Rijksstad Aken: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JRB (overleg | bijdragen)
correcties
Regel 10:
| Jaar van ontstaan =1306
| Jaar van afloop =1797
| Vlag =[[AfbeeldingBestand:Flag de-city of Aachen.svg|125px]]
| Vlagartikel =Vlag van Aken
| Wapen =[[ImageBestand:Stadtwappen der kreisfreien Stadt Aachen.svg|80px]]
| Wapenartikel =Wapen van Aken
| Leus =
Regel 25:
| Talen =[[Duits]]
| Officiële taal =
| Religie =[[Rooms-katholieke Kerk|Rooms-katholiek]], [[Lutheranisme|Lutheraans]]
| Staatsgodsdienst =
| Regeringsvorm =[[Republiek]]
Regel 31:
}}
 
De Rijksstad'''rijksstad Aken''' vanwas van [[1306]] tot [[1797]] een [[Rijksstadvrije rijksstad|rijksstad]] binnen het [[Heilige Roomse Rijk]]. In [[1500]] werd de [[stadstaat]] ingedeeld bij de [[Nederrijns-Westfaalse Kreits]].
 
== Geschiedenis ==
Na de Romeinse tijd was deze plek verlaten tot de achtste eeuw, toen het vermeld werd onder naam Aquis villa. In het jaar [[768]] kwam [[Karel de Grote]] voor de eerste keer naar Aken. Hij hield erg van deze plek en begon hier twintig jaar later een palts te bouwen. De magistrale kapel van dit paleis vormt tegenwoordig de kern van de [[Dom van Aken]]. Om te kunnen genieten van de hete geneeskrachtige bronnen, verbleef Karel de Grote tussen het jaar 800 en tot zijn dood in 814 de meeste winters in Aken. Na zijn dood werd hij bijgezet in de kapel, waar zijn tombe nog steeds te vinden is.
 
In 936 werd [[Otto I de Grote|Otto I]] tot koning gekroond in de Dom. Vanaf dat moment werden gedurende 600 jaar de koningen van het Heilige Roomse Rijk in Aken gekroond. In de [[Gouden Bul]] van 1356 werd vastgelegd dat de kroning hier moest plaatsvinden. De kroning tot keizer vond in Rome plaats. De laatste kroning tot koning hier was die van koning Ferdinand I in 1531.
 
Onder keizer [[Frederik I van het Heilige Roomse RijkHohenstaufen|Frederik I]] kreeg de nederzetting bij de palts in 1166 bijzondere privileges, waarna er een ommuring werd gebouwd tussen 1171 en 1175. In 1338 besloot men tot de aanleg van een [[Landweer (vestingwerk)|landgraaf]] om niet alleen de stad maar ook haar rijk te beschermen tegen de omringende landen. De greppel van 5 m. diep kreeg een lengte van 70 km. Met de aarde werd een wal van 4 m. hoog opgeworpen.
De erop geplante beuken werden met de takken ineen gevlochten. De voogd, de schout en de meier bleven koninklijke beambten. De stad wist rijksstad te blijven, ondanks de verpanding van de ambten van voogd en meier aan de hertog van [[Gulik (land)|Gulik]] in de veertiende eeuw. De hertog zou deze positie tot het einde van het rijk behouden.
De erop geplante beuken werden met de takken ineen gevlochten.
De voogd, de schout en de meier bleven koninklijke beambten. De stad wist rijksstad te blijven, ondanks de verpanding van de ambten van voogd en meier aan de hertog van [[Gulik (land)|Gulik]] in de veertiende eeuw. De hertog zou deze positie tot het einde van het rijk behouden.
 
In [[1225]], [[1236]] en [[1656]] vonden in Aken grote [[stadsbrand]]en plaats.
Regel 46 ⟶ 45:
Aan de ingevoerde [[Reformatie]] werd in 1598 en 1614 gewelddadig een eind gemaakt op last van het Rijk. Door de rekatholisering en het vertrek van economisch actieve protestanten naar naburige plaatsen, liep de welvaart in de stad terug.
 
In 1794 werd de stad door Franse troepen bezet, waarop in 1797 de annexatie door Frankrijk volgde. De stad ging op in de [[Cisrheniaanse republiek]] en werd de hoofdstad van het departement van de [[Roer (departement)|Roer]]. Na de ineenstorting van het [[Eerste Franse Keizerrijk]] in 1813, besloot het [[congres van Wenen]] in 1815 de stad bij het [[Pruisen|koninkrijk Pruisen]] te voegen.
 
== Zie ook ==
*[[Aken (Noord-Rijnland-Westfalenstad)|Aken]]
*[[Aken (Noord-Rijnland-Westfalenstad)#Geschiedenis|Geschiedenis van Aken]]
 
[[Categorie:Vrije rijksstad|Aken]]