e.a. 1991, p.204</ref> klopt de chronologie van Livius niet met die van de archeologische vondsten, en zitten er [[anachronisme]]n in de tekst. De idee van een eerdere Keltische migratie vanuit Gallië beschouwt hij nogal ver gezocht. Maar de idee van een dubbele origine van de eerste Keltische exodus lijkt hem meer houdbaar en zou dan ook een ''cross-reference-check'' met de archeologische gegevens verdienen, die de Gallische expansiebeweging richting Italië met een periode rond 500 v.Chr. lijken te willen associëren.
 
Hetzelfde verhaal komt in licht verschillende vorm terug in het werk van andere historici. Zo verhaalt [[Marcus Iunianus Iustinus|Justinus]] (aldus [[Pompeius Trogus]])<ref>in Phlipische Historiën, XXIV, 4</ref> hoe driehonderdduizend Kelten hun roots achterlieten in een soort van ''[[ver sacrum]]'' ceremonie geheel in lijn met de heilige exodus die bij de oude pastorale volken van Italië wordt beschreven,<ref>zie [[Samnieten]] voor de origine van dergelijk ritueel</ref> waarbij een deel van de populatie (bestaande uit één enkele of meerdere generaties die bij geboorte voor deze heilige taak waren voorbestemd) zich op weg begaven op zoek naar nieuw land om er zich te vestigen.
Een deel van deze Kelten vestigde zich naar men aanneemt in Italië, terwijl de rest, geleid door de vogels, het hart van [[Pannonië]] bereikte. Dan zou de invasie van het schiereiland dus zijn samengevallen met het begin van de Donau-expansie, die zelf, een eeuw na de inval in Rome, resulteerde in de grote militaire expeditie onder leidig van de andere [[Brennus (derde eeuw v.Chr.)|Brennus]] tegen Griekenland.
 
== Latere Romeins-Gallische confrontaties ==
Hoewel de Galliërs nadien nog een zware tol zouden eisen van Italië, groeide Rome tegen de verdrukking in: zijn verdedigingswallen werden versterkt, bewapening werd verbeterd en strijdtechnieken werden aangepast. Tijdens de [[Tweede Punische Oorlog]] zouden de Galliërs als bondgenoten van de Carthaagse veldheer [[Hannibal Barkas]] de Romeinen nog naar het leven staan, maar kennelijk waren zij toen niet meer tot eigen initiatieven in staat. Rond [[121 v.Chr.]] werden de rollen omgedraaid; de Romeinen vielen toen [[Gallia Transalpina]] binnen en lijfden die in als romeinseRomeinse [[provincia]]: de [[Provence (Frankrijk)|Provence]]. Rond [[50 v.Chr.]] wist [[Julius Caesar]] hen – inclusief de [[Senones]] - definitief te verslaan en te bezetten.
 
== Noten ==
{{reflist}}
 
== Literatuur ==