Extended-spectrum bèta-lactamase: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MrBlueBot (overleg | bijdragen)
Robot: ontbrekend samenvoegsjabloon toegevoegd: {{samenvoegen|Penicillinase}}
aanvulling en herstructurering
Regel 1:
{{Samenvoegen|Penicillinase}}
'''ESBL''' (Extended Spectrum Bèta-Lactamase) is een verzamelnaam voor een groep enzymen die door bacteriën gemaakt worden (de '''ESBL-vormende bacteriën'''). Deze enzymen zijn in staat de antibioticagroepen [[cefalosporine]] en [[penicilline]] (de [[Bèta-lactam-antibioticum|β-lactam antibiotica]]) te hydrolyseren, waardoor deze onwerkzaam worden. Als een ziekenhuispatiëntpatiënt de bacterie in de bloedbaan krijgt, zijn de mogelijkheden om infecties antibiotisch te bestrijden beperkt. In een deel van de gevallen zijn zelfs alle antibiotica onwerkzaam.
 
ESBL zijn vertegenwoordigers van aerobe darmbacteriën [[Enterobacteriaceae]], die deel uitmaken van de normale darmflora, de voornaamste: ''[[Escherichia coli]]'' en ''[[Klebsiella pneumoniae]]''.
==ESBL-vormende bacteriën==
ESBL-vormende bacteriën zijn vertegenwoordigers van aerobe darmbacteriën [[Enterobacteriaceae]], die deel uitmaken van de normale darmflora, de voornaamste: ''[[Escherichia coli]]'' en ''[[Klebsiella pneumoniae]]''.
 
ESBL-vormende bacteriën zijn [[ziekenhuisbacterie|ziekenhuisbacteriën]] en worden ingedeeld bij de Bijzonder Resistente Micro-Organismen ([[BRMO]]).
Sinds de jaren tachtig neemt het aantal ESBL-vormende bacteriën toe. Enerzijds is dit te verklaren door een verbetering van de diagnostische technieken binnen het microbiologisch laboratorium. Anderzijds is er, vooral door antibioticagebruik, wereldwijd sprake van een reële toename.
 
Het aantonen van ESBL in het laboratorium is moeilijk en lastig op een fenotypische resistentiebepaling van bacteriestammen die uit [[sputum]], urine en ontlasting worden gekweekt. Resistentie tegen een antibioticum betekent echter niet dat de bacterie een ESBL-vormende bacterie is. Onderzoek naar het gen dat deze enzymen produceert, zal moeten uitwijzen of het ook daadwerkelijk gaat om een ESBL-vormende bacterie. Detectie van ESBL is mogelijk door o.a. Check-ESBL <ref>[http://www.check-points.com/products/antibiotic-resistance www.check-points.com]</ref>
 
*De toename van ESBL in Nederland lijkt verband te houden met het overmatig gebruik van antibiotica in de intensieve dierenhouderij, in het bijzonder bij kippen.<ref>[http://www.dvhn.nl/nieuws/groningen/article5991500.ece/Groei-resistente-esbl-bacterie-door-kip- Groei resistente ESBL-bacterie door kip (Dagblad van het Noorden, 13-04-2010)]</ref>. Volgens het RIVM is 95% van het kippenvlees dat in de winkels ligt besmet<ref name="nunlsept2010">[http://www.nu.nl/binnenland/2341302/sterfgeval-resistente-bacterie.html Sterfgeval door resistente bacterie], NU.nl, 24 september 2010</ref>
 
==Gevolgen==
In ziekenhuizen is regelmatig sprake van epidemische verheffingen van infecties veroorzaakt door een ESBL, vooral op afdelingen met een hoge antibiotische druk, zoals een [[intensive care]]. Als binnen het ziekenhuis bij een patiënt een ESBL wordt gevonden, treft men direct beschermende maatregelen (contact- of druppelisolatie).
 
*[[Carbapenem]] is het enige antibioticum dat nog werkt in de bestrijding van ESBL. Maar artsen krijgen al te maken met patiënten die besmet zijn met een bacterie waar ook carbapenem niet meer tegen helpt.<ref>[http://medischcontact.artsennet.nl/blad/Tijdschriftartikel/Carbapenem-laatste-redmiddel-tegen-ESBL.htm Carpabanem laatste redmiddel tegen ESBL (Medisch Contact).]</ref>
== Trivia ==
 
*De toename van ESBL in Nederland lijkt verband te houden met het overmatig gebruik van antibiotica in de intensieve dierenhouderij, in het bijzonder bij kippen.<ref>[http://www.dvhn.nl/nieuws/groningen/article5991500.ece/Groei-resistente-esbl-bacterie-door-kip- Groei resistente ESBL-bacterie door kip (Dagblad van het Noorden, 13-04-2010)]</ref>
In september 2010 werd een eerste gedocumenteerd geval van een sterfgeval als gevolg van een ESBL-vormende bacterie in Nederland bekend gemaakt. Onderzoekers van het RIVM vermoedden echter dat dit niet het eerste overlijden betreft.<ref name="nunlsept2010"/>
*[[Carbapenem]] is het enige antibioticum dat nog werkt in de bestrijding van ESBL. Maar artsen krijgen al te maken met patiënten die besmet zijn met een bacterie waar ook carbapenem niet meer tegen helpt.<ref>[http://medischcontact.artsennet.nl/blad/Tijdschriftartikel/Carbapenem-laatste-redmiddel-tegen-ESBL.htm Carpabanem laatste redmiddel tegen ESBL (Medisch Contact).]</ref>
 
== Zie ook ==
*[[Resistentie tegen antibiotica]]
*[[MRSA]]
 
Detectie van ESBL is mogelijk door Check-ESBL [http://www.check-points.com/products/antibiotic-resistance]
 
{{refs}}