Rijksstad Besançon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k wiu2
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{wiu2}}
'''Besançon''' was een rijksstad binnen het [[Heilige Roomse Rijk]].
 
De oorsprong van de stad gaat terug tot voor de Romeinse tijd. Reeds in de vierde eeuw was het de zetel van een bisdom. In het midden van de tiende eeuw werden de grafelijke rechten van Bourgondië hier door een vice-graaf uitgeoefend. Tijdens de strijd om het '''koninkrijk''' Bourgondië ondersteunde Hugo van Salins, aartsbisschop van Besançon de aanspraken van de koningen van Duitsland, terwijl de '''graaf''' van Bourgondië de andere pretendent, Odo II van Blois ondersteunde. Keizer [[Hendrik III van het Heilige Roomse Rijk|Hendrik III]] benoemde Hugo van Salins in 1041 tot kanselier voor het koninkrijk Bourgondië. Dit stelde de aartsbisschop in staat zijn macht binnen de stad sterk te vergroten. De aartsbisschop bezat de tol-, markt- en muntrechten en het gerecht over de stad. Paus Leo IX bevestigde in 1049 tijdens zijn verblijf in de stad de rechten van de aartsbisschop.
Na het bezoek van keizer [[Frederik I van het Heilige Roomse Rijk|Frederik I]] in 1153 nam de invloed van de keizers in stad toe. De keizers steunden de aartsbisschoppen tegen de naar meer vrijheid strevende burgers. Sinds 1249 was er enig burgerlijk zelfbestuur. In 1258 werd er een stedelijke gemeente gevormd met steun van de heren van Chalon. Tijdens een conflict tussen koning [[Rudolf I van het Heilige Roomse Rijk|Rudolf I]] en graaf Otto IV van Bourgondië wist de stad in 1290 [[reichsunmittelbar]] te worden.
 
Omdat de heren van Chalon sinds 1294 het vicegraafschap en het schoutambt als erfelijk aartsbisschoppelijk leen behielden zij grote invloed op het bestuur. De bevestiging van de stedelijke rechten door keizer [[Karel IV van het Heilige Roomse Rijk|Karel IV]] in 1364 maakte geen einde aan de macht van de Chalons. Omstreeks 1380 verdrongen de graven van Bourgondië de chalons uit hun positie. In 1407-1409 probeerde hertog [[Jan zonder Vrees]] van Bourgondië de aartsbisschoppelijke regalien-rechten in de stad over te nemen en zo de stad te annexeren. De aartsbisschop verhinderde deze poging en in 1422 restitueerde hertog [[Filips de Goede]] de regalien-rechten. In 1434 verleende keizer [[Sigismund van het Heilige Roomse Rijk|Sigismund]] de stad het halsgerecht. Er waren nu drie gelijkwaardige concurrerende gerechten: het regalien-gerecht, het vice-grafelijke gerecht en het meier-gerecht. De Vrede van Senlis van 1493 verbond de stad weer met het Heilge Roomse Rijk. Pas nu was de stad echt een onafhankelijke rijksstad.
 
In 1653 stond de keizer zijn rijksstad Besançon af aan de koning van Spanje in ruil voor het sinds de [[Dertigjarige Oorlog]] door Spanje bezette [[Frankenthal]]. Op dat moment behoorden de Zuidelijke Nederlanden met het vrije graafschap Bourgondië
aan Spanje, zodat de stad werd ingelijfd bij het [[Franche-Comté|vrije graafschap Bourgondië]]. Samen met het vrijgraafchap zou de stad vervolgens bij Frankrijk komen.
 
[[categorie:rijksstad|Besançon]]
[[categorie:land binnen het Heilige Roomse Rijk]]