Versie van 11 okt 2011 13:06 bewerken 77.165.179.108 (overleg) Geen bewerkingssamenvatting ← Oudere bewerking		Versie van 11 okt 2011 14:33 bewerken ongedaan maken Maniago (overleg \| bijdragen) Uitgezonderden van IP-adresblokkades 131.258 bewerkingen lap tekst opgedeeld in stukken Nieuwere bewerking →
Regel 19: Beide provincies tellen elk ongeveer evenveel en tezamen ruim 900.000 inwoners. == Geschiedenis ==▼ Sinds het begin van de 8ste eeuw maakt het gebied van het huidige Noord- en Zuid-Tirol deel uit van het Hertogdom [[Beieren]], in 1027 komt ook Trentino als bisdom in de Beierse invloedsfeer en in 1363 worden deze gebieden Habsburgs. Sindsdien maken ze deel uit van Oostenrijk. Echter, na de [[Eerste Wereldoorlog]] mochten Trentino en het zuidelijke deel van Tirol door Italië geannexeerd worden als beloning voor de Italiaanse keuze voor het geallieerde kamp tijdens de oorlog. Sinds het begin van de 8ste eeuw maakt het gebied van het huidige Noord- en Zuid-Tirol deel uit van het Hertogdom [[Beieren]], in 1027 komt ook Trentino als bisdom in de Beierse invloedsfeer en in 1363 worden deze gebieden Habsburgs. Sindsdien maken ze deel uit van Oostenrijk. Echter, na de [[Eerste Wereldoorlog]] mochten Trentino en het zuidelijke deel van Tirol door Italië geannexeerd worden als beloning voor de Italiaanse keuze voor het geallieerde kamp tijdens de oorlog. De huidige provincie Zuid-Tirol was toen nog voor 95% Duitstalig maar werd in de daarop volgende twee decennia toenemend veritaliaanst door massale immigratie. Alle Duitstalige geografische namen werden in het Italiaans vertaald en als enige verplicht gesteld. Ook de naam Tirol werd verboden en tot op heden spreekt men in het Italiaans nog steeds uitsluitend van Alto Adige. In het openbare leven, de media en het onderwijs werd de Duitse taal verboden. Duitsland en Italië kwamen bij geheim verdrag van 1939 overeen om de Zuidtirolers - officieel heetten zij in het Italiaans ‘allogeni’ - de keuze te geven om óf naar het [[Duitse Rijk]] te verhuizen, óf te blijven maar zich dan ook te verplichten volledig Italiaan te zijn naar taal en cultuur, onder strafwettelijke sancties bij overtreding. 185.000 Zuidtirolers kozen voor het eerste optie, 38.000 voor het tweede en 44.000 wilden niet kiezen. Tot eind 1942 waren 80.000 van de eerste categorie afgevoerd naar Oostenrijk en Duitsland en toen stokte de verdere emigratie door het oorlogsverloop. ▼ Na de [[Tweede Wereldoorlog]] organiseerden de Zuidtirolers een petitionnement met meer dan 160.000 handtekenen aan het adres van de geallieerden waarin de aansluiting bij Oostenrijk bepleit werd en men vroeg om een volksstemming. Om de dreigende politieke chaos in Italië niet aan te jagen, legden de geallieerden dit verzoek naast zich neer maar ze verplichtten Italië wel tot het instellen van regionale autonomie. Deze autonomie garandeerde echter geenszins de rechten van de Duitstaligen, omdat Zuid-Tirol en Trentino tezamen als de autonome regio werden aangewezen en de Duitstalige Tirolers in dit gehele gebied in de minderheid waren en hun rechten dus niet konden realiseren. De Italiaanse regering wilde met een snelle veritaliaansing een einde aan de discussie maken, probeerde de terugkeer van Zuidtirolers te blokkeren en stuurde grote aantallen Italiaanse arbeiders naar nieuwe industrievestigingen, zodat het aantal Italianen in enkele jaren met 50.000 toenam. Na gewelddadige acties van Duitstaligen in de jaren zestig besloot Italië onder internationale druk het zwaartepunt van de autonomie te verschuiven naar de provincies, zodat de Duits- en Ladinischtalige meerderheid in de provincie Bozen-Zuid-Tirol haar autonoom bestuur