Hippolytos (mythologie): verschil tussen versies

[[Image:Death Hippolytus Lemoyne Louvre MR2026.jpg|thumb|right|320px250px|''De dood van Hippolytus'' door [[Jean-Baptiste Lemoyne]] (1679-1731) ([[Louvre]]).]]

'''Hippolytos''' ([[Oud-Grieks|Gr.Oudgrieks]]: {{grc|Ἱππόλυτος}} - 'paardenbevrijder', van {{grc|ἵππος}} - 'paard' en {{grc|λύω}} - 'bevrijden') of '''Hippolytus''' ([[Latijnlatinisering|Lat.gelatiniseerd]]) is een figuur uit de [[Griekse mythologie]].

Hij was de zoon van de [[Attika|Attische]] koning [[Theseus]] en van de [[Amazonen]]koningin [[Antiope]] (of, volgens andere versies, van de Amazonen [[Hippolyte]] of [[Melanippe]]). Het leven van alle Amazonen was zozeer ingesteld op vechten, jagen en paardrijden, dat zij voor de liefde gewoonlijk heel weinig belangstelling hadden. Van zijn moeder erfde HippolytusHippolytos dit gebrek aan belangstelling voor de liefde en voor het andere geslacht. Onder de goden vereerde hij vooral de kuise [[Artemis (godin)|Artemis]], en voor [[Aphrodite]] had hij niets dan minachting, tot grote ergernis van deze laatste.

En zo besloot de liefdegodin zich te wreken op haar eigen geraffineerde wijze. Toen Theseus hertrouwd was met de jonge [[PhaedraPhaidra]], zorgde Aphrodite ervoor dat zij stiekem verliefd werd op haar stiefzoon. Deze reageerde afwijzend, en zelfs verontwaardigd op de oneerbare voorstellen van zijn jonge stiefmoeder. Toen PhaedraPhaidra het hopeloze en het ziekelijke van haar verliefdheid inzag, benam zij zich het leven, niet zonder een brief aan Theseus achter te laten, waarin zij HippolytusHippolytos er valselijk van beschuldigde haar eerbaarheid te hebben aangerand en verklaarde niet verder met deze schande te kunnen leven.

Theseus, die op reis was toen dit drama zich afspeelde, vond bij zijn thuiskomst zijn dode bruid én de brief. Tevergeefs probeerde HippolytusHippolytos zijn onschuld te bewijzen, maar hij was té edelmoedig om Phaedra’sPhaidra’s schuld aan zijn vader te verraden, die hem toch niet zou geloofd hebben geloofd. Theseus vervloekte toen zijn zoon en zond hem in ballingschap. In een vurig gebed smeekte hij de zeegod [[Poseidon (god)|Poseidon]] hem nog diezelfde dag te laten omkomen. En dat gebeurde ook… Onderweg dook plots een zeemonster (volgens Euripides een stier) op uit de golven, dat Hippolytus’Hippolytos’ paarden deed schrikken. De jongeman verongelukte en kwam op tragische wijze om het leven. Zijn vader Theseus bleef eenzaam en ongelukkig achter.

Het verhaal van PhaedraPhaidra's ongelukkige liefde en HippolytusHippolytos' lot vormt de stof van [[Euripides]]' [[HippolytusHippolytos (Euripides)|gelijknamige tragedie]], die gesitueerd wordt in [[Troezen]], de geboortestad van Theseus.

Volgens een bepaalde versie van de sage zou HippolytusHippolytos op verzoek van Artemis door [[Asclepius|Askleipios]] weer tot leven zijn gewekt, waarna de godin hem overbracht naar haar heiligdom in het ''Nemus Dianae'' nabij [[Aricia]] (in Midden-[[Italië]]). In Troezen, waar het drama van Euripides zich afspeelt, bevond zich een heiligdom voor de vergoddelijkte HippolytusHippolytos, die ook wel in [[Athene]] en [[Sparta (Griekenland)|Sparta]] werd vereerd.