Nieuwkoopse Plassen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
lf
Chris Peel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{coördinaten|52_9_34_N_4_49_45_E_type:waterbody_region:NL_scale:60000|52° 9' NB 4° 49' OL}}
[[Afbeelding:Nieuwkoopse Plassen 20070721.jpg|right|thumb|Nieuwkoopse plassen]]
De '''Nieuwkoopse Plassen''' is een [[natuurgebied]] van 1400 ha groot in [[Zuid-Holland]] bij de plaatsen [[Nieuwkoop]] en [[Noorden (Nieuwkoop)|Noorden]]. De plassen zijn vanaf de [[16e eeuw]] ontstaan door [[vervening]] van het gebied. Tegenwoordig zijn delen eigendom van [[Natuurmonumenten]].
 
De '''Nieuwkoopse Plassen''' is een [[natuurgebied]] van 1400 ha groot in [[Zuid-Holland]] bij de plaatsen [[Nieuwkoop]], en [[Noorden (Nieuwkoop)|Noorden]] en [[Meije]]. Daarvan is ruim 1000 ha eigendom van [[Natuurmonumenten]].De plassen zijn vanaf de [[16e eeuw]] ontstaan door [[vervening]] van het gebied. Tegenwoordig zijn delen eigendom van [[Natuurmonumenten]].
De Nieuwkoopse Plassen bestaan uit twee grote [[veenplas]]sen, de Noordeinderplas en de Zuideinderplas, die samen ongeveer de helft van het gebied beslaan. De andere helft van het gebied bestaat uit [[legakker]]s en [[petgat]]en met [[riet]], [[veenweide]], [[moerasbos]] en [[hooiland]]. In het voorjaar nestelen er [[weidevogel]]s, en het riet wordt regelmatig geoogst om het gebied toegankelijk te houden. Tussen Noordeinder- en Zuideinderplas ligt een gebied met legakkers, en ook ten zuiden van de Noordeinderplas liggen veel legakkers tot aan het watertje de [[Meije (rivier)|Meije]], dat van [[Woerdense Verlaat]] naar [[Zwammerdam]] loopt.
 
==Watersport Plassen ==
[[Afbeelding:Nieuwkoop - Zuideinderplas.jpg|thumb|Zuideinderplas met rechts het fietspad door de plas]]
 
De plassen en het gebied langs de Meije zijn bereikbaar met [[kano (scheepstype)|kano]], [[roeiboot]] en [[fluisterboot]]. Op de plassen zelf kunnen vergunninghouders ook met een motorboot varen.
Op korte afstand van de dorpsstraat van het lintdorp Nieuwkoop, dat het plassengebied aan de noordwestzsijde begrenst en voor toeristen aantrekkelijk is vanwege de typische vervenershuisjes, liggen twee zeer uitgestrekte en vrij diepe [[veenplas]]sen, de Noordeinderplas en de Zuideinderplas. Van het lintdorp [[De Meije (dorp)|De Meije]] bij [[Watertoren (Meije)|watertoren ''Het Potlood'']] naar Nieuwkoop loopt een fietspad, het Meijepad, dwars door de Zuideinderplas, met in het midden een houten [[brug (bouwwerk)|brug]] (kwakelbrug) om [[scheepvaart]] van het ene deel naar het andere deel van de plas mogelijk te maken.
 
De grote plassen worden druk bevaren door de ‘grote pleziervaart’ (kajuitboten). Door hun winderigheid en soms zware golfslag zijn deze plassen voor roeiboten en kano’s eigenlijk minder geschikt. Aan het zuideinde ligt een grote jachthaven.
DeMeer plassennoordelijk en hetoostelijk in dit gebied langsliggen deplassen van een aanzienlijk kleinschaliger type zoals het Maarten Freeken wije. MeijeDeze zijn bereikbaar met [[kano (scheepstype)|kano]], [[roeiboot]] en [[fluisterboot]]. Op de plassen zelf kunnen vergunninghouders ook met een motorboot varen. Nabij het dorp Noorden ligt een beschut gebied waar voor een route voor kano’s en roeiboten is uitgezet.
 
De plassen in dit wel voedselrijke, maar toch vrij zuivere water zijn sterk begroeid met planten als [[watergentiaan]] en [[waterlelie]], met veldjes [[krabbescheer]] en met [[drijftil]]len van vooral [[waterscheerling]]. Onder water drijven vaak grote hoeveelheden [[blaasjeskruid]], hetgeen plaatselijk zelfs het roeien kan bemoeilijken.
 