kon inrichten. In deze provincie vormen zij twee derde deel van de bevolking. ▲== Geschiedenis == ▲Sinds het begin van de 8ste eeuw maakt het gebied van het huidige Noord- en Zuid-Tirol deel uit van het Hertogdom [[Beieren]], in 1027 komt ook Trentino als bisdom in de Beierse invloedsfeer en in 1363 worden deze gebieden Habsburgs. Sindsdien maken ze deel uit van Oostenrijk. Echter, na de [[Eerste Wereldoorlog]] mochten Trentino en het zuidelijke deel van Tirol door Italië geannexeerd worden als beloning voor de Italiaanse keuze voor het geallieerde kamp tijdens de oorlog. De huidige provincie Zuid-Tirol was toen nog voor 95% Duitstalig maar werd in de daarop volgende twee decennia toenemend veritaliaanst door massale immigratie. Alle Duitstalige geografische namen werden in het Italiaans vertaald en als enige verplicht gesteld. Ook de naam Tirol werd verboden en tot op heden spreekt men in het Italiaans nog steeds uitsluitend van Alto Adige. In het openbare leven, de media en het onderwijs werd de Duitse taal verboden. Duitsland en Italië kwamen bij geheim verdrag van 1939 overeen om de Zuidtirolers - officieel heetten zij in het Italiaans ‘allogeni’ - de keuze te geven om óf naar het [[Duitse Rijk]] te verhuizen, óf te blijven maar zich dan ook te verplichten volledig Italiaan te zijn naar taal en cultuur, onder strafwettelijke sancties bij overtreding. 185.000 Zuidtirolers kozen voor het eerste optie, 38.000 voor het tweede en 44.000 wilden niet kiezen. Tot eind 1942 waren 80.000 van de eerste categorie afgevoerd naar Oostenrijk en Duitsland en toen stokte de verdere emigratie door het oorlogsverloop. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] organiseerden de Zuidtirolers een petitionnement met meer dan 160.000 handtekenen aan het adres van de geallieerden waarin de aansluiting bij Oostenrijk bepleit werd en men vroeg om een volksstemming. Om de dreigende politieke chaos in Italië niet aan te jagen, legden de geallieerden dit verzoek naast zich neer maar ze verplichtten Italië wel tot het instellen van regionale autonomie. Deze autonomie garandeerde echter geenszins de rechten van de Duitstaligen, omdat Zuid-Tirol en Trentino tezamen als de autonome regio werden aangewezen en de Duitstalige Tirolers in dit gehele gebied in de minderheid waren en hun rechten dus niet konden realiseren. De Italiaanse regering wilde met een snelle veritaliaansing een einde aan de discussie maken, probeerde de terugkeer van Zuidtirolers te blokkeren en stuurde grote aantallen Italiaanse arbeiders naar nieuwe industrievestigingen, zodat het aantal Italianen in enkele jaren met 50.000 toenam. Na gewelddadige acties van Duitstaligen in de jaren zestig besloot Italië onder internationale druk het zwaartepunt van de autonomie te verschuiven naar de provincies, zodat de Duits- en Ladinischtalige meerderheid in de provincie Bozen-Zuid-Tirol haar autonoom bestuur kon inrichten. In deze provincie vormen zij twee derde deel van de bevolking. Door de grondwetswijziging van 2001 is deze autonomie nog verder uitgebreid. De Italiaanse minderheid van een derde voelt zich in deze provincie nu in een minderheidspositie gedrongen. Maar omdat zij in de hoofdstad Bozen-Bolzano en zeven andere (meest stedelijke) gemeenten een plaatselijke meerderheid vormen is voor de meesten van hun gelijkberechtiging gegarandeerd. De scheiding tussen Tirolers en Italianen loopt nog steeds parallel met die tussen stedelingen en plattelanders, en die tussen industriearbeiders en ambtenaren enerzijds tegenover agrariërs en ondernemers in de diensten- en toeristische sector anderzijds. == Geografie ==

Trentino-Zuid-Tirol: verschil tussen versies