Autoklaas: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
Een '''autoklaas''' is een [[geologie|geologische]] term voor een hevige uitbarsting in [[gesteente]]. Met name komt het verschijnsel, dat ''autoklastie'' wordt genoemd (de ''autoklaas'' is de uitbarsting zelf) voor in [[mijn (delfstoffen)|mijnen]].
 
Er worden twee verklaringen voor het verschijnsel gegeven.
* In de aarde zouden [[seismologie|seismische]] spanningen aanwezig kunnen zijn (het soort spanningen dus dat in principe in staat is een [[aardbeving]] te veroorzaken). De mijnwerkzaamheden verstoren het evenwicht in die spanningen, en een uitbarsting is het gevolg.
* Een andere verklaring heeft te maken met de immense [[potentiële energie|potentiële druk]] die zich in het gesteente op grote diepte heeft opgebouwd. Wanneer er een [[mijnschacht]] wordt gegraven, komt die druk vrij; er ontstaat een ontsnappingsmogelijkheid voor de druk, en [[haarscheur]]­tjes maken het mogelijk dat grote brokken gesteente met grote kracht afbreken; zij worden vervolgens uitgedreven.
 
Er zijn een aantal factoren die de kans op een autoklaas vergroten:
Het creëren van een [[schacht (mijnbouw)|schacht]] verlicht het omliggende gesteente van de immense opgebouwde druk, die ervoor kan zorgen dat het gesteente letterlijk explodeert doordat het gesteente de druk probeert te herverdelen. Haarscheurtjes in het gesteente zorgen voor het afbreken van grotere delen die veelal in flinke hoeveelheden weggestuwd worden. Een andere verklaring voor dit fenomeen is dat de herverdeling van de druk een verborgen [[seismologie|seismische]] reactie teweegbrengt, afkomstig uit de natuurlijke druk die de plek met zich meebrengt.
* de diepte van de mijn
* de omvang van de uitgraving
* onzurgvuldigheid bij het graven (planning of uitvoering).
 
Het probleem is reëel: autoklastie vergt jaarlijks slachtoffers.
Kansen op het optreden van een autoklaas nemen toe naarmate de diepte van de mijn toeneemt. De grootte van de uitgraving draagt ook bij aan de kans op autoklaasvorming. Onzorgvuldigheid in de aanpak en uitvoering van graafwerkzaamheden vergroot ook de kans op autoklazen. Dit soort uitbarstingen vormt in de [[mijnbouw]] een serieus probleem dat elk jaar opnieuw slachtoffers eist.
 
[[Categorie:Mijnbouw]]