Orde van Sint-Michiel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DéRahier (overleg | bijdragen)
k diakritische en andere typo's, Replaced: Orleans → Orléans met AWB
Karel Anthonissen (overleg | bijdragen)
k minder hoofdletters
Regel 1:
[[Afbeelding:De Ridders van Sint Michael rondom hun Koning.jpg|rechts|thumb|150px|De Riddersridders van Sint Michael rondom hun Koning]]
[[Image:Michel-eyquem-de-montaigne 1.jpg|thumb|right|Michel de Montaigne|150px|Michel de [[Montaigne]] met de keten van de Orde van de Heilige Michaël]]
[[Afbeelding:Keten van de Orde van Sint Michael 1660.jpg|thumb|right|150px|Een iets eenvoudiger 17e eeuwse keten van de Orde van de Heilige Michaël]]
[[Afbeelding:Kruis van de Orde van de Heilige Micheal 18e eeuw.jpg|thumb|right|150px|Het eenvoudige kleine kruis van de Orde van de Heilige Michaël zoals dat in de 18e eeuw werd gedragen]]
De '''Orde van de Heilige Michaël''' ("l’Ordre et aimable compagnie de monsieur Saint-Michel" (Frans:"De Orde en het geliefde Gezelschap van de Heer Sint-Michaël")) was een [[Frankrijk|Franse]] [[Ridderorde (organisatie)|Ridderorderidderorde]] die in 1469 door [[Lodewijk XI van Frankrijk|koning Lodewijk XI]] in [[Amboise]] werd gesticht ter ere van de [[schutspatroon]] van Frankrijk. De orde moest het Franse antwoord op de in die tijd zeer aanzienlijke [[Orde van het Gulden Vlies]] zijn. Ze telde aanvankelijk zesendertig ridders.<BR>
 
De bevestiging van de orde door [[Pauspaus Paulus II]] doet vermoeden dat het de bedoeling van de koning was geweest om een geestelijke orde te stichten, maar de orde kreeg een seculier karakter.
De spirituele thuishaven van de orde was de abdij van [[Mont Saint-Michel]], maar vanwege de moeilijke bereikbaarheid gebruikte de orde in de loop van de eeuwen verschillende kerken als kapel.
Vijftien ridders werden door de koning benoemd, de resterende ridders werden gekozen door het [[kapittel]] van de orde, dat ieder jaar op 29 september bijeenkwam. Op 8 mei kwamen de ridders in hun schitterende kostuum van de orde bijeen. Zij droegen witte mantels, blauwe hoeden en de keten van de orde.<BR>
Het draagteken van de ridders was een gouden medaillon met daarop de Heiligeheilige Michaël en een verslagen draak aan een gouden keten. Deze keten bestond uit tientallen ineengestrengelde letters "S" en [[Sint-Jacobsschelp|Sint-Jacobsschelpen]]. Zoals in die tijd gebruikelijk droegen de ridders - er waren geen vrouwelijke leden - hun keten iedere dag.
In 1565 bepaalde koning [[Karel IX van Frankrijk|Karel IX]] dat er in het vervolg 50 ridders zouden zijn. Deze bepaling werd door zijn opvolgers genegeerd en de orde werd aan honderden aanhangers van de koning in het door burgeroorlogen verscheurde Frankrijk verleend. In 1578 zouden er zelfs 1500 ridders zijn geweest.<BR>
[[Frans II van Frankrijk|Frans II]] en [[Karel IX van Frankrijk|Karel IX]] verleenden de orde honderden malen en ze verloor daardoor veel van haar aanzien. Spottend werd de orde zelfs "een halsband zoals ieder dier dat draagt" en de "Orde van het vee" genoemd.<BR>
[[Hendrik III van Frankrijk|Hendrik III]] verkocht het lidmaatschap in de Orde van de Heilige Michaël en [[Maria de' Medici]] verleende talloze orden aan haar aanhangers.<BR>
Toen Hendrik III in 1578 de Franse troon besteeg was de orde in veler ogen een waardeloos prul. De koning besloot om een nieuwe orde, de [[Orde van de Heilige Geest]], te stichten maar decreteerde dat alleen de ridders in de Orde van de Heilige Michaël daarin konden worden benoemd.<BR>
Vanaf die dag zien we in veel adellijke wapens in Frankrijk de twee ketenen van de beide orden om het wapenschild hangen. Zoals gebruikelijk hangt de keten van de voornamere Orde van de Heilige Geest onderaan. Wie alleen Ridderridder in de Orde van de Heilige Michaël was noemde zich nu "Chevalier de l'Ordre du Roy" wie beide orden bezat was "Chevalier des Ordres du Roy".<BR>
 
De Orde van de Heilige Michaël was eerder al in de plaats van de oudere [[Orde van het Stekelvarken]] getreden. Nu verloor ze zelf haar plaats als de voornaamste onderscheiding van het Franse hof.<BR>
Regel 21:
 
In de 17e en 18e eeuw veranderde het karakter van de orde. Steeds meer kunstenaars en wetenschappers werden in de Orde van de Heilige Michaël opgenomen. Voor hen was in de Orde van de Heilige Geest geen plaats; deze was gereserveerd voor de hofadel die diep op hen neerkeek. De Orde van de Heilige Michaël werd een [[Orde van Verdienste]] waarin vooraanstaande wetenschappers, de tuinarchitect [[André Le Nôtre]] en architect [[Jules Hardouin-Mansart]] werden opgenomen. Mèt hun ordekruis ontvingen zij ook adeldom.<BR>
De orde werd - zoals alle Franse orden - door de [[Franse Revolutie|Revolutionaire]] regering in 1791 ontbonden, maar de Franse koning in ballingschap, [[Lodewijk XVIII van Frankrijk|Lodewijk XVIII]], bleef ze verlenen. Na de restauratie van de Bourbons bepaalde deze koning op 16 november 1816 dat de Orde van de Heilige Michaël een nieuwe rol zou krijgen; een Orde van Verdienste voor wetenschap en kunst en ter onderscheiding van hen die zich "door ontdekkingen en nuttige ondernemingen" hadden onderscheiden. De [[julirevolutie]] van 1830 maakte een einde aan de [[Huis Bourbon|Bourbon]] monarchie en aan de 436 jaar oude orde.<BR>
 
In 1937 stichtte de Franse troonpretendent uit het Huis Bourbon, [[Henri d'Orléans]], Graaf van Parijs en in de ogen van zijn aanhangers "Hendrik VI van Frankrijk", een "Orde van de Heilige Michaël" met de aantekening dat deze onderscheiding niet bedoeld was als eretitel maar als een persoonlijk geschenk (Frans: ''non comme distinction honorifique, mais comme service d’honneur autour de son auguste personne'').
 
[[Gustav Adolph Ackermann|Ackermann]] vermeldt deze [[Ridderorde (organisatie)|Ridderorderidderorde]] als een [[Lijst van Historischehistorische Ordenorden van Frankrijk|historische orde van Frankrijk]].
 
[[Categorie:Ridderorde in Frankrijk|Michaël]]