Enantiomere overmaat: verschil tussen versies

In de [[organische synthese]] is het bij het maken van grotere [[molecule]]n eerder regel dan uitzondering dat er minstens één, maar vaak meer, koolstof-atomen chiraal zijn: er bestaan verschillende asymmetrische of chirale vormen van hetzelfde molecuul, zogenaamde 'enantiomeren'. Als een specifieke enantiomeer vereist is, kan soms door de keuze van de juiste [[reagens|reagentia]] of condities de juiste configuratie rond zo'n [[koolstof]]-atoom worden vastgelegd. In het uiteindelijke product mag in veel gevallen slechts een van de twee mogelijke vormen optreden.<ref>Zie bijvoorbeeld het [[softenon]]-drama: naast de bedoelde werkzame stof was ook één van de niet voor het beoogde doel werkzame en zelfs zeer schadelijke [[enantiomeer|enantiomeren]] aanwezig.</ref> Om de mate van zuiverheid rond deze koolstof-atomen te beschrijven wordt de term enantiomere overmaat gebruikt. Er geldt de volgende formule:

In het voorbeeld hierboven (een [[Elektrofiele aromatische substitutie#Asymmetrische elektrofiele aromatische substitutie|asymmetrische elektrofiele aromatische substitutie]])<ref>''Chiral Brønsted Acid Catalyzed Enantioselective Friedel–Crafts Reaction of Indoles and a-Aryl Enamides: Construction of Quaternary Carbon Atoms'' Yi-Xia Jia, Jun Zhong, Shou-Fei Zhu, Can-Ming Zhang, and Qi-Lin Zhou [[Angew. Chem. Int. Ed.]] '''2007''', 46, 5565 –5567 {{DOI|10.1002/anie.200701067}}</ref> wordt een [[Opbrengst (scheikunde)|opbrengst]] van 98% gerealiseerd - van elke 100 gram stof die op basis van de gebruikte hoeveelheid uitgangsstof gevormd kan worden wordt 98 gram geïsoleerd. Het koolstof-atoomkoolstofatoom waar ook het stikstof-atoomstikstofatoom aan gebonden is in het product is een nieuw [[chiraal]] centrum. Van de 98 gram geïsoleerd product is 95,1 gram het product waarvan de structuur getekend is, 2,9 gram heeft rond dat koolstof-atoomkoolstofatoom de spiegelbeeldstructuur. Het percentage van het meest voorkomende enatiomeer is 95,1/98 = 97%, het percentage van het minst voorkomende enantiomeer is 2,9/98 = 3%. Invullen in de bovenste formule levert dan: