Wetgevende Yuan

Wetgevende Yuan (立法院)
Algemene informatie
Opgericht in	5 december 1928 (Voor de grondwet); 18 mei 1948 (Na grondwet 1947); 24 februari (In Taipei)
Aantal leden	113
Ontmoetingsplaats	Taipei
Huidige legislatuur (4 jaar)
Verkozen op	11 januari 2020
Voorzitter	Yu Shyi-Kun (DPP) sinds 1 februari 2020
Vice-voorzitter	Tsai Chi-chang (DPP) Sinds 1 februari 2016
Partijen	Overheid (63) DPP Coalitie DPP (61); onafhankelijk lid (2); ; Gesteund door (2) onafhankelijk lid (2); Oppositie (48) KMT Coalitie (40) KMT (39) onafhankelijk lid (1); ; ; TPP (5); NPP (3);
Andere
Website	(en) http://www.ly.gov.tw/en/innerIndex.action
Portaal	Politiek

De Wetgevende Yuan (Wetgevend Bestuurslichaam) is het parlement van Taiwan (Republiek China). Het is gevestigd in de hoofdstad Taipei.

Taiwan heeft een eenkamerstelsel. De Wetgevende Yuan heeft 113 leden die direct worden verkozen door de inwoners van Taiwan. De zittingstermijn van een lid van de Wetgevende Yuan is 4 jaar waarna er nieuwe verkiezingen worden gehouden.

De Wetgevende Yuan is verantwoordelijk voor de goedkeuring van wetgeving die daarna wordt ondertekend door de president. De Wetgevende Yuan is ook verantwoordelijk voor constitutionele zaken zoals het veranderen van de grondwet (wat moet gebeuren onder een nationaal referendum), terugroeping van de president en afzetting van de president (wat het hooggerechtshof dan beoordeelt).

Verkiezingen en termijnen bewerken

De door de Kwomintang geleide overheid van de Republiek China trok zich terug naar Taiwan in 1949, het jaar na de eerste Parlementsverkiezingen in 1948. De Kwomintang bleef soevereiniteit claimen van het vasteland van China. Het termijn van de leden van de Wetgevende Yuan werd verlengd totdat er verkiezingen konden worden gehouden in de originele kiesdistricten.

Na dat Taiwanezen vroegen om meer democratie werden er aanvullende verkiezingen gehouden in Taiwan (provincie) vanaf 1969 en delen van Fujian vanaf 1972. De gekozen wetgevers in deze beperkte verkiezingen bleven aan met de wetgevers die in 1948 waren gekozen.

Deze situatie bleef totdat het hooggerechtshof op 21 juni 1991 besloot dat alle leden van de Wetgevende Yuan die aan waren gebleven door verlengde termijnen met pensioen moesten.^[1]


Termijn	Lengte	Echte lengte van termijn	Verkiezingen	Zetels	Gebied	Notitie
1	Eerst 3 jaar, maar het limiet werd verwijderd nadat Kwomintang zich terug trok naar Taiwan.	8 mei 1948-31 december 1991 (wetgever wiens termijn verlengd was.)/31 januari 1993 (wetgevers voor bepaalde tijd).	1948 verkiezing	759	Enige verkiezing die werd gehouden op het vasteland van China.	509 leden gingen mee naar Taiwan
			1969 aanvullende verkiezingen	11	Verkozen in Taiwan (provincie).	Zelfde termijn als 1948 leden.
			1972 aanvullende verkiezingen	51	Verkozen in Fujian en Taiwan (provincie), Republiek China	Termijn 3 jaar.
			1975 aanvullende verkiezingen	52	Verkozen in Republiek China (Taiwan).	Termijn 3 jaar verlengd naar 5 jaar.
			1980 aanvullende verkiezingen	97		Termijn 3 jaar.
			1983 aanvullende verkiezingen	98
			1986 aanvullende verkiezingen	100
			1989 aanvullende verkiezingen	130		Termijn 3 jaar. T/m 31 januari 1993.
2	3 jaar	1 februari 1993-31 januari 1996	1992 verkiezingen	161	Totale herverkiezing in Republiek China (Taiwan)
3		1 februari 1996-31 januari 1999	1995 verkiezingen	164	Republiek China (Taiwan)
4		1 februari 1999-31 januari 2002	1998 verkiezingen	225
5		1 februari 2002-31 januari 2005	2001 verkiezingen
6		1 februari 2005-31 januari 2008	2004 verkiezingen
7	4 jaar	1 februari 2008-31 januari 2012	2008 verkiezingen	113		Verandering in kiessysteem, termijn lengte en aantal zetels.
8		1 februari 2012-31 januari 2016	2012 verkiezingen
9		1 februari 2016-31 januari 2020	2016 verkiezingen
10		1 februari 2020-31 januari 2024	2020 verkiezingen			Zittende Wetgevende Yuan.

Kiessysteem bewerken

Tijdens het 4e, 5e en 6e termijn had de Wetgevende Yuan 225 leden.

De leden werden als volgt verkozen:

168 leden werden verkozen door de meeste stemmen te krijgen in verschillende lokale kiesdistricten met meerdere kandidaten op de lijst van ieder een verschillende partij of een onafhankelijke lid. (1e stembiljet)
41 werden verkozen door het aantal stemmen dat de politieke partij kreeg op landelijk niveau. (2e stembiljet)
8 stemmen waren voor burgers die in het buitenland wonen en die werden geselecteerd op het aantal stemmen dat de politiek partijen landelijk kregen.
8 zetels waren voor de inheemse bevolking.

Sinds het 7e termijn worden de 113 leden als volgt verkozen:

73 leden worden verkozen door de meeste stemmen te krijgen in een lokaal kiesdistrict. Met meerdere kandidaten op de lijst van ieder een andere partij of een onafhankelijke kandidaat. (1e stembiljet)
34 leden worden verkozen door het aantal stemmen dat de partij krijgt op landelijk niveau. Als een partij minstens 5% van de stemmen heeft komt die in de Wetgevende Yuan. (2e stembiljet)
6 zetels worden verkozen door de inheemse bevolking.^[2]

Samenstelling Wetgevende Yuan per termijn bewerken


Termijn	Overheid			Voorzitter	Oppositie			Totaal aantal zetels
Termijn	Partij	Partijleider	Zetels	Voorzitter	Zetels	Partijleider	Partij	Totaal aantal zetels
1ste (1992)	KMT	Lee Teng-hui	94	Liu Sung-pan	21	Hsu Hsin-liang	DPP	130
1ste (1992)	KMT	Lee Teng-hui	94	Liu Sung-pan	1		CYP	130
2e	KMT	Lee Teng-hui	95	Liu Sung-pan	51	Hsu Hsin-liang (1992-1993) Shih Ming-teh (1993-1995)	DPP	162
2e	KMT	Lee Teng-hui	95	Liu Sung-pan	1	Ju Gau-jeng	CSDP	162
3e	KMT	Lee Teng-hui	85	Liu Sung-pan	54	Shih Ming-teh (1995-1996) Hsu Hsin-liang (1996-1998) Lin Yi-Hsiung (1998	DPP	164
3e	KMT	Lee Teng-hui	85	Liu Sung-pan	21	Chen Kuei-miao	NP	164
4e	KMT	Lee Teng-hui (1998-2000) Lien Chan (2000-2001)	123	Wang Jin-pyng	70	Lin Yi-hsiung (1998-2000) Frank Hsieh (2000-2001)	DPP	225
					11	Chou Yang-shan	NP
					4		DUT
					3		DNPA
					1		NNA
					1		TIP
5e	DPP	Frank Hsieh (2001-2002) Chen Shui-bian (2002-2004)	87	Wang Jin-Pyng	68	Lien Chan	KMT	225
					46	James Soong	PFP
					13	Huang Chu-wen	TSU
					1	Yok Mu-ming	NP
6e	DPP	Su Tseng-chang (2005) Yu Shyi-kun (2006-2007) Chen Shui-bian (2007-2008)	89	Wang Jin-pyng	79	Lien Chan (2004-2005) Ma Ying-jeou (2005-2007) Wu Po-Hsiung (2007) Chiang Pin-Kung (2007) Wu Po-hsiung (2007-2008)	KMT	225
					34	James Soong	PFP
					12	Huang CHU-wen (2004) Shu Chin-Chiang (2005-2006) Huang Kun-hei (2007-2008)	TSU
					6	Chang Po-ya	NPSU
					1	Yok Mu-ming	NP
7e	KMT	Wu Po-hsiung (2008-2009) Ma Ying-jeou (2009-20012)	81→74	Wang Jin-Pyng	27→33	Chen Shui-bian (2008) Tsai Ing-wen (2008-2012)	DPP	113
					3	Lin Pin-kuan	NPSU
					0→1		Onafhankelijk
					1	James Soong	PFP
8e	KMT	Ma Ying-jeou (2012-2014) Wu Den-Yih (2014-2015) Eric Chu Li-luan (2015-2016)	64→66	Wang Jin-Pyng	40	Tsai Ing-wen (2012) Su Tseng-chang (2012-2014) Tsai Ing-wen (2014-2016)	DPP	113
					3	Huang Kun-huei	TSU
					3→2	James Soong	PFP
	Onafhankelijk		1→0		2→1	Lin Pin-kuan	NPSU
9e	DPP	Tsai Ing-wen (2016-2018) Cho Jung-tai	68	Su Jia-chyuan	35	Huang Min-hui (2016) Hung Hsiu-chu (2016-2017) Wu Den-yih (2017-2020)	KMT	113
					5	Huang Kuo-chang (2016-2019) Chiu Hsien-chih (2019) Hsu Young-ming (2019-2020	NPP
					3	James Soong	PFP
	Onafhankelijk		1		1	Lin Pin-kuan	NPSU
10e	DPP	Cho Jung-tai (2020) Tsai Ing-wen (2020)	62	Yu Shyi-kun	38	Lin Jung-te (2020) Johnny Chiang (2020)	KMT	113
					2		Onafhankelijk (KMT coalitie)
					5	Ko Wen-je	TPP
					3	Hsu Yung-ming (2020) Chiu Hsien-chih (2020) Kao Yu-ting (2020) Chen Jiau-hua (2020-)	NPP
					1	Chen Yi-chih	TSP
	Onafhankelijk		1		1		Onafhankelijk

