Sonatevorm: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
LinkFA-Bot (overleg | bijdragen)
k Bot: Link FA -ru
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 18:
Typerend voor de sonatevorm is de [[spanningsboog (muziek)|spanningsopbouw]] en de [[Dialectiek|dialectische]] uiteenzetting door middel van twee (soms zelfs drie) thema's of themagroepen. De thema's zijn doorgaans contrasterend, bijvoorbeeld het één een duidelijk statement, en het ander meer zoekend, peinzend. De thema's hebben in de ''expositie'' ook altijd contrasterende [[toonsoort]]en: het eerste in de [[Tonica|hoofdtoonsoort]], het tweede in de [[Dominant (muziek)|dominanttoonsoort]]
 
In [[Mineur (muziek)|mineur]] is het gebruikelijk dat het tweede thema in de [[majeur]] paralleltoonsoort klinkt. Om van [[toonaard]] of [[toonsoort]] te veranderen wordt tussen beide thema's vaak een ''brug'' (de overgangsgroep of overgangszin, in de reprise de verbindingsgroep opof -zin) geplaatst. Na de expositie komt vaak de zogenaamde ''codetta'': een kleine staart. Hierin wordt de expositie afgesloten, vaak met een stukje muziek dat in de ''[[coda (muziek)|coda]]'' (zie verderop) ook wordt gebruikt. In de ''doorwerking'' zijn delen van de beide thema's in vele [[toonsoort]]en te horen, en wordt meestal naar een ''synthese'' van beide thema's gestreefd. Hierin is een verwantschap met de [[Hegel]]iaanse [[dialectiek]] te vinden: [[these]] - [[antithese (filosofie)|antithese]] - [[synthese (filosofie)|synthese]]. In de [[muziek]] zijn het eerste en tweede thema: these en antithese.
 
De synthese is als proces in de ''doorwerking'', als resultaat in de ''reprise'' hoorbaar, omdat daar beide thema's in de hoofdtoonsoort te horen zijn. In de doorwerking worden ook vaak de brug en de codetta verwerkt, of kan zelfs nog nieuw thematisch materiaal opduiken. Na de re-expositie (de reprise) bevindt zich vaak een [[coda (muziek)|coda]] of staart, die het stuk afsluit.