Oscar I van Zweden: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 3:
| naam = Oscar I
| leven = 1799-1859
| functie1 = [[Lijst van koningen van Zweden|Koning van Zweden]]<br>[[Lijst van koningen van Noorwegen|Koning van Noorwegen]]
| periode1 = [[1844]]-[[1859]]
| voorganger1 = [[Karel XIV van Zweden|Karel XIV]]
| opvolger1 = [[Karel XV van Zweden|Karel XV]]
| vader = [[Karel XIV van Zweden|Jean-Baptiste Bernadotte]]
| moeder = [[Désirée Clary]]
| dynastie = [[Bernadotte]]
}}
'''Joseph-François-Oscar [[Bernadotte]]''' ([[Parijs]], [[4 juli]] [[1799]] - [[Stockholm]], [[8 juli]] [[1859]]) was van [[1844]] tot [[1859]] als '''Oscar I''' koning van [[Zweden]] en [[Noorwegen]].▼
▲'''
Hij werd geboren als zoon van [[Karel XIV van Zweden|Jean-Baptiste Bernadotte]] (na 1818 koning Karel XIV) en [[Désirée Clary]] (koningin Desideria). Toen zijn vader in [[1810]] tot kroonprins werd verkozen verhuisde hij naar Zweden en ontving hij van [[Karel XIII van Zweden|Karel XIII]] de titel van hertog van [[Södermanland]]. Hij werd in tegenstelling tot zijn vader de [[Zweeds|Zweedse taal]] snel machtig en ontving een uitstekende opleiding. Hij was populair en werd al snel als autoriteit op het gebied van sociaal-politieke kwesties beschouwd. In [[1841]] publiceerde hij anoniem een werk dat pleitte voor gevangenishervormingen, ''Om Straff och straffanstalter''. Gedurende de heerschappij van zijn vader fungeerde hij tweemaal als [[onderkoning]] van Noorwegen. Hij trad op [[19 juni]] [[1823]] in het huwelijk met [[Joséphine van Leuchtenberg]], dochter van [[Eugène de Beauharnais]] en kleindochter van de Franse keizerin [[Joséphine de Beauharnais|Joséphine]].▼
== Jeugd ==
Hij werd geboren als ''Joseph François Oscar Bernadotte'' op 4 juli 1799 in Parijs als de enige zoon van [[Karel XIV van Zweden|Jean-Baptiste Bernadotte]] (na 1818 koning Karel XIV) en [[Désirée Clary]] (koningin Desideria). Zijn moeder was de eerste verloofde van keizer [[Napoleon Bonaparte|Napoleon I van Frankrijk]]. Désirée was een zus van [[Julie Clary]], die in het huwelijk trad met Napoleons oudere broer, [[Jozef Bonaparte]]. Keizer Napoleon werd de peetvader van Oscar.
▲
== Huwelijk en periode als kroonprins ==
De vader van Oscar, Karel XIV, had verschillende vrouwen uitgekozen voor hem. Waaronder prinses [[Wilhelmina Marie van Denemarken]], prinses Marie van Hessen-Kassel, prinses [[Marie van Saksen-Weimar-Eisenach]] en prinses [[Josephine van Leuchtenberg]]. Hij trad op [[19 juni]] [[1823]] in het huwelijk met Joséphine van Leuchtenberg, dochter van [[Eugène de Beauharnais]] en [[Augusta van Beieren]], kleindochter van de Franse keizerin [[Joséphine de Beauharnais|Joséphine]] en van koning [[Maximiliaan I Jozef van Beieren]]. Ze was een nichtje van koning [[Lodewijk I van Beieren]]. Uit het huwelijk werden vijf kinderen geboren.
[[Afbeelding:Crownprince Oscar of Sweden painted by Joseph Karl Stieler.jpg|thumb|right|250px|Kroonprins Oscar, geschilderd door [[Joseph Karl Stieler]]]]
Kroonprins Oscar was in [[1824]] en [[1833]] korte tijd premier van Noorwegen. Hij was liberaal en progressief gezind, met name wat betreft fiscaal beleid, [[persvrijheid]] en het gevangeniswezen. Zijn reactionaire vader verdacht hem er in [[1838]] van samen met de liberalen tegen hem samen te zweren om een andere regering aan de macht te krijgen of hem misschien zelfs tot aftreden te dwingen. Tot een daadwerkelijke breuk tussen vader en zoon kwam het echter nooit.
== Koning van Zweden en Noorwegen ==
Oscar werd na de dood van Karel XIV op [[8 mei]] [[1844]] koning van Zweden en Noorwegen en voerde een reeks progressieve hervormingen door, waaronder het instellen van de persvrijheid. Als aanhanger van het [[scandinavisme]] maakte hij zijn twee koninkrijken formeel gelijkwaardig door het introduceren van nieuwe vlaggen die melding maakten van de unie en een gemeenschappelijk [[wapen (heraldiek)|wapen]]. Voor het overige was zijn beleid voornamelijk gericht op verbetering van de economische situatie van Zweden. Nadat in het [[revolutiejaar 1848]] diverse Europese landen door revoluties waren geteisterd werd zijn beleid met name wat constitutionele zaken betrof conservatiever.
Regel 28 ⟶ 36:
Oscar werd in [[1857]] ziek en liet zijn functies waarnemen door zijn zoon, de latere koning [[Karel XV van Zweden|Karel XV]]. Hij stierf op [[8 juli]] [[1859]] te [[Stockholm]].
== Kinderen ==▼
▲==Kinderen==
Oscar en Joséphine hadden vijf kinderen:
* [[Karel XV van Zweden|Karel]] ([[3 mei]] [[1826]] - [[18 september]] [[1872]]), koning van Zweden
* [[Gustaaf van Zweden (1827-1852)|Gustaaf]] ([[18 juni]] [[1827]] - [[24 september]] [[1852]]), hertog van Uppland, bleef ongehuwd.
* [[Oscar II van Zweden|Oscar]] ([[21 januari]] [[1829]] - [[8 december]] [[1907]]), koning van Zweden en Noorwegen, huwde [[Sophia van Nassau-Weilburg]].
| |||