Col legno: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
toevoegen van geluidsfragment en enkele kleine wijzigingen |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 4:
Bij col legno battuto tikt de speler met het hout van de strijkstok op de snaar, wat resulteert in een kort en droog [[geluid]]. Vaak laat men de strijkstok meerdere malen op de snaren stuiteren in ritmische patronen. Deze techniek wordt bijvoorbeeld toegepast in het vijfde deel van [[Hector Berlioz|Hector Berlioz']] [[Symphonie fantastique|''Symphonie Fantastique'']] en in de opening van het deel "Mars" uit [[Gustav Holst|Gustav Holsts]] [[The Planets|''The Planets'']]. Bij het relatief weinig gebruikte col legno tratto wordt met het hout van de strijkstok over de snaren gestreken, wat een dun en ijzig geluid geeft. Dit effect kan bijvoorbeeld worden ingezet in [[tremolo|tremoli]], zoals in het openingsdeel van ''Also Sprach Zarathustra'' van [[Richard Strauss]], maar ook in [[legato]] passages, zoals in het eerste deel van [[Arnold Schönberg|Arnold Schönbergs]] Strijktrio opus 45.
Col legno kan op alle [[Strijkinstrument|strijkinstrumenten]] worden gespeeld, maar wordt zelden toegepast. Het wordt al dan niet met de toevoeging "battuto" (geslagen) of "tratto" (gestreken) aangegeven boven de partij die col legno moet worden gespeeld. In de [[muzieknotatie]] wordt col legno opgeheven door het noteren van [[Arco (muziekterm)|''arco'']], ''normale'', of ''col crine'' ("met de haren"). Er zijn echter nog meer termen in gebruik.
Hoewel de techniek al vanaf de 17e eeuw bekend is, wordt hij pas vanaf de late 19e eeuw veelvuldig toegepast. Een vroeg voorbeeld van door een [[componist]] voorgeschreven col legno kan men vinden aan het einde van het [[Adagio (muziektempo)|Adagio]] deel van [[Joseph Haydn|Joseph Haydns]] 67ste [[Symfonie|symfonie]].
| |||