President van Ierland: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
D'ohBot (overleg | bijdragen)
k robot Erbij: hr:Predsjednik Irske
E.I. Kipping (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
De '''President van Ierland''' of '''Uachtarán na hÉireann''', is het [[Ierland (land)|Ierse]] staatshoofd. De functie werd gecreëerd in [[Grondwet van de Republiek Ierland|Bunreacht na hÉireann]], de grondwet uit [[1937]] van [[Ierland (land)|Ierland]]. De functie staat open voor iedere Ierse burger van 35 jaar en ouder. Hoewel in de terminologie in de grondwet het over hij/hem heeft, kan de functie ook door een vrouw worden opgevuld. De ambtstermijn bedraagt zeven jaar. Tot heden zijn er acht presidenten geweest, 6 mannen en 2 vrouwen.
 
[[Bestand:Mary McAleese 2007.JPG|right|150px|thumb|Mary McAleese, president van Ierland sinds 1997]]
 
== Verkiezing ==
 
Het presidentschap staat open voor iedere Ierse burger van 35 jaar en ouder. Kandidaten moeten worden genomineerd door een van de volgende:
* minimaal 20 parlementsleden;
* minimaal vier gemeenteraden;
* zichzelf (indien hij/zij al een termijn als president heeft gediend).
 
Indien maar één kandidaat wordt genomineerd, worden er geen verkiezingen gehouden. Dit gebeurde voor het laatst in 2004, toen zittend president Mary McAleese geen tegenkandidaten had en zichzelf nomineerde, zoals de Ierse wet dat toestaat. Op 11 november van hetzelfde jaar werd zij beëdigd voor nog een termijn van zeven jaar.
 
Een president mag maximaal één keer worden herkozen, ook als de termijnen niet opeenvolgend zijn.
 
Bij keuze uit meer kandidaten mogen op het stembiljet twee kandidaten worden aangekruist. Haalt geen kandidaat bij de eerste voorkeur een meerderheid van stemmen, dan worden de tweede voorkeuren die zijn aangegeven bij de afgevallen kandidaten, opgeteld bij de twee kandidaten met de meeste eerste voorkeuren. Hierdoor werd in 1990 Mary Robinson, met slechts 38,9% van de eerste voorkeursstemmen, dankzij de tweede voorkeuren gekozen, terwijl haar tegenkandidaat 44,1% van de eerste stemmen kreeg.
 
== Taken en bevoegdheden ==
 
De president van Ierland heeft vooral een ceremoniële functie. Toch heeft hij/zij nog enkele functies, zoals het benoemen van de regering, het bijeenroepen en ontbinden van het parlement en het tekenen van wetten. Hiervoor is wel goedkeuring nodig van parlement en/of regering. De president mag alleen met toestemming van de regering het land verlaten, zowel in officiële als persoonlijke situaties, zoals vakantie.
 
== Lijst van Presidenten van Ierland ==