Elektronenoptica: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
HHahn (overleg | bijdragen)
→‎Principes: iets anders gerangschikt
Regel 5:
[[Elektrisch veld|Elektrische]] en [[Magnetisch veld|magnetische velden]] oefenen krachten uit op elektrisch geladen deeltjes. Een elektronenbundel blijkt zich in dergelijke velden te gedragen op een manier die veel overeenkomst heeft met het gedrag van lichtbundels in [[Optica#Geometrische optica|optische]] systemen. Dit werd reeds in 1926 door [[Hans Busch]] beschreven en doorgerekend. Hij wordt dan ook gezien als de grondlegger van de elektronenoptica.<ref>[http://poj.peeters-leuven.be/content.php?url=article&id=2045203&journal_code=TVG http://poj.peeters-leuven.be/content.php?url=article&id=2045203&journal_code=TVG]</ref> De eerste elektronenmicroscoop werd gebouwd door [[Ernst Ruska]], die hiervoor samen met [[Gerd Binnig]] en [[Heinrich Rohrer]] (uitvinder van de rastertunnelmicroscoop) in 1986 de [[Nobelprijs]] voor natuurkunde ontving.
 
Elektrische velden oefenen op de elektronen een aantrekkende of afstotende kracht uit, doordat de elektronen negatief geladen zijn. Magnetische velden daarentegen oefenen eneen ''zijwaartse'' kracht uit, de [[lorentzkracht]], die altijd loodrecht op de bewegingsrichting van de deeltjes staat. Magnetische velden kunnen daarom alleen de richting van een bewegend elektron veranderen, niet de (grootte van de) snelheid (en dus evenmin de kinetische energie).
 
[[Rotatiesymmetrie|Rotatiesymmetrische]] velden – elektrische zowel als magnetische – gedragen zich t.o.v. de elektronenbundel als lenzensystemen t.o.v. lichtstralen. Evenwijdig geplaatste elektrisch geladen platen komen overeen met [[Prisma (optica)|prisma’s]]. En met fijne geladen netten met daarachter een geladen plaat kunnen spiegels worden gerealiseerd. De lichtstralen zijn te vergelijken met de [[Asymptoot|asymptoten]] van de elektronenbanen.