Het '''Noorderkwartier''', vroeger ook wel '''Noord Holland''' genoemd, is eendat regiodeel invan de huidige provincie [[Noord-Holland]] dat grofweg bestaat uit alles ten noorden van het oude [[IJ (water)|IJ]] (het tegenwoordige IJ bij [[Amsterdam]] en het [[Noordzeekanaal]]). Dit gebied kan op zichzelf weer worden ingedeeldonderverdeeld in het [[Kennemerland]] (het duinengebied), de [[Zaanstreek]] (industrieel gebied en polder gebied), [[Waterland (regio)|Waterland]] en [[West-Friesland (regio)|West-Friesland]] (het overige gebied).
In de 16e en 17e eeuw was het een van de deelgebieden van de [[staten van Holland en West-Friesland]]. Het bestond toenNoorderkwartier nog uit een gebied met veel meertjes en zeearmen die tegenwoordig zijn drooggelegd, zoals de [[Beemster]], de [[Wormer]] en het [[Wormerland]], de [[Schermer (droogmakerij)|Schermer]] en de [[Purmer]]. Ten zuiden ervan bevond zich het [[Zuiderkwartier]], dat zich in de 16e en 17e eeuw vanaf de stad Amsterdam af naar het zuiden van het gewest [[Holland]] uitstrekte. Het Noorderkwartier begint net als in de 16e en 17e eeuw bij de Zaanstreek, Kennemerland en Waterland. Amsterdam behoort tot geen van beide kwartieren en ligt in het [[waterschap Amstel, Gooi en Vecht]].