Trekschuit: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
cat wijz; nadere precisering |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
[[Afbeelding:Trekkers van vrachtschip Towing a ship.jpg|thumb|Trekschuit, 1931]]
[[Afbeelding:
[[Afbeelding:
Een '''trekschuit''' is een historisch [[schip (transportmiddel)|schip]] met een [[roef]]je, dat door een paard of door menselijke kracht vanaf de wal wordt voortgetrokken. De trekschuit werd vooral gebruikt voor vervoer van passagiers. Het ontstaan van de trekschuit wordt in verband gebracht met de opening van het kanaal [[Willebroek]] - [[Brussel (stad)|Brussel]] in 1561. Bekend is dat [[Willem van Oranje]] in 1577 met een trekschuit over dit kanaal reisde. Ook is bekend dat in 1582 bij Leiden ook reizigersvervoer per trekschuit plaats vond. De oudste bekend akte voor reizigersvervoer per trekschuit dateert uit 1618 van de route Brussel - Antwerpen. In het gewest [[Holland]], [[Friesland]] en in [[Stad en Lande]] werden na 1632 veel trekvaarten gegraven.
Het schip wordt getrokken door de [[snikjong]] ook genaamd [[jagertje]]. Dit trekken wordt [[jagen (schip)|jagen]] genoemd. Het pad waarlangs de jager loopt heet [[jaagpad]]. De lijn werd aan scheepszijde veelal op enige hoogte aan een mast vastgemaakt zodat deze over bosschages en dergelijke heen liep. Op scherpe hoeken en kruisingen van vaarten en dergelijke stonden [[rolpaal (paal)|rolpalen]] waar buiten langs de lijn werd geleid om te voorkomen dat het schip daar de kant in werd getrokken.
Er werden voor de trekvaart speciale scheepstypen gebruikt. Deze moesten vrij licht zijn om zo toch enige snelheid te kunnen maken. Ze werden veelal getrokken door een paard in draf en haalden naar schatting een snelheid van zeven kilometer per uur. Uit tekeningen van de van de 17e eeuw blijkt dat trekschuiten vaak rechte vallende stevens hadden. In Groningen en Zuid-Holland werd de [[snebbeschuit]] hiervoor veel gebruikt. In Noord-Holland werden trekschuiten veelal als [[tjalk|kaag]] aangeduid. In 1621 stelt het Groninger stadsbestuur ronde voorstevens verplicht, waardoor de [[spitse praam]] ontstond. Een scheepstype dat zeer veel voor trekvaart is gebruikt is de [[snik]]. In 1645 worden de snikkeschippers voor het eerst genoemd, namelijk in [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]].<ref>G. J. Schutten: Verdwenen Schepen, de houten beroepsvaartuigen, vrachtvaarders en vissersschepen van de Lage Landen, Zutphen 2007, ISBN 9789057304866 , blz. 168</ref>
Regel 14:
* [[sleepschip]]
{{
<references/>}}
|