Despotisme: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: gl:Despotismo |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 4:
Een verwante term is het ''verlichte despotisme''. De oorsprong van deze staatsvorm ligt in [[de Verlichting]], een politiek-filosofische stroming in de [[18e eeuw]]. Bij het verlichte despotisme voerden [[absolute monarchie|absolute monarchen]] sociaal-politieke hervormingen door in hun rijken. D.w.z, alles voor mijn volk maar niets door mijn volk (=regeren in naam van het volk). Pas vanaf deze tijd, waarin Franse filosofen als [[Jean-Jacques Rousseau]], [[Charles Montesquieu|Montesquieu]] en [[Voltaire]] kritiek gaven op het absolutisme, werden in veel landen despotistische staatsvormen afgeschaft.
Onder invloed stelden sommige vorsten dus het welzijn van hun volk voorop. Die 'verlichte despoten' steunen hun macht niet meer op goddelijk recht (denk aan Lodewijk XIV). In RUIL voor macht dienen zij het algemeen belang. Frederik II van priusen is één van de grondleggers van het verlicht despotisme en noemde zich de dienaar van het algemeen belang. Hij gaf de mogelijkheid aan wetenschappers e.a. om samen te komen (Sanssouci). Terwijl zijn land overwegend protestants was, maakte hij geen problemen over andere godsdiensten. Terwijl in andere landen vele priesters en Jezuïeten vervolgt worden, bied hij hen de kans aan om in zijn land les te komen geven. Verder schaft hij ook de pijnbank en andere foltertechnieken af, hij verzacht het rechtsysteem. Frederik laat zich ook zeer sterk beïnvloeden door de meningen van herkende economen en andere wetenschappers.
In de afgelopen eeuw werd het despotisme ook toegepast in het [[Nazi-Duitsland|Derde Rijk]] en in veel [[ontwikkelingslanden]].
| |||