Daimon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
aanvulling, verduidelijking
Regel 1:
'''Daimon''' ('''[[Oudgrieks]]:''' {{grc|Δαίμων}} / Daímon; [[Latijn]]: ''Dæmon'') is in de [[Griekse mythologie]] oorspronkelijk de naamaanduiding aanvoor deeen meestal goedwillend wezen dat ergens tussen goden gegevenen stervelingen in staat, vooreen bovennatuurlijk wezen zoals een inferieure godheid. Een voorbeeld hiervan zoverreis zijte nietvinden in hunPlato's eigenaardigheid[[Symposium (Plato)|Symposium]]<ref>In Plato's Symposium, inleert eende zaligepriesteres rustDiotima werdenaan Socrates dat liefde ''geen god'' gedachtis, maar ineerder huneen betrekking"grote totdaimon" het(202d)</ref> menselijkeIn leven,de enjoods-christelijke tottraditie spreekt men over een 'demon' in de zegenrijkebetekenis ofvan verderfelijkeeen invloed,kwaadwillende geest die zijmensen in daaropbezit kondenkan uitoefenennemen.
 
Alhoewel bij [[Homerus]] de woorden θεοί (goden) en δαίμονες (daimones) praktisch als synoniem werden gebruikt, maakten latere schrijvers als [[Plato]] wel een onderscheid tussen de twee. <ref>Walter Burkert, Greek religion 1985; E. Rexine, Daimon in classical Greek literature 1985, pp 179-81</ref> In [[Cartylus (Plato)|Cratylus]] (398b) legt Plato de etymologie van δαίμονες (daimones) uit als δαήμονες (daēmones) wat 'het weten van de wijzen' betekent, hoewel de oorsprong van het woord met meer waarschijnlijkheid toe te schrijven valt aan ''daiō'', wat 'het verdelen van lotsbestemmingen' betekent. <ref>[http://archimedes.fas.harvard.edu/cgi-bin/dict?name=lsj&lang=el&word=dai%2fmwn&filter=GreekXlit" daimōn"], in Liddell, Henry and Robert Scott. 1996. A Greek-English Lexicon.</ref>
 
==Griekse Daimonen==
Later echter ontstond er een afzonderlijke klasse van goddelijke wezens, die men daimonen noemde. Volgens de dichters waren dit mensen uit de [[Gouden Eeuw]], die na hun dood daimonen waren geworden, beschermers van de mensen, die onzichtbaar op aarde rondzweefden. Zij waakten over recht en onrecht en schonken aan de mensen rijkdom. Het is evenwel de vraag, of de plaatsen bij de Griekse dichters, waar van deze daimonen gesproken wordt, niet in latere tijd zijn ingelast. De [[filosofie|wijsgeren]] hebben de leer van de daimonen meer ontwikkeld. Sinds men begonnen was ook de [[heros (mythologie)|heroën]] als hogere wezens te vereren, plaatste men in rang tussen de goden en de heroën de klasse van de daimonen. Terwijl de goden zich al meer en meer van de omgang met de mensenwereld terugtrokken, vulden de daimonen de kloof, die aldus tussen goden en menschenmensen ontstond, aan. Zij waren een middelklassemiddenklasse van wezens, die de mensen steeds nabij waren en evenals zij onderhevig aan [[vreugde]] en [[smart]]. Op het [[noodlot|lot]] van de mensen konden zij een werkdadige invloed uitoefenen.
 
===Leer van de daimonen===
Volgens de wijsgeer [[Plato (filosoof)|Plato]] brengen zij de bevelen en gaven van de goden naar de [[aarde (planeet)|aarde]] over en dragen de smekingen en gebeden van de mensen opwaarts tot hen. Het zijn bemiddelaars. Uit de scholen van de wijsgeren ging de leer van die daimonen over in het [[volksgeloof]]. Men pleegde ze te onderscheiden in goede, [[Agathodaimon (mythologie)|Agathodaimon]]en, en in kwade, [[Alastor]]es, naarmate zij de mensen geluk of ongeluk aanbrachten. Vooral door de wijsgeer [[SokratesSocrates]] won het geloof veld, dat ieder mens zijn persoonlijke daimon bezat, die hem van zijn geboorte af aan beschermde en zijn zedelijk leven bestuurde. Men behoefde slechts één stap verder te gaan, om aan iedere mens twee daimonen, één goede en één boze toe te kennen, die over de richting van zijn daden strijd voerden.
 
==Romeinse daimonen==
Regel 11 ⟶ 15:
{{Hoofdartikel|demon}}
De Joden en Christenen hebben later alle heidense goden voor daimonen verklaard, en dat wel voor boze daimonen ([[demon]]en), [[duivel]]s.
{{bron|bronvermelding=
==Referentie==
*<span class=plainlinks>[http://www.koxkollum.nl/mythologie/mythrechtsd1.htm {{Aut|T.T. Kroon}}, art. Daimon (Daemon, Demon), in {{Aut|T.T. Kroon}}, ''Mythologisch Woordenboek'', 's Gravenhage, 1875.]
{{reflist}}
}}
 
{{Kroon Mythologisch Woordenboek}}
[[Categorie:Oud-Griekse godsdienst]]