== Rietland ==
Naast plassen en de vaak grillige watergangen kent dit gebied vooral een grote oppervlakte aan [[rietveld]]en, die vooral het oosten van het gebied een merkwaardig wijds en open karakter geven. De rietteelt gebruikt nog en flinke oppervlakte en biedt nog atijd veel werk aan mensen in en om Nieuwkoop en Noorden. (Niet zelden is men zowel rietsnijder als dakdekker, en soms ook nog eens visser of recreatieondernemer). In grote lijnen gaat de rietteelt prima samen met de natuurfunctie van het gebied. Het rietland is een leef- en broedgebied voor talrijke moerasvogels, zoals [[grote karekiet|grote-]] en [[kleine karekiet]], de snor,
 
De oevers van de rietlanden zijn vaak begroeid met kleurige ruigtesoorten als gewone [[wederik]], [[kattestaart]], [[waterzuring]], [[moeraspirea]], [[grote watereppe]] en diverse soorten [[zegge]]. I het voorjaar valt tussen het riet de forse [[koningsvaren]] op.
 
=== Verzuring en verruiging ===
De [[rietteelt]] maakt gebruik van en bepaald stadium van het voor laagveengebieden kenmerkende [[verlanding]]sproces. Dat proces kan in twee richtingen verlopen. Wordt de rietteelt lang volgehouden, dan wordt de zode te dik om nog veel voedingsstoffn door te laten. Regenwater gaat dan de vegetatie bepalen. Het riet gaat daardoor na verloop van tijd “hol staan”, waarna het eerst in een soort bloemrijk grasland verandert. Als het terrein dan niet bevloeid of opgehoogd wordt, gaat daarin steeds meer een lage veenbegroeiing de boventoon voeren met soorten als [[veenpluis]], [[kartelblad]], [[veenmos]], [[dopheide]], [[pijpenstrootje]] en zelfs [[zonnedauw]]. Daarmee is feitelijk een stukje hoogveen bovenop een stuk laangveen ontstaan. Het wordt gezien als iets zeer merkwaardigs hoe op zulke percelen soorten van grote voedselrijkdom, zoals [[lisdodde]] midden tussen soorten van extreme voedselarmoe in kunnen staan, zoals [[zonnedauw]].
 
Wordt de rietteelt echter opgegeven, dan treedt al snel [[verruiging]] op. Die leidt eerst tot bloemrijke ruigtkruidenvegetaties, maar al snel ontstaan moerasbossen van zwarte els, lijsterbes en appelbes (aronia melenocarpa). Deze laatste soort is een uit America afkomstig exoot, die al grote delen van dit plasengebied heeft overwoekerd.
 
== De Meije ==
De afgeveende plassengebieden bij Nieuwkoop gaan naar het oosten over in het niet verveende weidegebied langs het kleine, slingerende veenriviertje de [[Meije (rivier)|Meije]], dat van [[Woerdense Verlaat]] naar [[Zwammerdam]] loopt. Aan dit stroompje ligt een gelijknamig polderdorp waarin nog veel eeuwenoude boerderijen te bewonderen zijn. Naar het noorden toe, waar het stroompje ontspringt, gaat dit stukje boerenland weer over in een deels verveend gebied , ontsloten door enkele wegen en paden. De oude buitenplaats de Haeck biedt een aardige wandelgelegenheid. Op enkele plekken, zowel binnen aan de zijde van het plassengebied als daartegenover, liggen nog enkele percelen met ouderwetse bloemrijke hooilanden en zelfs enkele bij botanici zeer befaamde [[schraalland]]en.
 
==Vogels==
Op veldjs [[krabbescheer]], of op door natuurbeheerders geplaatste matjes, broedt de steeds zeldzame wordende [[zwarte stern]]. Op de drijftillen va de kleinere plassen broeden soms ook meeuwen. Verborgen in het riet broeden de zeldzame [[roerdomp]], en kleine vogels als [[kleine karekiet]] en [[snor]]. In de winter trekt het gebied grote aantallen ganzen en talrijke soorten [[eenden]], futen en ralachtigen. In de grote bomen vind men enkele broedkolonies van de een van de voornaamste viseters van het gebied, de [[aalscholver]]. De [[purperreiger]] schijnt een voorkeur te hebben voor appelbes-bosschages.
In de Nieuwkoopse plassen broeden soorten als [[roerdomp]], [[purperreiger]], [[zwarte stern]] en [[snor (vogel)|snor]]. Er is ook een [[kokmeeuw]]enkolonie met een of meer paren [[zwartkopmeeuw]]en. 's Winters overnachten er ook [[rietgans|rietganzen]]. In de winter zitten er ook heel veel [[eenden]].
 
 
==Externe links==