Brennus (vierde eeuw v.Chr.): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→De naam Brennus: zoals het Latijnse woord aangeeft |
links, schikking en literatuur |
||
Regel 1:
[[Bestand:Brennussculpture.jpg|thumb|Een buste van Brennus afkomstig van een Frans marineschip]]
De [[Gallië|Gallische]] leider '''Brennus''' ondernam in de vierde eeuw v.Chr. een strooptocht die bijna fataal werd voor het toen nog jonge [[Romeinse Rijk|Rome]]. Deze tocht maakte deel uit van een grotere [[
De La Tène-cultuur had op dat moment zo'n hoogte bereikt dat zij op sommige gebieden die van de Romeinen oversteeg. Gedurende deze periode wisten de Kelten hun gebieden maximaal uit te breiden. In eerste instantie in Noord-[[Italië]] en [[Griekenland]], later in het huidige [[Turkije]] en [[Groot-Brittannië]]. Vraag is nog of deze expansie van de Kelten nog bespoedigd werd door de naar het zuiden trekkende [[Germanen]].
== De naam Brennus ==
==Richting Rome==▼
Livius heeft het overigens over Brennus alsof dit de naam van de Gallische aanvoerder is. Dit zou zo kunnen zijn. Tegenwoordig neigt men er echter naar ''brennus'' als gelatiniseerde vorm van een Gallisch woord voor 'koning' te beschouwen, zoals ook de betekenis van het door Livius gebruikte Latijnse woord ''regulus'' is (letterlijk koning van een kleiner rijk). Het Welsh woord ''brennin'' "koning" wordt hiertoe als argument gebruikt. Een andere Gallische leider [[Brennus (derde eeuw v.Chr.)|Brennus]] viel rond [[279 v.Chr.]] Griekenland binnen.▼
Eén van de stammen die richting [[Po (rivier)|Povlakte]] oprukten waren de Gallische [[Senones (volk)|Senones]] onder leiding van Brennus. De eerste die onder hen te lijden kregen waren de volstrekt weerloze, maar tot dan toe machtigste steden in Italië, die van de [[Etrusken]]. Het dieptepunt voor de Etrusken kwam toen Brennus in [[390 v.Chr.]] het beleg sloeg voor Clusium (het huidige [[Chiusi]]). De Galliërs hadden hiermee het kernland van de Etrusken, [[Etrurië]], bereikt.▼
▲== Richting Rome ==
▲Eén van de stammen die richting [[Po (rivier)|Povlakte]] oprukten waren de Gallische [[Senones (volk)|Senones]] onder leiding van Brennus. De eerste die onder hen te lijden kregen waren de volstrekt weerloze, maar tot dan toe machtigste steden in Italië, die van de [[Etrusken]]. Het dieptepunt voor de Etrusken kwam toen Brennus in [[390 v.Chr.]] het beleg sloeg voor [[Clusium]] (het huidige [[Chiusi]]). De Galliërs hadden hiermee het kernland van de Etrusken, [[Etrurië]], bereikt.
De Romeinen werd door Clusium om hulp gevraagd, maar in plaats van militaire hulp stuurden ze drie gezanten. Met name [[Diodoros van Sicilië|Diodorus Sicullus]] twijfelt aan de motieven van de Romeinen (het zouden spionnen zijn geweest met als opdracht de sterkte van de Galliërs te beoordelen) en de “onderhandelingspoging” leverde de Etrusken in eerste instantie dan ook niets op, zeker niet nadat een Gallische aanvoerder door een Romeinse bemiddelaar zou zijn gedood. Een verrassend resultaat was echter dat de Kelten de belegering van Clusium opbraken: maar nu om zich op Rome te richten.
Regel 22 ⟶ 25:
De Galliërs trokken zich daarop onder leiding van Brennus terug en lieten de Romeinen sterk verzwakt achter.
== Gevolgen en context ==
Een belangrijk gevolg van de bezetting en plundering van Rome door de Galliërs was dat alle historische bronnen van de Romeinse geschiedenis voor [[390 v.Chr.]] verloren gingen. Voor latere historici is het dan ook niet eenvoudig geweest om historische feiten te scheiden van legenden.
== Latere Romeins-Gallische confrontaties ==
Hoewel de Galliërs nadien nog een zware tol zouden eisen van Italië, groeide Rome tegen de verdrukking in: zijn verdedigingswallen werden versterkt, bewapening werd verbeterd en strijdtechnieken werden aangepast. Tijdens de [[Tweede Punische Oorlog]] zouden de Galliërs als bondgenoten van de Carthaagse veldheer [[Hannibal Barkas]] de Romeinen nog naar het leven staan, maar kennelijk waren zij niet meer tot eigen initiatieven in staat. Rond [[121 v.Chr.]] werden de rollen omgedraaid; de Romeinen vielen toen [[Gallia Transalpina]] binnen en lijfden die in als romeinse [[provincia]]: de [[Provence (Frankrijk)|Provence]]. Rond [[50 v.Chr.]] wist [[Julius Caesar]] hen – inclusief de Senones - definitief te verslaan en te bezetten.
==
=== Primaire bronnen ===▼
▲Livius heeft het overigens over Brennus alsof dit de naam van de Gallische aanvoerder is. Dit zou zo kunnen zijn. Tegenwoordig neigt men er echter naar ''brennus'' als gelatiniseerde vorm van een Gallisch woord voor 'koning' te beschouwen, zoals ook de betekenis van het door Livius gebruikte Latijnse woord ''regulus'' is (letterlijk koning van een kleiner rijk). Het Welsh woord ''brennin'' "koning" wordt hiertoe als argument gebruikt. Een andere Gallische leider [[Brennus (derde eeuw v.Chr.)|Brennus]] viel rond [[279 v.Chr.]] Griekenland binnen.
▲==Primaire bronnen==
*[[Diodorus Sicullus]] ''Bibliotheca Historia''
*[[Polybios|Polybius]] ''Geographia''
* [[Titus Livius]], ''[[Ab Urbe Condita (Livius)|Ab Urbe Condita]]''
=== Secundaire bronnen ===
*W. Weissenborn en M. Mueller, ''Titus Livius Ab Urbe Condita I'' (B.G. Teubner)
*N. Chadwick, ''The Celts'' (Harmondsworth, 1970)
*R. Pörtner, ''Bevor Die Römer Kamen'' (Düsseldorf/Wenen, 1961)
* [http://www.dbnl.org/tekst/_taa001taal08/_taa001taal08_037.htm Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren]
* V.Kruta, O.H.Frey, B.Raftery & M.Szabo: ''The Celts - (The Origins of Europe)'', (1991, Thames & Hudson Ltd., Londen) ISBN 978 0500 015247
[[Categorie:Gallische vorst]]
| |||