Col legno: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Bijna alle tekst gewijzigd: zie 'overleg'
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
Bij col legno battuto tikt de speler met het hout van de stok op de snaar, wat resulteert in een kort en droog geluid. Vaak laat men de stok meerdere malen op de snaren stuiteren in ritmische patronen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in het vijfde deel van [[Hector Berlioz|Hector Berlioz']] [[Symphonie fantastique|''Symphonie Fantastique'']] en in de opening van het deel "Mars" uit [[Gustav Holst|Gustav Holsts]] [[The Planets|''The Planets'']]. Bij col legno tratto wordt met het hout van de stok over de snaren gestreken, wat een dun en ijzig geluid geeft. Dit effect kan bijvoorbeeld worden ingezet in [[tremolo|tremoli]], zoals in ''Also Sprach Zarathustra'' van [[Richard Strauss]], maar ook in [[legato]] passages, zoals in het eerste deel van [[Arnold Schönberg|Arnold Schönbergs]] Strijktrio opus 45.
 
Col legno kan op alle [[Strijkinstrument|strijkinstrumenten]] worden gespeeld. Het wordt al dan niet met de toevoeging "battuto" of "tratto" aangegeven boven de partij die col legno moet worden gespeeld. In de [[muzieknotatie]] kan col legno worden opgeheven door [[Arco (muziekterm)|''arco'']], ''normale'' of nog andere termen. Het col legno spelen veroorzaakt slijtage aan de [[strijkstok]]. Daarom gebruiken spelers voor col legno passages ook wel een goedkopere [[strijkstok]] of een ander houten object zoals een potlood.
 
Hoewel de techniek al vanaf de 17e eeuw bekend is, wordt hij pas vanaf de late 19e eeuw veelvuldig toegepast. Een vroeg voorbeeld van door een componist voorgeschreven col legno kan men vinden aan het einde van het [[Adagio (muziektempo)|Adagio]] deel van [[Joseph Haydn|Joseph Haydns]] 67ste [[Symfonie|symfonie]].