Jean Paul: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Externe links: correctie link |
k Botgeholpen doorverwijzing: Weimar - Verwijzing(en) gewijzigd naar Weimar (Thüringen) |
||
Regel 7:
richtte hij een basisschool te [[Schwarzenbach an der Saale|Schwarzenbach]] op, ondertussen verder romans schrijvend.
Geleidelijk bereikte Johann Paul Richter, die zich als eerbetoon aan [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]] ''Jean Paul'' had genoemd, erkenning en financiële stabiliteit met zijn humoristische schrijfselen, waarvan het ''Leben des vergnügten Schulmeisterleins Maria Wutz'' autobiografische kenmerken heeft. Zijn grote doorbraak kwam in 1795 met ''Hesperus''. Het daaropvolgende jaar trok hij naar [[Jena]] en [[Weimar (Thüringen)|Weimar]] en ontmoette er [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] en [[Friedrich von Schiller|Schiller]]. Na zijn moeders dood in 1797 leidde hij een peripathetisch bestaan met grote literaire activiteit; hij kwam in contact met de vroege [[Romantiek (stroming)|Romantiek]] en las de werken van [[Johann Gottfried Herder|Herder]], van wie hij een goede vriend werd. Hij woonde een tijd in Leipzig en [[Hildburghausen (stad)|Hildburghausen]], en vervolgens in Weimar en [[Berlijn]], alwaar hij in 1801 huwde met Karoline Mayer; vervolgens woonde hij nog te [[Coburg (stad)|Coburg]]. Tijdens deze zwerfperiode ontstond zijn grootste roman, ''Titan'', een satire op het [[absolutisme]]. Uiteindelijk, in 1804, vestigde hij zich in [[Bayreuth (stad)|Bayreuth]], waar hij tot zijn dood gebleven is.
Jean Paul is een schrijver die zich niet in een bepaalde traditie laat indelen: hij stond in zijn jeugd onder de invloed van de [[De Verlichting|Verlichting]] en heeft nooit zijn belerende scepsis verloren. De invloeden die hij onderging van Herder en de romantici, met de nadruk op het gevoelsleven, worden steeds gerelativeerd door een gevatte, ironische geestigheid. Jean Paul is derhalve in zekere zin een overbruggingsfiguur tussen Verlichting en Romantiek, die daarenboven in zijn burgerlijkheid de [[Biedermeier]] aankondigt, ofschoon deze definitie zijn niet geringe originaliteit verwaarloost. Het werk van Jean Paul is excentriek, doorwrocht en eigenzinnig; psychologische analyse wordt afgewisseld met filosofische uitweiding. In een belangrijk theoretisch tractaat, ''Vorschule der Ästhetik'', ijvert hij voor een onderbouwd soort humor die resulteert uit beeldspraak: de bizarre metaforen die Jean Paul gebruikt, zijn, in tegenstelling tot wat een ongeoefend lezer zou kunnen vermoeden, doelbewust en maken deel uit van de ''Witz'' die bijdraagt tot Jean Pauls hoogst persoonlijke stijl. Dit heeft tot gevolg dat men als lezer dient te beseffen dat iets in feite ''Witz'' is, teneinde erom te kunnen lachen — zo niet is het gewoon bizar. In dit tractaat gewaagt Jean Paul tevens van een ''Nederlandse'' en een ''Italiaanse school'' qua schildering van personages.
| |||