Deelwoord: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Monedula (overleg | bijdragen)
k interwiki
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Het '''deelwoord''' of '''participium''' is een onbepaalde werkwoordsvorm. Het woord ''deelwoord'' duidt aan dat het woord eigenschappen deelt van zowel [[werkwoord|werkwoorden]] als [[naamwoord|naamwoorden]].
Het woord '''deelwoord''' wordt in de grammatica van het Nederlands gebruikt voor twee verschillende vormcategorieën.
 
=== Het deelwoord in het Nederlands ===
* Het [[tegenwoordig deelwoord]] (ook: onvoltooid deelwoord, ''participium praesens'') wordt gevormd door de [[stam (taalkunde)|werkwoordstam]] + ''-end(e)'': ''lopend'', ''gaande''.
 
* Het [[voltooid deelwoord]] (ook: verleden deelwoord, ''participium perfectum'') wordt bij [[zwak werkwoord|zwakke]] en [[regelmatig werkwoord|regelmatige werkwoorden]] gevormd door de werkwoordstam met het [[achtervoegsel]] ''-t'' of ''-d'', vaak in combinatie met het [[prefix (taalkunde)|voorvoegsel]] ''ge-'': ''gewerkt'', ''gewoond''.<br>Bij [[sterk werkwoord|sterke]] en [[onregelmatig werkwoord|onregelmatige werkwoorden]] is dit achtervoegsel echter ''-(e)n'', en er treedt vaak klinkerverandering op: ''gegaan'', ''gelopen'', ''gebleven''.<br>Daarnaast is er nog het [[passief deelwoord]] (ook: lijdend deelwoord), maar dat heeft dezelfde vorm als het voltooid deelwoord, en kan daardoor tot dezelfde ''vorm''categorie worden gerekend: ''(is) geslagen'', ''(werd) geboend''.
Het [[Nederlands]] kent twee verschillende deelwoorden.
 
* Het [[tegenwoordigonvoltooid deelwoord]], (ook: onvoltooidtegenwoordig deelwoord, of ''participium praesens'') wordt gevormd door de [[stam (taalkunde)|werkwoordstam]] + ''-end(e)'': ''lopend'', ''gaande'' en is [[Actief/passief_(taalkunde)|actief]], wat betekent dat de woordgroep ''het aanvallende leger'' aanduidt dat het leger zelf aanvalt.
* Het [[voltooid deelwoord]] (ook:, verleden deelwoord, of ''participium perfectum'') wordt bij [[zwak werkwoord|zwakke]] en [[regelmatig werkwoord|regelmatige werkwoorden]] gevormd door de werkwoordstam met het [[achtervoegsel]] ''-t'' of ''-d'', vaak in combinatie met het [[prefix (taalkunde)|voorvoegsel]] ''ge-'': ''gewerkt'', ''gewoond''.<br>Bij [[sterk werkwoord|sterke]] en [[onregelmatig werkwoord|onregelmatige werkwoorden]] is dit achtervoegsel echter ''-(e)n'', en er treedt vaak klinkerverandering op: ''gegaan'', ''gelopen'', ''gebleven''. Het voltooid deelwoord is [[Actief/passief_(taalkunde)|passief]], wat betekent dat de woordgroep ''het aangevallen leger'' aanduidt dat het leger aangevallen ''werd''.<br>Daarnaast is er nog het [[passief deelwoord]] (ook: lijdend deelwoord), maar dat heeft dezelfde vorm als het voltooid deelwoord, en kan daardoor tot dezelfde ''vorm''categorie worden gerekend: ''(is) geslagen'', ''(werd) geboend''.
 
=== Het deelwoord in het Latijn ===
{{Hoofdartikel|Participium (Latijn)}}
 
Het [[Latijn]] kent naast een tegenwoordig en verleden deelwoord ook een toekomend deelwoord, dat net als het tegenwoordig deelwoord actief is en letterlijk vertaald wordt als ''zullende lopen''.
 
[[Categorie:Woordvorm]]