Transneptunisch object: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DumZiBoT (overleg | bijdragen)
k robot Anders: zh:海王星外天體
FoxBot (overleg | bijdragen)
k clean up met AWB
Regel 1:
[[Image:TheTransneptunians_73AUTheTransneptunians 73AU.svg|right|thumb|400px|Distributie van Transneptunische objecten.]]
Een '''Transneptunisch object''' (TNO) is een [[planetoïde]] of [[dwergplaneet]] die zich buiten de baan van [[Neptunus (planeet)|Neptunus]] bevindt. Ze zijn waarschijnlijk qua [[geomorfologie|morfologie]] te vergelijken met sommige manen van buitenplaneten zoals [[Triton (maan)|Triton]].
 
Het eerste transneptunisch object (naast Pluto, toen nog beschouwd als planeet), [[(15760) 1992 QB1|(15760) 1992 QB<sub>1</sub>]], werd ontdekt in 1992. Inmiddels zijn er enkele honderden bekend. De grootste, zoals [[Eris (dwergplaneet)|Eris]], zijn groter dan de dwergplaneet Pluto.
 
Op basis van hun [[baanelement|baanelementen]]en kunnen ze worden onderverdeeld in drie subgroepen:
 
* [[plutino|plutino's]] hebben ongeveer een zelfde afstand tot de [[zon]] als Pluto (39 à 40 [[Astronomische eenheid|AE]]) en bewegen net zoals [[Pluto (dwergplaneet)|Pluto]] in een 3:2 [[baanresonantie]] met [[Neptunus (planeet)|Neptunus]]. De [[inclinatie|baanhelling]] kan oplopen tot 20° en de baan[[excentriciteit (astronomie)|excentriciteit]] is vrij groot (0,1 à 0,3).
* [[cubewano|cubewano's]] of klassieke TNO's hebben een gemiddelde afstand tot de zon van ongeveer 41 tot 48 AE. De banen zijn tamelijk cirkelvormig (baanexcentriciteit meestal minder dan 0,15). Een voorbeeld is de planetoïde [[Quaoar]].
* [[scattered disk object|scattered disk objects]]s (SDO's) hebben een gemiddelde afstand tot de zon groter dan 48 AE. Hun banen zijn erg elliptisch (baanexcentriciteit 0,3 tot 0,96) en de baanhelling is groot (gemiddeld zo'n 20°). De planetoïden [[Sedna (planetoïde)|Sedna]] ([[2003VB12|2003 VB<sub>12</sub>]]) en [[Eris (dwergplaneet)|Eris]] maken deel uit van deze subgroep. Deze objecten zouden de bron kunnen zijn van de kortperiodieke [[komeet|kometen]].
 
TNO's worden af en toe ook wel [[Kuipergordel|Kuipergordelobjecten]]objecten genoemd of KBO's. Sommige
TNO's vallen ook onder de categorie [[dwergplaneet]]. Een andere naam is [[plutino]]'s.
 
Regel 16:
 
[[Categorie:Neptunus]]
[[Categorie:planetoïdePlanetoïde]]
[[Categorie:dwergplaneetDwergplaneet]]
 
[[ast:Oxetu tresneptunianu]]