Ginnan: verschil tussen versies

__TOC__

In een gedicht uit de 11e eeuw schreef de Chinees Onhang Xiu dat ''de noten worden beschouwd als parels die men geeft aan een dierbare gast''. De zaden geeft men nog steeds en worden geroosterd en gegeten bij huwelijken en andere feesten als delicatesse. Ze worden gebruikt als spijsverteringsbevorderend middel, om een kater te bestrijden en van ziekten te herstellen.

 

===Van vrucht tot noot===

[[Engelbert Kaempfer]] beschrijft in 1712 hoe de noot groeit en rijpt: ''In de late lente verschijnen tamelijk lange, hangende katjes vol stuifmeel aan de takken in de kroon. Aan een vlezige, sterke steel, die een duim lang is en ontstaat uit dezelfde 'cluster' als de bladsteel, hangt de vrucht. De Ginnan is geheel of langwerpig rond, met de vorm en afmeting van een Damascener pruim en een oneffen, met de tijd geel wordend oppervlak. Het vruchtvlees is vlezig, sappig, wit en tamelijk hard en zit stevig vast aan de noot die het omsluit, zodat deze er niet gemakkelijk uit kan. Men laat het vruchtvlees losweken in water zodat de noot eruit kan worden geperst, zoals men dat ook doet bij de Areca catechu ([[Betelnoot]]).''

''De noot zelf heet Ginnaù (drukfout: Ginnan) en lijkt op een pistachenoot (in het bijzonder die welke de [[Perzen]] “Bergjès Pistài” noemen), maar is bijna twee keer zo groot. Zij ziet er uit als een abrikozenpit en bezit een dun, broos, witachtig gekleurd houtig omhulsel. Daarin ligt los een witte, ongedeelde kern, die de zoete smaak van amandelen mengt met een bittere smaak en tamelijk hard is.”''

 

De zaden bevatten o.a. ginkgolic acids en ginnol (die bepaalde bacteriën en schimmelziekten bestrijden). Al duizenden jaren beschouwt men ze in de Chinese traditionele geneeskunst als middel voor het hart, de longen, astma, bronchitis, hoesten, blaas-en nierproblemen, spijsvertering, herstellend vermogen van gehoorverlies en andere kwalen. De buitenkant (zaadhuid) van de zaden bevat een olie en ook een kleine hoeveelheid urushiol die een contactallergie kan vooroorzaken bij daarvoor gevoelige mensen. Draag uit voorzorg latex handschoenen als je ze gaat oprapen.

===Smaak van de Ginnan===

Ginnan is twee keer zo groot als een pistachenoot of een abrikozenpit. Als ze net rijp zijn, heeft de vrucht een onaangename geur, maar de noot heeft een rijke nootsmaak. De smaak wordt vergeleken met die van kastanjes, amandelen, maïs of aardappelen. De verse noten smaken beter dan verpakte Ginnan. In [[Nederland]] en [[België]] zijn gepelde Ginnan in blik te koop onder de volgende namen: Ginnan, White Nuts, Silver Almonds, Pa Kewo of Pakgor en zijn eetbaar als ze zijn gebakken, gekookt of geroosterd. Ze bevatten heel weinig vet.

===Het Gebruik van Ginnan===

Ginnan wordt op verschillende manieren gebruikt, maar het bekendst is de noot voor het gebruik in de [[Japanse keuken]]. Ze kunnen gekraakt worden en als geroosterde borrelnootjes gegeten of verwerkt in pappen, soepen, groentegerechten, met rijst, tofu etc. Het eetbare zaad (dus de kern) kan (vooral bij kinderen met vitamine B6-gebrek) als ze vaak worden gegeten of in grote hoeveelheden (meer dan 5 zaden/dag) voedselvergiftigingsverschijnselen geven door MPN (4-methoxypyridoxine).

; Traditie : De noten worden in [[China]] ter ere van bruiloften geverfd en aan elkaar geregen tot een slinger ter versiering. Tijdens de feestelijkheden worden ze gekraakt en opgegeten.

; Culinair gebruik : Kaempfer vermeldt in zijn boek dat de Ginnan vooral na de hoofdmaaltijd worden genuttigd: ''“Men zegt dat de kernen, na het eten genuttigd, de [[spijsvertering]] bevorderen en het opgeblazen gevoel in de buik verminderen, daarom ontbreken ze nooit bij het dessert van een overvloedige maaltijd. Nadat men hun bittere smaak door koken of roosteren heeft weggenomen wordt ze ook als ingrediënt in verscheidene gerechten gebruikt. De noten zijn niet erg duur: een Belgisch pond (ong. 480 gram) kost ongeveer twee zilveren Drachmen (ong. 7,5 gram).”''

; Delicatesse : In [[Japan]] en China worden de Ginnan als delicatesse gezien. Ginnan wordt in Japan in verschillende gerechten gebruikt, zoals Chawan Mushi en Dobin Mushi. Geroosterde en gezouten Ginnan op een prikker is een populair Izakaya-snack. Geroosterde Ginnan worden in Japan met name tijdens festivals gemaakt. Ze worden in stalen pannen boven een houtskoolvuur geroosterd (de pan wordt hierbij voortdurend geschud), waarna ze in zakken worden geserveerd. In China wordt de noot gebruikt in Congee. Tijdens het Chinese nieuwjaar worden ze geserveerd als onderdeel van het gerecht Buddha's Delight.

 

[[Bestand:Fuchu200914.JPG|thumb|right|200px|Beeldrechten voorbehouden aan Tokyofuchu2009]]

[[categorie:plantkunde]][[categorie:Boom]][[categorie:levend_fossiel]][[categorie:naaktzadigen]][[categorie:vrucht]]