Protesten en opstootjes bewerken

Zonnebloem beweging bewerken

In 2014 werd de Wetgevende Yuan vanaf 18 maart voor enkele weken bezet door honderden studenten om een Handelsverdrag met China. De studenten waren bang dat het handelsverdrag Taiwan het de economie aan zou tasten en dat het kwetsbaar zou worden voor druk uit China. De studenten verlieten de Wetgevende Yuan op 10 april.^[3] Uit de protesten kwam de politieke partij de New Power Party (NPP).^[4]

Opstootjes bewerken

Opstootjes in de Wetgevende Yuan komen af en toe voor.

In 2013 gingen twee leden van de Wetgevende Yuan elkaar te lijf. Terwijl andere leden water naar elkaar gooiden. Het ging over Kerncentrales.^[5]
In 2017 waren er opnieuw opstootjes ditmaal over een infrastructuurproject. De leden gooiden met stoelen en vochten met elkaar.^[6]
Op 29 juni 2020 blokkeerden 20 leden van de Kwomintang (KMT) de Wetgevende Yuan met stoelen. Dit kwam nadat de president een bekende op een hoge positie neerzette.^[7]
Op 27 november 2020 werden er met varkensdarmen gegooid door de oppositie partij de KMT naar premier Su Tseng-chang. Ze waren boos over het toestaan van invoer van varkensvlees met ractopamine.^[8]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (zh) 中央選舉委員會:::立法委員選舉:::. 中央選舉委員會. Geraadpleegd op 6 september 2020.
↑ (en) Felice wu and Ben Blanchard, Factbox: How does a Taiwan election work. Reuters (7 januari 2020).
↑ (en) Taiwan students to end China trade deal parliament protest. BBC (8 april 2014).
↑ (en) Nick Aspinwall, Taiwan’s New Power Party Faces Crisis After Departure of Heavyweights. thediplomat.com. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
↑ Gevecht in parlement Taiwan om kerncentrale. NU (2 augustus 2013). Geraadpleegd op 10 september 2020.
↑ Politici gooien stoelen naar elkaar: vechtpartij in parlement Taiwan. RTL Nieuws (14 juli 2017). Geraadpleegd op 10 september 2020.
↑ Taiwanese oppositie blokkeert parlement met bureaustoelen.
↑ Parlementsleden in Taiwan gooien varkensdarmen naar premier.

[1] (zh) 中央選舉委員會:::立法委員選舉:::. 中央選舉委員會. Geraadpleegd op 6 september 2020.

[2] (en) Felice wu and Ben Blanchard, Factbox: How does a Taiwan election work. Reuters (7 januari 2020).

[3] (en) Taiwan students to end China trade deal parliament protest. BBC (8 april 2014).

[4] (en) Nick Aspinwall, Taiwan’s New Power Party Faces Crisis After Departure of Heavyweights. thediplomat.com. Geraadpleegd op 19 januari 2021.

[5] Gevecht in parlement Taiwan om kerncentrale. NU (2 augustus 2013). Geraadpleegd op 10 september 2020.

[6] Politici gooien stoelen naar elkaar: vechtpartij in parlement Taiwan. RTL Nieuws (14 juli 2017). Geraadpleegd op 10 september 2020.

[7] Taiwanese oppositie blokkeert parlement met bureaustoelen.

[8] Parlementsleden in Taiwan gooien varkensdarmen naar premier.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]