De '''Tweede Samnitische Oorlog''' ([[327 v.Chr.|327]]-[[305 v.Chr.|305]]) bestond uit twee fasen, en was een langdurige strijd voor dominantie. Aanleiding was de Romeinse stichting van een kolonie in [[Fregellae]] op de oostelijke oever van de [[Liris rivier]] in territorium dat de Samnieten blijkbaar als hun eigendom beschouwden. In het volgende jaar trokken de Romeinen ten strijde tegen de [[Griekenland|Griekse]] stad [[Neapolis (Peloponnesos)|Neapolis]], en de Samnieten kwamen hunhen te hulp. Deze fase van de oorlog eindigde met de [[Slag bij de pas van Caudinum]] (Latijns: ''Furculae Caudinae'', Caudijnse Vorken) in [[321 v.Chr.|321]], toen de Samnitische troepen erin slaagden om een Romeins leger vanuit een hinderlaag in een bergvallei aan te vallen en hun overgave afdwongen. In het resulterende vredeverdrag gaven de Romeinen hun kolonies in Fregellae en [[Cales]] op. De gevechten werden op grote schaal hervat in [[316 v. chr.|316]]. Gedurende de volgende vijf jaar beschrijven Romeinse historici Samnitische invasies in Latium en Campania, maar het Romeinse leger slaagde er uiteindelijk in te herstellen en zou vervolgens Samnium jaarlijks binnenvallen totdat een vredesakkoord werd bereikt in 305. Tijdens deze oorlog stichtte Rome meerdere kolonies in zuidelijk Campania en een, [[Luceria]], ver weg in [[Apulië]], klaarblijkelijk in een poging om bases aan te leggen voor verdere gevechtshandelingen tegen Samnium.
