'''Adelheid van Friuli''' (853-[[Laon]], 853 - 10 november 901) was een dochter van de paleisgraaf Adelhard, markgraaf van Friuli, en werd in 868 de tweede echtgenote van Frans koning [[Lodewijk II van Frankrijk|Lodewijk de Stamelaar]] en zo de moeder van [[Karel III van Frankrijk|Karel de Eenvoudige]]. Adelheid zou een afstammelinge geweest zijn van [[Lodewijk de Vrome]].
[[Karel de Kale]] was er in geslaagd het eerste huwelijk van zijn zoon [[Lodewijk II van Frankrijk|Lodewijk de Stamelaar]] te laten annuleren door [[paus Johannes VIII]], waardoor [[Lodewijk IIde van Frankrijk|Lodewijk]]Stamelaar kon trouwen met Adelheid. De paus weigerde evenwel dit huwelijk te erkennen wegens te nauwe bloedverwantschap. Adelheid gaf het leven aan haar zoon [[Karel III van Frankrijk|Karel]] nadat haar echtgenoot [[Lodewijk IIde van Frankrijk|Lodewijk]]Stamelaar al overleden was. Voordien was al een dochter, Irmtrudis (877-910), geboren. Deze zou huwen met [[Reinier I van Henegouwen|Reinier Langhals]]. De erfgenamen van [[Ansgardis van Hiémois|Ansgardis]], de eerste echtgenote van [[Lodewijk II vande Frankrijk|Lodewijk]]Stamelaar betwistten de wettelijkheid van het huwelijk van Adelheid, maar Adelheid haalde tenslotte haar gelijk, waardoor haar zoon, als [[Karel III, koning van Frankrijk|Karel]] koning kon worden.