Henry Purcell: verschil tussen versies

Het vroegst bekende werk, mogelijk van Purcell, is het lied ''Sweet Tyraness, I now resign'' dat hij rond zijn achtste gecomponeerd moet hebben, als het tenminste niet van zijn vader of oom is, die ook Henry heette. In zijn vroege periode schrijft Purcell vooral religieuze [[Anthem (compositie)|anthem]]s, waarin hij een verbazingwekkende virtuositeit aan de dag legt en experimenteert met talloze speciale effecten, zoals verschuivingen van sleutels en de "word painting" die zo typerend is voor Engelse vocale muziek in de 16e en 17e eeuw. Wanneer in de tekst bijvoorbeeld een woord als 'low' voorkomt, zet Purcell dit ook daadwerkelijk op een extreem lage noot, en vice versa met woorden als 'high'. Hij geldt als de bekwaamste Engelse componist op dit gebied. Belangrijke anthems van de twintiger Purcell zijn ''My Beloved Spake'', waarin hij vogelgezang nabootst, ''The Bell Anthem'', met kerkklokimitaties, ''Jehova, quam multi sunt hostes mei'', waarmee hij bewees de oude [[contrapunt]]ische technieken van [[Thomas Tallis]] onder de knie te hebben, en ''I was Glad'', voor de troonsbestijging van [[Willem III van Oranje-Nassau|William]] en [[Maria II van Engeland|Mary]] na de [[Glorious Revolution]] van 1689. Recent werd dit vroege repertoire integraal opgenomen door Robert King. Naarmate Purcell meer toneelmuziek begon te componeren, schreef hij minder anthems.

 

Purcell werd een populair componist van welkomstliederen voor vorstelijke personen en lofzangen ([[ode (dichtkunst)|ode]]s), waarvan de eerste, ''Welcome, Viceregent of the Mighty King'', reeds in 1680 geschreven werd. Hij schreef in 1685 een kroningsode voor de kroning van [[Jacobus II van Engeland|Jacobus II]], ''My Heart is Inditing'', en bespeelde het orgel tijdens de kroning van Willem en Mary in 1689. Van Purcell zijn slechts vier korte orgelwerken bekend, de zogenaamde ''voluntaries''. Hij schreef één doorgecomponeerde kamer[[opera (muziek)|opera]], ''Dido and Aeneas'', alsmede vijf ''semi-opera's'', een term die door Roger North werd geïntroduceerd om te verwijzen naar een soort muziektheater waarin een compleet toneelstuk is verwerkt en die ook sterk beïnvloed is door de [[masque]]. Deze semi-opera's zijn ''[[The Prophetess, or the History of Dioclesian]]'', ''[[King Arthur, or the British Worthy]]'', ''[[The Fairy-Queen]]'', ''The Indian Queen'' en vermoedelijk ''The Tempest, or the Enchanted Isle''.

 

''[[Dido and Aeneas]]'' op tekst van de Ier [[Nahum Tate]], de latere [[Poet Laureate]], wordt het vaakst uitgevoerd, soms in combinatie met een ander kort werk. Purcell schreef honderden liederen, waaronder vele op teksten van [[Abraham Cowley]] en een aantal van de jonge [[William Congreve]], vele voor het eerst opgenomen door de countertenor [[Alfred Deller]]. Bovendien componeerde hij een groot aantal vaak obscene drinkliederen, de zogenaamde [[catch]]es; hiervan is ''Pox on you'' het beruchtst, met de beroemde winden- en boerpartijen. Purcells samenwerking met de dichter [[John Dryden]] leidde tot buitengewoon indrukwekkende theaterproducties. Zo leverde deze de tekst voor de patriottische semi-opera [[King Arthur, or the British Worthy|''King Arthur'']]. In 1695, kort voor hij zelf overleed, schreef hij nog aangrijpende muziek voor de rouwdienst van Koningin Mary (''Funeral music for Queen Mary'').

 

 

==Kamermuziek==